Η απότομη διόρθωση του bitcoin τον Οκτώβριο έβαλε τέλος στην ευφορία των εταιρειών ψηφιακού ενεργητικού, ανοίγοντας μια περίοδο έντονης πίεσης, αναδιάρθρωσης και πιθανής εξάλειψης των πιο αδύναμων παικτών. Αναλυτές μιλούν για μια «δαρβινική φάση», της οποίας θα επιβίωσουν μόνο όσοι διαθέτουν βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Οι εταιρείες που διακρατούν κρυπτονομίσματα στους ισολογισμούς τους γνώρισαν εντυπωσιακή άνοδο νωρίτερα μέσα στο έτος, καθώς οι επενδυτές πόνταραν σε ένα φιλικότερο ρυθμιστικό περιβάλλον για τα crypto υπό την κυβέρνηση Τραμπ. Ωστόσο, η απότομη πτώση του bitcoin τον Οκτώβριο άλλαξε απότομα το κλίμα, προκαλώντας εκτεταμένες απώλειες σε μετοχές εταιρειών που ακολούθησαν το λεγόμενο «μοντέλο Saylor».
Σήμερα, περισσότερες από 180 εισηγμένες εταιρείες παγκοσμίως διακρατούν κρυπτονομίσματα, με περίπου 100 από αυτές να έχουν υιοθετήσει παραλλαγές της στρατηγικής που εισήγαγε το 2020 ο συνιδρυτής της Strategy (πρώην MicroStrategy), Michael Saylor: έκδοση χρέους και μετοχών με στόχο τη μαζική συσσώρευση bitcoin.
Η στρατηγική αυτή απέδιδε όσο οι τιμές των crypto κινούνταν ανοδικά. Όμως η αυξημένη μεταβλητότητα των τελευταίων μηνών αποκάλυψε τους κινδύνους του μοντέλου.
Η μετοχή της Strategy έχει υποχωρήσει κατά περίπου 40% από την πτώση του bitcoin στις 10 Οκτωβρίου. Οι μιμητές της δέχθηκαν ακόμη ισχυρότερο πλήγμα:
- η KindlyMD έχασε σχεδόν 39%,
- η American Bitcoin, με την οποία συνδέεται ο Έρικ Τραμπ, κατέγραψε πτώση 60%,
- η ProCap Financial του Άντονι Πομπλιάνο έχει χάσει περίπου 65% της αξίας της.
Αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζουν και οι εταιρείες που διακρατούν ether. Η Bitmine Immersion Technologies, υπό την προεδρία του Tom Lee της Fundstrat, έχει υποχωρήσει πάνω από 33% από τον Οκτώβριο, ενώ το ether έχει χάσει περισσότερα από 25% την ίδια περίοδο.
Μετοχές όπως η SharpLink Gaming και η Bit Digital καταγράφουν απώλειες κοντά στο 40% μέσα σε δύο μήνες.
Το κρίσιμο μέγεθος: mNAV
Στο επίκεντρο της ανησυχίας βρίσκεται ο δείκτης mNAV (market Net Asset Value), ο οποίος συγκρίνει τη χρηματιστηριακή αξία μιας εταιρείας με την αξία των crypto που διακρατεί. Τιμή κάτω από το 1 σημαίνει ότι η αγορά αποτιμά την εταιρεία χαμηλότερα από την καθαρή αξία των ψηφιακών της περιουσιακών στοιχείων.
Στην περίπτωση της Strategy, το mNAV πλησίασε το 1x στα τέλη Νοεμβρίου, πυροδοτώντας φόβους ότι σε παρατεταμένη πτώση του bitcoin θα μπορούσε να αναγκαστεί να πουλήσει μέρος των αποθεμάτων της για να καλύψει μερίσματα και τόκους.
Ως απάντηση, η εταιρεία ανακοίνωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα τη δημιουργία ταμειακού αποθέματος 1,44 δισ. δολαρίων, ικανού να καλύψει πληρωμές για τους επόμενους 21 μήνες ακόμη και σε περιβάλλον έντονης μεταβλητότητας.
Strategy: «Δεν είμαστε ETF»
Ο CEO της Strategy, Phong Le, απορρίπτει το σενάριο κινδύνου, τονίζοντας ότι η εταιρεία δεν είναι παθητικό επενδυτικό όχημα τύπου ETF.
«Τα προϊόντα μας είναι bitcoin-backed securities. Η αποτίμηση δεν πρέπει να ισούται με τα υποκείμενα assets, αλλά με την ικανότητα να τα αυξάνουμε, να παράγουμε έσοδα και να μεγαλώνουμε την επιχείρηση», ανέφερε, υποστηρίζοντας ότι η Strategy μοιάζει περισσότερο με μετοχή τεχνολογικού κολοσσού παρά με κλειστό fund.
Η εταιρεία έχει μάλιστα αμφισβητήσει και την πρόθεση της MSCI να αποκλείσει από δείκτες εταιρείες των οποίων τα ψηφιακά assets υπερβαίνουν το 50% του ενεργητικού τους.
Οι μιμητές σε μεγαλύτερο κίνδυνο
Αναλυτές της Bernstein εκτιμούν ότι η Strategy θα αντέξει τον «χειμώνα των crypto», όμως προειδοποιούν ότι πολλές εταιρείες που αντέγραψαν το μοντέλο σε περίοδο ευφορίας ίσως δεν τα καταφέρουν.
Σύμφωνα με στοιχεία της Bitcoin Treasuries, από τις 100 εταιρείες bitcoin treasury με γνωστό κόστος κτήσης, οι 65 αγόρασαν σε τιμές υψηλότερες από τα τρέχοντα επίπεδα. Πέντε από αυτές πούλησαν συνολικά 1.883 bitcoins τον τελευταίο μήνα, καθώς η πτώση επιτάχυνε.
Ο ιδρυτής της Hivemind Capital, Matt Zhang, παρομοιάζει την κατάσταση με τη φούσκα του dot-com: «Πολλοί έβαλαν το crypto στο όνομά τους, αλλά το επιχειρηματικό μοντέλο ήταν προβληματικό».
Συγκέντρωση και εξαγορές στον ορίζοντα
Κατά τον Zhang, στο μέλλον όλες οι εταιρείες του S&P 500 θα διακρατούν bitcoin ή ether ως αποθεματικό αξίας, αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί. «Το κρίσιμο ερώτημα είναι τι κάνεις πέρα από αυτό: έχεις λειτουργική επιχείρηση που παράγει ταμειακές ροές;»
Ο Will Owens της Galaxy Digital βλέπει πιθανή αναδιάρθρωση και συγκέντρωση του κλάδου, με ισχυρότερους παίκτες να απορροφούν τους πιο αδύναμους. «Οι εταιρείες crypto treasury μπαίνουν σε μια δαρβινική φάση», σημειώνει, προσθέτοντας ότι αν το bitcoin επιστρέψει σε ιστορικά υψηλά, το παιχνίδι μπορεί να ξανανοίξει, αλλά με πολύ υψηλότερο πήχη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Twenty One Capital, με τη στήριξη της Tether και της SoftBank. Η μετοχή της υποχώρησε κατά 19% στο ντεμπούτο της, με τον CEO Jack Mallers να επιμένει ότι η εταιρεία δεν είναι απλή holding: «Θα χτίσουμε ταμειακές ροές, επιχειρήσεις και προϊόντα. Η αγορά θα χρειαστεί χρόνο για να μας καταλάβει».