Πολύτιμες ιστορικές αναλύσεις για τις χρηματοοικονομικές αγορές των τελευταίων 125 ετών προσφέρει η νέα έκδοση της UBS "Global Investment Returns Yearbook 2025", που δημοσιεύθηκε από την UBS Investment Bank και το UBS Global Wealth Management Chief Investment Office σε συνεργασία με τους Elroy Dimson (Cambridge University), Paul Marsh και Mike Staunton (London Business School). Δείτε εδώ το μέρος της έκθεσης που αφορά την Ελλάδα
Το Yearbook αξιοποιεί δεδομένα από το 1900 έως σήμερα, εξετάζοντας αποδόσεις, κινδύνους και μακροχρόνιες τάσεις σε μετοχές, ομόλογα, μετρητά, νομίσματα και διάφορους επενδυτικούς παράγοντες. Ποιες είναι οι βασικές διαπιστώσεις αυτής της μελέτης:
1. Ριζικές αλλαγές στις χρηματοπιστωτικές αγορές
Οι αγορές έχουν αλλάξει δραματικά από το 1900. Στις αρχές του 20ού αιώνα, οι σιδηρόδρομοι κυριαρχούσαν στο αμερικανικό και βρετανικό χρηματιστήριο, ενώ σήμερα κυρίαρχες είναι οι βιομηχανίες της τεχνολογίας, της υγείας και της ενέργειας (εκτός του άνθρακα). Οι ιστορικές αυτές μεταβολές δείχνουν πως η καινοτομία και οι μεταβολές στις αγορές διαμορφώνουν τις επενδυτικές ευκαιρίες μακροπρόθεσμα.
2. Οι μετοχές έχουν ξεπεράσει κάθε άλλο περιουσιακό στοιχείο
Αν και οι μετοχές είναι από τη φύση τους ευμετάβλητες, σε βάθος χρόνου έχουν αποδώσει καλύτερα από κάθε άλλη κατηγορία περιουσιακών στοιχείων. Ένα δολάριο επενδυμένο στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ το 1900 θα είχε φτάσει τα 107.409 δολάρια μέχρι το τέλος του 2024 σε ονομαστικούς όρους. Οι μετοχές παρουσίασαν μέσο ετήσιο πραγματικό κέρδος 9,7%, ενώ τα κρατικά ομόλογα απέφεραν μόλις 4,6%.
3. Μέτριες αποδόσεις στα κρατικά ομόλογα
Τα κρατικά ομόλογα δεν υπήρξαν ιδιαιτέρως κερδοφόρα για τους επενδυτές. Ο μέσος ετήσιος πραγματικός ρυθμός απόδοσης ήταν μόλις 0,9% (και 0,6% αν συμπεριληφθεί η Αυστρία, όπου οι αποδόσεις ήταν εξαιρετικά χαμηλές). Αν και τα ομόλογα είναι λιγότερο ευμετάβλητα από τις μετοχές, υπήρξαν περίοδοι όπου απέφεραν εξαιρετικά χαμηλές αποδόσεις.
4. Οι αγορές δεν είναι ποτέ ομαλές
Ενώ οι μετοχές έχουν προσφέρει σημαντικές αποδόσεις μακροπρόθεσμα, η διαδρομή δεν ήταν ποτέ ομαλή. Το Yearbook εξετάζει τα μεγάλα κραχ του 20ού και 21ου αιώνα, επισημαίνοντας ότι η μεγαλύτερη ετήσια πτώση στις ΗΠΑ σημειώθηκε το 1931, ενώ η μεγαλύτερη ετήσια άνοδος το 1933.
5. Η υπομονή επιβραβεύεται
Η μακροπρόθεσμη επένδυση είναι κρίσιμη. Οι μεγάλες πτώσεις της αγοράς, όπως το Κραχ του 1929 ή η κρίση του 2008, χρειάστηκαν έως και 15 χρόνια για πλήρη ανάκαμψη. Ωστόσο, οι επενδυτές που παρέμειναν στις αγορές ανταμείφθηκαν μακροπρόθεσμα.
6. Η διαφοροποίηση περιορίζει τη μεταβλητότητα
Η επένδυση σε διαφορετικά περιουσιακά στοιχεία, όπως μετοχές και ομόλογα, έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στη μείωση του ρίσκου. Ωστόσο, από το 2022, η παραδοσιακή αρνητική συσχέτιση μεταξύ μετοχών και ομολόγων ανετράπη, καθώς και οι δύο κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων υπέστησαν μεγάλες πτώσεις ταυτόχρονα.
7. Διαφοροποίηση μέσα στις μετοχές
Παρά τη γενικότερη αύξηση της διασύνδεσης των αγορών λόγω της παγκοσμιοποίησης, η διεθνής διαφοροποίηση εξακολουθεί να έχει αξία. Σε πολλές χώρες, η επένδυση σε διεθνείς αγορές βελτίωσε τον δείκτη Sharpe (σχέση απόδοσης προς κίνδυνο), αν και στις ΗΠΑ οι εγχώριες επενδύσεις απέφεραν καλύτερες αποδόσεις από τις παγκόσμιες.
8. Ο ρόλος του πληθωρισμού
Ο πληθωρισμός αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τις αποδόσεις των επενδύσεων. Στις ΗΠΑ, ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός από το 1900 ήταν 2,9%, ενώ στην Ελβετία μόλις 2,1%. Ενώ πολλές φορές θεωρείται ότι οι μετοχές προστατεύουν από τον πληθωρισμό, το Yearbook δείχνει ότι υψηλός πληθωρισμός υπονομεύει τις πραγματικές αποδόσεις των μετοχών.
9. Ο χρυσός και τα εμπορεύματα ως αντιστάθμιση στον πληθωρισμό
Ο χρυσός και τα εμπορεύματα έχουν θετική συσχέτιση με τον πληθωρισμό. Από το 1972, η τιμή του χρυσού παρουσίασε συσχέτιση 0,34 με τον πληθωρισμό, καθιστώντας τον πιθανό μέσο αντιστάθμισης, αν και χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταβλητότητα.
10. Οι παράγοντες απόδοσης έχουν δείξει μακροπρόθεσμα υπεραπόδοση
Ορισμένοι επενδυτικοί παράγοντες, όπως το μέγεθος, η αξία και η δυναμική, έχουν αποφέρει υπεραποδόσεις διαχρονικά. Ωστόσο, το Yearbook σημειώνει ότι κάποιοι επενδυτικοί «τύποι» μπορεί να απογοητεύουν για πολλά χρόνια.
Τελικές Σκέψεις: Το παρελθόν ως προφήτης του μέλλοντος
Οι μακροχρόνιες τάσεις δείχνουν ότι η υπομονή και η πειθαρχημένη επενδυτική στρατηγική είναι κλειδιά για την επιτυχία. Όπως είπε ο William Wordsworth, «Ας μάθουμε από το παρελθόν για να κερδίσουμε από το παρόν». Με τις αγορές να μεταβάλλονται συνεχώς, η ιστορική προοπτική του UBS Global Investment Returns Yearbook προσφέρει πολύτιμα διδάγματα για το μέλλον των επενδύσεων.
