Αποφασισμένη να προχωρήσει σε μεγάλες θεσμικές αλλαγές και σε γενναίες παρεμβάσεις στα θέματα δόμησης, χρήσεων γής και ολιτικής προστασίας εμφανίζεται η κυβέρνηση, προκειμένου η χώρα να μην ξαναζήσει τραγωδίες όπως αυτές με τις πυρκαγιές.και τις πλημμύρες. Οι βασικές κατευθύνσεις έχουν δοθεί από τον πρωθυπουργό και οι αρμόδιοι υπουργοί καλούνται να εκπονήσουν σχέδια κατά τομείς, που θα εντάσσονται σε γενικότερη εθνική στρατηγική.
Η πρόκληση είναι τεράστια, καθώς η φονική πυρκαγιά στην ανατολική Αττική ανέτρεψε και ουσιαστικά ακύρωσε την ατζέντα όπου βάσιζε τους πολιτικούς σχεδιασμούς του το Μέγαρο Μαξίμου, εστιάζοντας στην επικείμενη έξοδο από τα μνημόνια.
Σύμφωνα με πληροφορίες απότο περιβάλλον των στενών συνεργατών του, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εκτιμά ότι αυτή είναι η πιο κομβική στιγμή της κυβερνητικής του θητείας και ότι η έκβαση της μάχης μπορεί να καθορίσει το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών.
Αυτό που προέχει είναι η άμεση και αποτελεσματικότερη υλοποίηση των μέτρων που έχουν εξαγγελθεί για τους πληγέντες καθώς και η εφαρμογή του εθνικού σχεδίου που θα αντιμετωπίσει τις οικιστικές στρεβλώσεις δεκαετιών στη χώρα μας..
Προτεραιότητα δίνεται στην πλήρη αναδιάρθρωση του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Στο υπουργικό εκφράστηκε ήδη έντονος προβληματισμός για τον ρόλο της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και τέθηκε θέμα εκ βάθρων ανασυγκρότησής της.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και ο θεσμός υπάρχει από το 1995 παρά τις διάφορες παρεμβάσεις (με τελευταίο νόμο τον 4249/2014) ελάχιστα από όσα προβλέπονται υλοποιούνται και κυρίως δεν αναπτύσσονται δράσεις για πρόληψη ή μείωση του κινδύνου.
Η κεντρική υπηρεσία λειτουργεί με μεταβατικές διατάξεις, το Εθνικό Σύστημα Εγκαιρης Προειδοποίησης δεν έχει αναπτυχθεί, η Εθνική Σχολή Πολιτικής Προστασίας δεν λειτούργησε ποτέ, η εκπαίδευση των αιρετών στα θέματα πολιτικής προστασίας που καλούνται να διαχειριστούν είναι ανύπαρκτη, το σύστημα εθελοντισμού δεν αναδιοργανώθηκε, δεν υλοποιήθηκε στρατηγικός σχεδιασμός, καμία συνεργασία δεν ξεκίνησε με τα ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας, ο ιδιωτικός τομέας δεν κλήθηκε ποτέ να υποστηρίξει την καινοτομία σε δράσεις πολιτικής προστασίας.
Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Ιωάννης Καπάκης, μιλώντας στο συνέδριο της ΚΕΔΕ που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη, αποκάλυψε ότι συστάθηκε στο υπουργείο Εσωτερικών επιτροπή για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου και ζήτησε τις προτάσεις της ΚΕΔΕ.
Μάλιστα, όπως διαρρέεται στον Τύπο, ήδη σχετικό σχέδιο εκπονείται από το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Τα προβλήματα που πρέπει να διευθετηθούν είναι:
- Η εμπλοκή πολλών φορέων στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και η σύγχυση στον συντονισμό τους
- Η ελλιπής θεσμική θωράκιση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας ο οποίος πρακτικά δεν είναι ο επικεφαλής της όποιας επιχείρησης
- Η αυθαίρετη δόμηση σε συνδυασμό με την απουσία επεξεργασμένου σχεδιασμού για μια έκτακτη και ακραία κατάσταση
- Οι σημαντικές ελλείψεις στον εξοπλισμό της Πυροσβεστικής
- Τα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής και η οδηγία της ΕΕ για την εκπόνηση σχεδίων ανασυγκρότησης των μηχανισμών Πολιτικής Προστασίας μέχρις το τέλος του Ιανουαρίου του 2019.
Οι κομβικές αλλαγές
Βάσει αυτών ο πρωθυπουργός εξετάζει το ενδεχόμενο θεσμοθέτησης υφυπουργείου Πολιτικής Προστασίας με ισχυρή θερμική θωράκιση καθώς και της συγκρότησης μόνιμου Ανώτατου Συμβουλίου Πολιτικής Προστασίας στο οποίο θα συμμετέχουν οι επιχειρησιακοί υπεύθυνοι τω φορέων που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.
Μάλιστα, ο επικεφαλής του Συμβουλίου θα έχει το γενικό πρόσταγμα των επιχειρήσεων αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών ενώ δεν αποκλείεται να προέρχεται από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων.
Επιπλέον εξετάζεται η οργανική ενσωμάτωση των Ενόπλων Δυνάμεων στην Πολιτική Προστασία.
Στο ίδιο πλαίσιο και πάντα με γνώμονα τα δεδομένα της κλιματικής αλλαγής προτεραιότητα θα δοθεί και στην ενίσχυση του εξοπλισμού της Πυροσβεστική προκειμένου να είναι σε θέση να δρα άμεσα και αποτελεσματικά.
Επιπλέον βρίσκεται ήδη σε νομοθέτηση η ίδρυση μιας εθνικής σχολής πολιτικής προστασίας που θα παρέχει πιστοποιημένη κατάρτιση και εκπαίδευση σε επίπεδο βασικών γνώσεων και εξειδίκευσης για την εξάσκηση εθελοντών και αιρετών.
Οικονομική ενίσχυση από την ΕΤΕπ
Βεβαίως τα όποια σχέδια απαιτούν και τα απαραίτητα οικονομικά κονδύλια.
Στο πλαίσιο αυτό με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, (ΕΤΕπ), Βέρνερ Χόιερ, επικοινώνησε εκ μέρους της Ελληνικής κυβέρνησης, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης για να ζητήσει οικονομική βοήθεια, για την αποκατάσταση των ζημιών που άφησαν πίσω τους οι πυρκαγιές στη Αττική και την ενίσχυση των υποδομών που θα αποτρέψουν παρόμοιες καταστροφές στο μέλλον.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΤΕπ ανταποκρίθηκε θετικά και τις αμέσως επόμενες ημέρες, μετά τη σχετική τεχνική επεξεργασία, θα ανακοινωθούν περισσότερες λεπτομέρειες της συμφωνίας.
Η βοήθεια αφορά σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ενίσχυσης της Πολιτικής Προστασίας για την αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών, με την απόκτηση πχ πυροσβεστικών αεροπλάνων και οχημάτων, στην αποκατάσταση ζημιών σε δημόσια κτίρια, στην κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων (πολλά σχέδια βρίσκονται ήδη σε επεξεργασία με τις υπηρεσίες της ΕΤΕπ), στην αναδάσωση, αλλά και σε τεχνική υποστήριξη για την αποτροπή παρόμοιων καταστροφών στο μέλλον.
