Έναν χρόνο συμπληρώνει στον προεδρικό θώκο της Αργεντινής ο Χαβιέρ Μιλέι, ένας πολιτικός που έγινε γνωστός παγκοσμίως για το ατημέλητο κούρεμά του και τις φιγούρες του με αλυσοπρίονο. Μέχρι σήμερα το βασικό μότο του είναι ένα: «No hay plata» (Δεν υπάρχουν λεφτά). Σε αυτό ακριβώς το μότο έχει βασιστεί όλο το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και εξοικονόμησης χρημάτων που εφαρμόζει ο Μιλέι στην Αργεντινή, έχοντας κεντρίσει το ενδιαφέρον και της Ευρώπης. Ο ίδιος ο επικεφαλής του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ, δηλώνει πως η Γερμανία χρειάζεται περισσότερες πολιτικές α λα Μιλέι.
Τι έχει καταφέρει όμως πραγματικά ο ακραία φιλελεύθερος πρόεδρος της Αργεντινής κατά τους πρώτους δώδεκα μήνες του στο αξίωμα;
Υποχωρεί ο πληθωρισμός, αυξάνεται η φτώχεια
Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά, υποχωρώντας από το 20% που βρισκόταν σε μηνιαία βάση προτού αναλάβει τα καθήκοντά του ο Μιλέι, στο 2,7% τον μήνα. Η κυβέρνηση σταμάτησε να χρηματοδοτεί τον κρατικό προϋπολογισμό τυπώνοντας χρήμα.
Η θετική εξέλιξη της μείωσης του πληθωρισμού ωστόσο οφείλεται και στο γεγονός ότι η οικονομία της χώρας είναι υπό κατάρρευση: πολλοί άνθρωποι απλώς δεν έχουν λεφτά πλέον και ως εκ τούτου καταναλώνουν λιγότερο. Γι' αυτό και η Αργεντινή βρίσκεται σε σοβαρή ύφεση – η Παγκόσμια Τράπεζα υπολογίζει πως η οικονομική απόδοση της χώρας θα μειωθεί φέτος κατά 3,5%.
Από την άλλη πλευρά βέβαια ο Μιλέι κατάφερε για πρώτη φορά έπειτα από χρόνια να παρουσιάσει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό.
Ο Μιλέι σταμάτησε αρκετά προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας, περιόρισε την κρατική στήριξη σε κοινωνικά προγράμματα, όπως τα συσσίτια και αύξησε τις συντάξεις σε μικρότερο ποσοστό συγκριτικά με την άνοδο του πληθωρισμού. Μετά την κατάργηση αρκετών επιδοτήσεων το κόστος για το ρεύμα, το νερό και το φυσικό αέριο εκτοξεύτηκε στα ύψη. Σήμερα το ποσοστό των πολιτών που ζουν υπό το όριο της φτώχειας στην Αργεντινή έχει αυξηθεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας πλέον στο 52,9%. Μάλιστα, το 18,1% ζει σε συνθήκες ακραίας φτώχειας – δεν είναι δηλαδή σε θέση να καλύψει ούτε τις βασικές ανάγκες του.
Ο αυτοαποκαλούμενος αναρχο-καπιταλιστής Μιλέι αντιλαμβάνεται το κράτος ως θεμελιώδες κακό, το οποίο θέλει, όπως λέει, «να καταστρέψει εκ των έσω». Με το που ανέλαβε τα καθήκοντά του κατήργησε αρκετά υπουργεία, απέλυσε δεκάδες χιλιάδες δημοσίους υπαλλήλους και «πάγωσε» σχεδόν όλα τα δημόσια έργα. Επιπλέον, θέλει να ιδιωτικοποιήσει πολλές από τις κρατικές επιχειρήσεις – χωρίς όμως να έχει προβεί σε σχετικές ενέργειες προς το παρόν.
Η «δολαριοποίηση» και η προσέλκυση επενδύσεων
Μία από τις σημαντικότερες προεκλογικές υποσχέσεις του Μιλέι ήταν η κατάργηση του αργεντίνικου πέσο ως μέσου πληρωμών και η αντικατάστασή του με το αμερικανικό δολάριο. Ωστόσο το θέμα δεν συζητείται πλέον στον δημόσιο διάλογο. Οι οικονομολόγοι εξάλλου θεωρούσαν εξαρχής το εγχείρημα μη ρεαλιστικό, καθώς η Αργεντινή δεν θα ήταν σε θέση να συγκεντρώσει αρκετά δολάρια για μία τέτοια αλλαγή.
Έπειτα από δεκαετίες μίας πιο παρεμβατικής οικονομικής πολιτικής ο Μιλέι θέλει να κάνει τη χώρα πολύ πιο φιλελεύθερη, με στόχο να προσελκύσει επενδύσεις. Έτσι, ο Αργεντίνος πρόεδρος εισήγαγε ένα πακέτο στήριξης, το οποίο προβλέπει φορολογικές ελαφρύνσεις για μεγάλες επενδύσεις άνω των 200 εκατομμυρίων δολαρίων. Την ίδια στιγμή πάντως εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετοί περιορισμοί στο εξωτερικό εμπόριο. Οι εισαγωγές υπόκεινται σε υψηλούς δασμούς, ενώ υπάρχουν αυστηρές ρυθμίσεις σχετικά με τις συναλλαγές συναλλάγματος στο εξωτερικό.
Μιλέι ο πραγματιστής
Η εξωτερική πολιτική του Μιλέι ακολουθεί επίσης ένα ακραία φιλελεύθερο έως δεξιό λαϊκιστικό δόγμα. Αντί να επιδιώξει τη βελτίωση των σχέσεων με τις σημαντικές γειτονικές χώρες και τους εμπορικούς εταίρους, όπως η Βραζιλία, ο Μιλέι επισκέφθηκε τον μέλλοντα πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπκαι τον δισεκατομμυριούχο Ίλον Μασκ, εμφανίστηκε σε δεξιά forum, τάχθηκε ανοιχτά κατά της woke κουλτούρας και του σοσιαλισμού και προκάλεσε διπλωματικό σάλο προσβάλλοντας τη σύζυγο του Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ.
Ταυτόχρονα, ωστόσο, είναι και αρκετά πραγματιστής, συμβάλλοντας στην επίτευξη της πολυπόθητης συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και των κρατών Mercosur για μία ζώνη ελεύθερου εμπορίου.
Πηγή DW