Ακόμη και μετά τη λήξη του έκτακτου προγράμματος για την πανδημία, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει να «σκουπίζει» τα ελληνικά ομόλογα από την αγορά, επιτρέποντας στo ελληνικό Δημόσιο να συνεχίσει να δανείζεται με εξαιρετικά χαμηλό κόστος, παρά το γεγονός ότι θα χρειασθεί αρκετό διάστημα ακόμη για να κατακτήσει την επενδυτική βαθμίδα των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Σαφείς νύξεις για το σχέδιο της ΕΚΤ για την Ελλάδα, το οποίο αναμένεται να εξετασθεί και να εγκριθεί από το διοικητικό συμβούλιο το αμέσως επόμενο διάστημα, έκανε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας. Μιλώντας στο "Politico", ο κ. Στουρνάρας κατέστησε σαφές ότι η ΕΚΤ δεν θα σταματήσει να στηρίζει με αγορές ομολόγων την ελληνική οικονομία μετά τον Μάρτιο του 2022, οπότε και λήγει το έκτακτο πρόγραμμα (PEPP) που εφαρμόσθηκε για να ξεπερασθεί η πανδημία από τις οικονομίες της ευρωζώνης.
Απαντώντας... προκαταβολικά σε τυχόν αιτιάσεις από τις κεντρικές τράπεζες του Βορρά για στήριξη μιας αδύναμης οικονομίας από την κεντρική τράπεζα, με τρόπο που κινείται στα όρια των καταστατικών αρμοδιοτήτων της ΕΚΤ, ο κ. Στουρνάρας υπογράμμισε ότι οι αγορές ελληνικών ομολόγων στο πλαίσιο του τακτικού προγράμματος APP, δεν θα γίνονται επειδή η χώρα δεν έχει τη δυνατότητα να διαχειρισθεί το χρέος της, αλλά για να εξασφαλισθεί η σωστή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες. «Η διοίκηση της ΕΚΤ θα φροντίσει ώστε να μην υπάρξει κατακερματισμός», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Στουρνάρας.
Το νέο σχήμα που φαίνεται ότι θα ακολουθηθεί από την ΕΚΤ για να μην αφεθεί η Ελλάδα στο έλεος της αγοράς ομολόγων μετά τη λήξη του PEPP είναι η ένταξη της χώρας στο τακτικό πρόγραμμα αγοράς τίτλων, APP, το οποίο θα συνεχίσει να εφαρμόζεται και μετά τον Μάρτιο του 2022.
Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) «τρέχει» εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά η Ελλάδα βρισκόταν σταθερά εκτός προγράμματος, επειδή απαραίτητη τυπική προϋπόθεση για να αγοράζει η ΕΚΤ ομόλογα κρατών της ευρωζώνης είναι να κατατάσσονται αυτά στην επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης. Με άλλα λόγια, η ΕΚΤ απαγορεύεται να αγοράζει ομόλογα κατηγορίας "junk" («σκουπίδια»), στην οποία εντάσσονται τα ελληνικά.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι οίκοι αξιολόγησης θα «προβιβάσουν» τη χώρα στην επενδυτική βαθμίδα στα τέλη του 2022, το νωρίτερο. Όπως δήλωσε στο "Politico" ο Γιάννης Στουρνάρας, αν δεν είχε ξεσπάσει η πανδημία η χώρα θα βρισκόταν ήδη στην επενδυτική βαθμίδα. Άλλωστε, όπως επισημαίνει ο διοικητής της ΤτΕ, η οικονομία κινείται με ρυθμούς ανάπτυξης υψηλότερους από τις προβλέψεις (πάνω από 6%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της κεντρικής τράπεζας) και «στο τέλος του 2021 θα έχουμε υψηλότερο ΑΕΠ σε σύγκριση με τα επίπεδα προ πανδημίας».
Η προσδοκία της αγοράς ότι η ΕΚΤ θα συνεχίζει να στηρίζει τα ελληνικά ομόλογα και το 2022, έχοντας ήδη αγοράσει τίτλους αξίας άνω των 30 δισ. ευρώ, έχει ενισχύσει τη δυναμική ανόδου των τιμών των ελληνικών ομολόγων το τελευταίο διάστημα. Έτσι, ενώ η απόδοση του 10ετούς ομολόγου είχε ξεφύγει και πάνω από το 0,80%, πλέον έχει υποχωρήσει στο 0,735%. Η απόδοση του πενταετούς ομολόγου, μάλιστα, είναι οριακά αρνητική.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της JP Morgan, σε αυτή την ευνοϊκή συγκυρία, το υπουργείο Οικονομικών θα επιχειρήσει μέσα στο τελευταίο τρίμηνο του έτους άλλη μια έξοδο στην αγορά για την άντληση τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι έχει ήδη καλυφθεί το δανειακό πρόγραμμα του 2021.
Τα ελληνικά ομόλογα σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τις άλλες περιφερειακές χώρες στην περίοδο μετά τη συνέντευξη της ΕΚΤ από την περασμένη εβδομάδα, επισημαίνει η JP Morgan, υπενθυμίζοντας τη δήλωση της Κρ. Λαγκάρντ: «Σίγουρα η κατάσταση της Ελλάδας θα ληφθεί υπόψη και θα έχει ειδική αντιμετώπιση, αλλά είναι πρόωρο προς το παρόν να γίνει κάτι τέτοιο».
