Φόβους στην κυβέρνηση ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών θα επιχειρήσουν να τορπιλίσουν κάθε ευνοϊκή ρύθμιση οφειλών για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και επαγγελματίες, μεταξύ των οποίων και το εξαγγελθέν από τον πρωθυπουργό στην ΔΕΘ «πάγωμα» των παλαιών χρεών στον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ από 1ης Ιανουαρίου 2017, δημιουργεί η άκρως επιθετική στάση του κουαρτέτου στα θέματα που συνδέονται με την κουλτούρα πληρωμών.
Του Νώντα Χαλδούπη
Τις ανησυχίες τροφοδοτεί η στάση που κράτησαν οι εκπρόσωποι των δανειστών στο θέμα του μερικώς ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού για επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Υιοθετώντας γνωστά θεωρητικά σχήματα περί «δημιουργικής καταστροφής», οι εκπρόσωποι των δανειστών απορρίπτουν το σχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση για προστασία των λογαριασμών που θα συνδεθούν με συστήματα POS από κατασχέσεις για παλαιές οφειλές σε εφορίες και ταμεία.
Αδιαφορώντας για το αν οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετούν αυτές τις οφειλές, ακόμη και όσες έχουν ρυθμισθεί με ευνοϊκό τρόπο, οι δανειστές υποστηρίζουν ότι επιχειρήσεις που βρίσκονται σε αδυναμία πληρωμής είναι κατά τεκμήριο μη βιώσιμες και θα πρέπει να κλείνουν. Το επιχείρημα αυτό ίσως να ήταν βάσιμο αν σε αυτή την κατηγορία εντάσσονταν μία ή δύο στις δέκα επιχειρήσεις, αλλά προβληματίζει έντονα την κυβέρνηση, καθώς δυσκολίες στην εξυπηρέτηση των χρεών τους, ύστερα από επτά χρόνια ύφεσης, έχουν τα δύο τρίτα των επιχειρήσεων και επαγγελματιών.
Αυτή η επιχειρηματολογία των δανειστών επαναφέρει στο προσκήνιο τη μόνιμη, τα τελευταία χρόνια, δυσπιστία τους για τις ευνοϊκές ρυθμίσεις οφειλών φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις στη διάρκεια της κρίσης. Ήδη από την εποχή Σαμαρά και, ειδικότερα, όταν γινόταν διαπραγμάτευση για το τελευταίο της ευνοϊκό σχέδιο ρυθμίσεων, πριν έλθει στο προσκήνιο ο ΣΥΡΙΖΑ με τη ρύθμιση των 100 δόσεων, οι δανειστές είχαν ζητήσει να σταματήσουν οι ρυθμίσεις, τονίζοντας ότι δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα, αλλά οδηγούν σε «χαλάρωση» της κουλτούρας πληρωμών.
Οι δανειστές πίστευαν από τότε ότι υπάρχει «λίπος» για να εξυπηρετηθούν χρέη σε εφορίες και ταμεία, αλλά, όπως αναφερόταν σε παλαιότερη έκθεση της Κομισιόν, τα χρέη δεν ρυθμίζονται επειδή οι οφειλέτες δεν εκλαμβάνουν ως αξιόπιστη την απειλή της λήψης αναγκαστικών μέτρων είσπραξης.
Σε αυτό το πλαίσιο, δεν είναι ασφαλώς τυχαίο ότι σήμερα οι θεσμοί των δανειστών αντιδρούν έντονα στη -μερική, έστω- «εξουδετέρωση» των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, δηλαδή του μέτρου της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων, όταν πρόκειται για τραπεζικούς λογαριασμούς συνδεδεμένους με συστήματα POS. Θεωρούν ότι το μέτρο αυτό θα συμβάλει σε νέα χαλάρωση της κουλτούρας πληρωμών και θα αποδυναμώσει τις προσπάθειες είσπραξης παλαιών οφειλών σε εφορίες και ταμεία, την ώρα μάλιστα, που, σύμφωνα με τα στοιχεία των ταμείων, πολύ μεγάλο ποσοστό όσων ρύθμισαν χρέη με την τελευταία ευνοϊκή ρύθμιση των 100 δόσεων ήδη έχουν σταματήσει να πληρώνουν.
Η νέα προσπάθεια των δανειστών να χαράξουν μια «κόκκινη γραμμή» στις ευνοϊκές ρυθμίσεις για χρέη αποτελεί κακό οιωνό ενόψει της διαπραγμάτευσης του υπουργού Εργασίας, Γιώργου Κατρούγκαλου, για το «πάγωμα» παλαιών χρεών επιχειρήσεων και επαγγελματιών στα ταμεία, το οποίο εξήγγειλε στην Θεσσαλονίκη ο Αλέξης Τσίπρας.
Αν και οι δανειστές αντιλαμβάνονται την ανάγκη να δοθεί ασφαλιστική ενημερότητα στους χιλιάδες οφειλέτες του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ, ώστε να μπορέσουν να πληρώνουν εισφορές στο νέο Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης από 1ης Ιανουαρίου 2017 (χωρίς την ένταξη αυτών των ασφαλισμένων στο νέο φορέα θα είναι ελλειμματικός «με το καλημέρα»), εκφράζονται φόβοι ότι θα απορρίψουν το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που προβλέπει ότι όσοι πάρουν ενημερότητα και πληρώνουν εισφορές από 1ης Ιανουαρίου (με το νέο τρόπο υπολογισμού, δηλαδή με συντελεστή 20% επί του φορολογητέου εισοδήματος) θα ρυθμίσουν τις παλαιές οφειλές με εξατομικευμένα πλάνα, όπου θα λαμβάνεται υπόψη η οικονομική τους δυνατότητα.
Οι δανειστές, σύμφωνα με πληροφορίες, εκλαμβάνουν αυτό το σχεδιασμό ως μια προσπάθεια να επανέλθει από το... παράθυρο μια πολύ ευνοϊκή ρύθμιση και μάλιστα σε καθεστώς αδιαφάνειας, αφού οι υπηρεσίες των ταμείων θα απευθυνθούν ξεχωριστά σε κάθε οφειλέτη. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να απαιτήσουν δυσμενέστερη μεταχείριση όσων πάρουν ενημερότητα με τη νέα ρύθμιση, με την εισαγωγή γενικών κριτηρίων, που θα διασφαλίζουν ότι τα παλαιά χρέη θα πληρωθούν από όλους και όχι σε μεγάλο αριθμό δόσεων. Όσοι δεν αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με αυστηρή ενεργοποίηση των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, σύμφωνα με τη λογική των δανειστών.
Από την πλευρά της κυβέρνησης, όμως, τέτοιες προτάσεις αντιμετωπίζονται σαν «ξήλωμα» της ρύθμισης για χορήγηση ενημερότητας, αφού όσοι επιλέξουν να αξιοποιήσουν τη ρύθμιση είναι πολύ αμφίβολο αν θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τα παλαιά χρέη με «σφιχτούς» όρους, κάτι που θα οδηγήσει σε μαζική «εκκαθάριση» μικρομεσαίων επιχειρήσεων και επαγγελματιών. Οι δανειστές ίσως να ευνοούν αυτή την προοπτική της μαζικής «ευθανασίας» για τους μικρομεσαίους-ζόμπι, αλλά η κυβέρνηση δεν βλέπει πώς αυτή η καταστροφή θα είναι «δημιουργική»...
