«Μαγική εικόνα» αποτελούν για αρκετούς επενδυτές οι διανομές από τις τράπεζες στους μετόχους: οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν συνολικές διανομές σχεδόν 2 δισ. ευρώ στους μετόχους της, αλλά «στο χέρι» θα πάρουν πολύ λιγότερα, αφού οι διοικήσεις, με μόνο μία εξαίρεση, επιλέγουν να αγοράζουν ίδιες μετοχές, αντί να πληρώνουν μερίσματα μετρητοίς.
Ειδικότερα, με βάση τις ανακοινώσεις αποτελεσμάτων από τις τράπεζες, προβλέπονται συνολικές διανομές από τα κέρδη του 2024, ύψους 1,907 δισ. ευρώ, οι μεγαλύτερες εδώ και μια 15ετία -στα χρόνια της κρίσης, οι τράπεζες δεν κατέβαλαν καν μέρισμα. Η Eurobank θα μοιράσει 674 εκατ. ευρώ, η Εθνική 579 εκατ. ευρώ, η Πειραιώς 373 εκατ. ευρώ και η Alpha Bank 281 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, από αυτά τα 1,9 δισ. των καθαρών κερδών που θα επιστρέψουν στους μετόχους, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, που υπερβαίνει το 35%, δεν θα δοθεί με καταβολή μετρητών, αλλά μέσω επαναγοράς ιδίων μετοχών. Ειδικότερα, θα καταβληθούν μετρητοίς 1,234 δισ. ευρώ και σε επαναγορά μετοχών θα κατευθυνθούν περίπου 673 εκατ. ευρώ.
Από τις τέσσερις τράπεζες, μόνο η Πειραιώς θα καταβάλει ολόκληρη τη διανομή στους μετόχους σε μετρητά, ύψους 373 εκατ. ευρώ -και θα το κάνει όχι μέσω καταβολής μερίσματος, αλλά μέσω επιστροφής κεφαλαίου.
Η Eurobank θα μοιράσει συνολικά 674 εκατ. ευρώ: 10,5 σεντς ανά μετοχή σε μετρητά και άλλα 288 εκατ. ευρώ για επαναγορά ιδίων μετοχών. Η Εθνική θα μοιράσει 579 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 405,3 εκατ. ευρώ θα πληρωθούν μετρητοίς. Η Alpha Bank θα διανείμει 281 εκατ. ευρώ και το 75% της διανομής θα γίνει μέσω επαναγοράς μετοχών.
Για κάποιους μετόχους, μπορεί η διανομή μετρητών να έχει μεγαλύτερη αξία από τις επαναγορές μετοχών. Για τις τράπεζες, όμως, ένας βασικός λόγος που οι επαναγορές είναι ελκυστικές σχετίζεται με τις αποτιμήσεις των μετοχών τους στο χρηματιστήριο, που παραμένουν ακόμη πιεσμένες, ύστερα από πολλά χρόνια οικονομικής κρίσης και μετά τις διαδοχικές -καταστροφικές για τους μετόχους- ανακεφαλαιοποιήσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις τώρα οι χρηματιστηριακές αξίες των τραπεζικών μετοχών πλησιάζουν αρκετά κοντά στη λογιστική αξία τους. Ο κανόνας εδώ και πολλά χρόνια ήταν να διαπραγματεύονται οι μετοχές με πολύ μεγάλο ποσοστό έκπτωσης (discount) σε σχέση με τη λογιστική αξία, που στις χειρότερες εποχές είχε φθάσει και το 50%. Δηλαδή, η αξία της μετοχής στο ταμπλό μπορεί να ήταν η μισή σε σχέση με τη λογιστική.
Σε αυτό το πλαίσιο, συμφέρει τις τράπεζες -και κατ' επέκτααη τους μετόχους, αν και δεν το αντιλαμβάνονται άμεσα- να αγοράζουν τις δικές τους μετοχές με τα κεφάλαια που είχαν βάλει στην άκρη για να μοιράσουν στους μετόχους. Αν, για παράδειγμα, η μετοχή τους διαπραγματεύεται έναντι 1 ευρώ στο χρηματιστήριο και την αγοράσουν με 90 σεντς για να την ακυρώσουν, η διαφορά των 10 σεντς είναι ένα κέρδος που προστίθεται στα κεφάλαια της τράπεζας.
Σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία, εξάλλου, οι επαναγορές μετοχών μπορούν να δημιουργήσουν αξία για τους επενδυτές με διάφορους τρόπους:
- Είναι ένας τρόπος για να επιστραφούν μετρητά σε επενδυτές που θέλουν να αποχωρήσουν.
- Με την επαναγορά, η τράπεζα μπορεί να αυξήσει τα κέρδη ανά μετοχή της, καθώς η ίδια πίτα κερδών κόβεται σε λιγότερα κομμάτια.
- Με τη μείωση του αριθμού των μετοχών, οι επαναγορές ενισχύουν την πιθανή ανοδική πορεία της μετοχής για τους μετόχους που θέλουν να παραμείνουν μέτοχοι. Εάν μια τράπεζα έχει χρηματιστηριακή αξία 1 δισ. ευρώ, για παράδειγμα, αλλά οι μετοχές της μειωθούν με τις επαναγορές από 500 σε 450 εκατομμύρια, κάθε μετοχή θα εκατομμύριο δολάρια, αλλά μοιράζεται λιγότερους τρόπους, κάθε μετοχή θα αξίζει 11% περισσότερο.
- Οι επαναγορές είναι ένας πιο φορολογικά αποδοτικός τρόπος επιστροφής των κερδών της επιχείρησης στους μετόχους, σε σχέση με τα μερίσματα, τα οποία φορολογούνται σε όσους τα λαμβάνουν.
