Τυμπανοκρουσίες δεν ακούσθηκαν, αλλά είναι γεγονός ότι στην αγορά ομολόγων έσπασε ένα ρεκόρ: η απόδοση των ελληνικών κρατικών τίτλων στη 10ετία, όπως καταγράφεται από το “Bloomberg” υποχώρησε στο 6,662%, που είναι και το χαμηλότερο επίπεδο της περιόδου διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Αμέσως μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, η απόδοση της 10ετίας ήταν στο 9,5%, ενώ, μετά τη θυελλώδη διαπραγμάτευση του α’ εξαμήνου εκτοξεύθηκε, στις αρχές Ιουλίου 2015, στο 14,6%. Έκτοτε, μπήκε σε τροχιά υποχώρησης, με αρκετές και σοβαρές διακυμάνσεις, για να φθάσει χθες στο χαμηλότερο επίπεδο της εποχής ΣΥΡΙΖΑ.
Στις διακυμάνσεις της απόδοσης των 10ετών ομολόγων, που διαμορφώνεται αντιστρόφως ανάλογα με τις τιμές τους, αποτυπώνονται οι δραματικές οικονομικές εξελίξεις της τελευταίας πενταετίας.
Τον Μάιο του 2012, με την περιπέτεια των διπλών εκλογών, η απόδοση είχε εκτιναχθεί πάνω από το 30%, ενώ στο χαμηλότερο επίπεδο (5,572%) βρέθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2014, δηλαδή λίγους μήνες μετά τη δοκιμαστική έκδοση ομολόγων του Απριλίου.
Το αισιόδοξο σενάριο
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι επενδυτές της (εξαιρετική «ρηχής», πάντως) αγοράς ελληνικών τίτλων απομονώνουν τον πολιτικό θόρυβο γύρω από τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις κυβέρνησης - δανειστών και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το αισιόδοξο σενάριο για την πορεία των εξελίξεων έχει τις περισσότερες πιθανότητες να επαληθευθεί, ενώ το «μαύρο» σενάριο της νέας σύγκρουσης με τους δανειστές, που θα φέρει τη χώρα στο χείλος του Grexit, φαίνεται πια απίθανο.
Καθοριστικό ρόλο στην επικράτηση των αισιόδοξων προβλέψεων διαδραματίζει η απόφαση της κυβέρνησης να δεχθεί τις βασικές απαιτήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για τα μέτρα της διετίας 2018-2019, καθώς και το γεγονός ότι στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ κατέστη σαφές πως η επικείμενη συμφωνία με τους δανειστές θα επικυρωθεί χωρίς προβλήματα από την κυβερνητική πλειοψηφία.
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση έπεισε ότι έχει την αποφασιστικότητα και την κοινοβουλευτική στήριξη για να προωθήσει τα μέτρα που απαιτούσε το ΔΝΤ, οι παράγοντες της αγοράς ομολόγων προεξοφλούν ότι το Ταμείο έχει τον... τρόπο του να πείσει τη γερμανική κυβέρνηση να προσφέρει ό,τι χρειάζεται, σε σχέση με την ελάφρυνση του χρέους, για να ολοκληρωθεί η συμφωνία.
Από αυτή την άποψη, η χθεσινή, νέα δημόσια τοποθέτηση της Κριστίν Λαγκάρντ, που ξεκαθάρισε ότι το Ταμείο δεν μπορεί να αρκεσθεί σε γενικόλογες πολιτικές δεσμεύσεις, αλλά χρειάζεται να γνωρίζει εκ των προτέρων όλα τα εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, επιβεβαίωσε ότι δεν θα αφεθεί αρκετός χώρος για ελιγμούς στον Β. Σόιμπλε, ώστε να αποτρέψει και πάλι μια συμφωνία για το χρέος.
Ένταξη στο QE
Ανεξάρτητα από τις τεχνικές λεπτομέρειες της συμφωνίας, που αναμένεται να κλείσει μέσα στον Μάιο, αυτό που έχει σημασία για την αγορά ομολόγων είναι ότι θα ανοίξει ο δρόμος για την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Παρότι η κεντρική τράπεζα δεν αναμένεται να προχωρήσει σε πολύ μεγάλου ύψους αγορές ελληνικών τίτλων, η είσοδός της στην αγορά σε ρόλο αγοραστή αφενός αποτελεί ενός είδους «εγγύηση» για τους ιδιώτες επενδυτές και, αφετέρου, θα δημιουργήσει μια δυναμική ανόδου των τιμών και νέας κάμψης των αποδόσεων.
Έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος, ίσως και πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, για μια νέα δοκιμαστική έκδοση τίτλων τριετούς ή πενταετούς διάρκειας. Σε αυτές τις διάρκειες, το Δημόσιο εκτιμάται ότι μπορεί να επιτύχει μια απόδοση αρκετά χαμηλότερη από το 6%.
"Τσουχτερά" επιτόκια
Πάντως, το ΔΝΤ εκτιμά ότι το κόστος δανεισμού της Ελλάδας από τις αγορές, στο τέλος του παρόντος προγράμματος, θα είναι αρκετά «τσουχτερό», γύρω στο 6% (για τη 10ετία), λόγω της παρατεταμένης απουσίας από τις αγορές, του κακού ιστορικού της χώρας στην επίτευξη πλεονασμάτων και του μεγάλου δημόσιου χρέους.
Το Ταμείο εκτιμά ότι το ασφάλιστρο κινδύνου των ελληνικών ομολόγων θα είναι της τάξεως του 4,5%-5% και το κόστος δανεισμού της χώρας θα κυμαίνεται μεταξύ 4,5% και 6%.
