Η OpenAI έσπευσε να αποστασιοποιηθεί από την κρυπτο-πρωτοβουλία της Robinhood, η οποία ανακοίνωσε την κυκλοφορία tokenized μετοχών της OpenAI και της SpaceX για επενδυτές στην Ευρώπη. Η αμερικανική εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης διέψευσε οποιαδήποτε συνεργασία ή έγκριση για τη συγκεκριμένη έκδοση, αφήνοντας αιχμές για την εμπορική χρήση του ονόματός της χωρίς άδεια.
«Αυτά τα “OpenAI tokens” δεν είναι μετοχές της OpenAI», ανέφερε η εταιρεία σε ανάρτησή της στην πλατφόρμα X. «Δεν συνεργαστήκαμε με τη Robinhood, δεν συμμετείχαμε σε αυτό και δεν εγκρίνουμε την ενέργεια. Οποιαδήποτε μεταβίβαση μετοχών της OpenAI απαιτεί την έγκρισή μας – και αυτή δεν δόθηκε», κατέληξε, προειδοποιώντας τους χρήστες να είναι προσεκτικοί.
Η Robinhood ανακοίνωσε την πρωτοβουλία κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στις Κάννες, παρουσιάζοντας την κίνηση ως κομμάτι μιας νέας στρατηγικής που περιλαμβάνει tokenized μετοχές, staking και υποδομές blockchain. Η είδηση οδήγησε τη μετοχή της εταιρείας σε ιστορικό υψηλό, με τιμή πάνω από τα $100.
Σύμφωνα με τη Robinhood, τα tokens παρέχουν έμμεση έκθεση σε ιδιωτικές αγορές, μέσα από ειδικά οχήματα επενδύσεων (special purpose vehicles – SPVs) στα οποία η ίδια συμμετέχει. Όπως εξήγησε εκπρόσωπος της εταιρείας, τα tokens δεν είναι απευθείας μετοχές, αλλά παραστατικά που «αντικατοπτρίζουν συμμετοχές» μέσω των SPVs.
Η προώθηση περιλάμβανε δώρο αξίας 5 ευρώ σε tokens στους χρήστες της Ε.Ε. που θα εγγράφονταν στην υπηρεσία έως τις 7 Ιουλίου, μέσω της πλατφόρμας crypto της Robinhood. Οι χρήστες στις ΗΠΑ αποκλείονται, λόγω πιο αυστηρού ρυθμιστικού πλαισίου.
«Στόχος μας είναι η διεύρυνση της πρόσβασης», δήλωσε ο Johann Kerbrat, επικεφαλής του crypto τομέα στη Robinhood. «Η tokenization μπορεί να επιτρέψει σε όλους να συμμετέχουν στην οικονομία αυτή».
Νομικές και ρυθμιστικές προεκτάσεις
Το περιστατικό εγείρει σημαντικά ερωτήματα γύρω από τη χρήση εταιρικών ονομάτων και brand χωρίς συναίνεση για την έκδοση επενδυτικών προϊόντων. Αν και η Robinhood υποστηρίζει ότι τα tokens προσφέρουν μόνο «έμμεση έκθεση» μέσω ειδικών οχημάτων (SPVs), η χρησιμοποίηση του ονόματος της OpenAI και η παρουσίασή τους ως «OpenAI tokens» μπορεί να θεωρηθεί παραπλανητική εμπορική πρακτική ή ακόμη και παραβίαση εμπορικού σήματος, ειδικά αν δεν διευκρινίζεται σαφώς η φύση τους.
Παράλληλα, το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον, που είναι πιο ευέλικτο από το αμερικανικό, επιτρέπει σε εταιρείες όπως η Robinhood να πειραματιστούν με tokenized επενδυτικά προϊόντα. Ωστόσο, η υπόθεση αυτή δοκιμάζει τα όρια της MiCA (Markets in Crypto-Assets), του νέου ρυθμιστικού πλαισίου της Ε.Ε. για τα crypto, που τίθεται πλήρως σε εφαρμογή από το 2025.
Οι αμερικανικές αρχές, όπως η SEC, έχουν ήδη επιδείξει αυστηρή στάση απέναντι σε tokens που υποδηλώνουν ή υποκαθιστούν μετοχικές αξίες. Η επιλογή της Robinhood να μην διαθέτει τα tokens στις ΗΠΑ αποκαλύπτει τον ρυθμιστικό διχασμό μεταξύ δύο κόσμων: ενός ελεγχόμενου χρηματοοικονομικού συστήματος και μιας αποκεντρωμένης, ακόμα ρευστής crypto αγοράς.
Τεχνολογικές και χρηματοπιστωτικές διαστάσεις
Η Robinhood επιχειρεί να τοποθετηθεί ως πρωτοπόρος στην αγορά των tokenized μετοχών, που φιλοδοξούν να «ανοίξουν τις ιδιωτικές αγορές» στους μικροεπενδυτές. Το όραμα αυτό βασίζεται στην ιδέα ότι, μέσω της blockchain τεχνολογίας, κάθε επενδυτής θα μπορεί να αποκτά μικρά ποσοστά σε μη εισηγμένες εταιρείες υψηλής αξίας – όπως η OpenAI ή η SpaceX – χωρίς να χρειάζεται πρόσβαση σε ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια.
Όμως η απουσία άμεσης σχέσης με τις ίδιες τις εταιρείες μειώνει την πραγματική αξία αυτών των tokens και τα μετατρέπει περισσότερο σε συνθετικά ή τύπου παραγώγων προϊόντα, παρά σε αληθινή μετοχική συμμετοχή. Η OpenAI, που παραμένει μια κλειστή, μη εισηγμένη οντότητα, διατηρεί πλήρη έλεγχο στη διανομή των μετοχών της – και όπως δήλωσε, ουδέποτε ενέκρινε τέτοια μεταβίβαση.
Το ευρύτερο μήνυμα
Το επεισόδιο αυτό δεν είναι απλώς ένα επικοινωνιακό φιάσκο. Αντικατοπτρίζει τη βαθύτερη ένταση ανάμεσα σε παραδοσιακές εταιρικές δομές και την «tokenized» φιλοσοφία των crypto: μια αγορά που υπόσχεται διαφάνεια και συμμετοχικότητα, αλλά κινείται συχνά εκτός των συμβατικών κανόνων νομιμότητας και συναίνεσης.
Όπως σχολιάζουν ειδικοί, τέτοιου είδους ενέργειες, όσο καινοτόμες κι αν είναι, κινδυνεύουν να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη στο οικοσύστημα των κρυπτονομισμάτων, αν δεν συνοδεύονται από αυστηρούς ελέγχους και καθαρές νομικές βάσεις.
Η OpenAI, εν τω μεταξύ, φαίνεται διατεθειμένη να προασπίσει τη φήμη της. Και το ερώτημα που μένει είναι, αν αυτή η σύγκρουση θα οδηγήσει σε προηγούμενο ρύθμισης, σε νομική διαμάχη, ή απλώς θα αποτελέσει μια ακόμη υπενθύμιση πως η καινοτομία δεν σημαίνει ασυδοσία.
