Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη προέβη σε αυτοψία στους αρχαιολογικούς χώρους Αφαίας και Κολώνας, στη Αίγινα. Το υπουργείο Πολιτισμού έχει εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης, με προϋπολογισμό 1.515.000 ευρώ, την αναβάθμιση του αρχαιολογικού χώρου και τον φωτισμό του ναού της Αφαίας. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάδειξη αναδόχου και αναμένεται η συμβασιοποίηση του έργου, εντός του α' 15μέρου του Αυγούστου.
Η Αφαία συμπεριλαμβάνεται στα τρία ερευνητικά προγράμματα, στα οποία οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟ συνεργάζονται με πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα. Το πρώτο αφορά στην εκπόνηση και υλοποίηση μελετών για την αξιολόγηση της σεισμικής συμπεριφοράς και της παθολογίας του ναού, ενώ τα δυο άλλα στην καταγραφή και παρακολούθηση συνολικά της επίδρασης της κλιματικής αλλαγής στο μνημείο.
Στην αυτοψία στον αρχαιολογικό χώρο της Κολώνας, η Λίνα Μενδώνη αναφέρθηκε στο έργο της άμεσης αποκατάστασης και ενίσχυσης του μοναδικού κίονα του ναού του Απόλλωνα από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων. Κατά την αυτοψία στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κολώνας, η Υπουργός έδωσε οδηγίες στην αρμόδια Έφορο Αγγελική Σίμωσι να προχωρήσει αμέσως στην σύνταξη προμελέτης για την επισκευή του κτηρίου.
Μετά τις αυτοψίες, η Υπουργός Πολιτισμού προέβη στην ακόλουθη δήλωση: «Τα σημερινά εγκαίνια των δύο εκθέσεων του εικαστικού Γιώργου Ξένου, στο Μουσείο της Κολώνας και στο Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο είναι η αφορμή για την παρουσία μας στην Αίγινα. Με την Έφορο Αρχαιοτήτων Αγγελική Σίμωσι και υπηρεσιακά στελέχη του Υπουργείου, πραγματοποιήσαμε αυτοψία στον αρχαιολογικό χώρο της Αφαίας, όπου το Υπουργείο Πολιτισμού ξεκινά την υλοποίηση ενός έργου ύψους 1,5 εκατομμυρίου ευρώ για την ανάδειξη και αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών προς στους επισκέπτες, τη δημιουργία περιπατητικών διαδρομών και νέα περίφραξη του χώρου.
Η Αφαία έχει ενταχθεί, από το 2022, στο κοινό πρόγραμμα προστασίας και πρόληψης αρχαιολογικών χώρων των Υπουργείων Πολιτισμού, Κλιματικής Κρίσης και Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος του ΥΠΠΟ για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην πολιτιστική κληρονομιά. Παράλληλα, επιστημονικές ομάδες του ΥΠΠΟ, των πανεπιστημίων και των ερευνητικών μας κέντρων μελετούν την συμπεριφορά του μνημείου σε περίπτωση σεισμού, καθώς και των υλικών του σε περίπτωση πυρκαγιάς.
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κολώνας παρουσιάζεται η πρώτη, από τις δύο εκθέσεις του Γ. Ξένου, σε υποδειγματικό διάλογο με τα μοναδικά ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο. Το κτήριο είναι ένα πάρα πολύ ενδιαφέρον αρχιτεκτόνημα, δωρεά των Βαυαρών αρχαιολόγων που πρωτοανέσκαψαν τον χώρο και το οποίο δεν θέλουμε να υποστεί αλλοιώσεις. Όμως, χρειάζεται γενναία επισκευή. Δώσαμε κατευθύνσεις στην αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων εκπόνησης προμελέτης για μία καλή επισκευή του κτηρίου. Στη Αίγινα, από το ΥΠΠΟ εκτελούνται έργα της τάξεως των 3.000.000 ευρώ.
Η δεύτερη έκθεση της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Γιώργου Ξένου είναι η πρώτη εκδήλωση, με την οποία εγκαινιάζεται η ανακαινισμένη, από το Υπουργείο Πολιτισμού, πτέρυγα του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου -των μετέπειτα φυλακών της Αίγινας. Πρόκειται για ένα κτήριο εξαιρετικής σημασίας για τη νεότερη ιστορία, όχι μόνο της Αίγινας, αλλά ολόκληρης της Ελλάδας, ως ένα από τα πρώτα δημόσια κτήρια του νέου ελληνικού κράτους. Η αποκατάστασή του και η λειτουργία του, ως διαχρονικό μουσείο και χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων, αποτελούσε για δεκαετίες όνειρο και απαίτηση των κατοίκων της Αίγινας. Σήμερα, το όραμα αυτό γίνεται πράξη. Παράλληλα, υπολογίζουμε ότι η μελέτη για την επόμενη φάση αποκατάστασης του κτηρίου ολοκληρώνεται τον Φεβρουάριο 2024, ώστε να προχωρήσουμε στην υλοποίηση του έργου, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2021-2027».
Για τα έργα, προϋπολογισμού 3.000.000, που εκτελούνται στη Αίγινα η Λίνα Μενδώνη ενημέρωσε εκτενώς τον δήμαρχο της Αίγινας Γιάννη Ζορμπά.
Εγκαινιάζοντας η Λίνα Μενδώνη τη νέα χρήση του καποδιστριακού κτηρίου ως χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων, με την έκθεση «Η ελευθερία του εγκλεισμού» του Γ. Ξένου, τόνισε ότι οι φυλακές της Αίγινας συχνά, στον 20ό αιώνα, έγιναν τόπος εγκλεισμού πολιτικών κρατουμένων και συνδυάστηκαν «με μερικές από τις πιο τραγικές και διχαστικές στιγμές της νεότερης ιστορίας μας». Επισημαίνοντας τον ισχυρότατο συμβολισμό που έχει η νέα χρήση του κτηρίου, είπε: «Τώρα οι φυλακές, από τόπος εγκλεισμού, συχνότατα για πεποιθήσεις και ιδέες και όχι για πράξεις, γνωρίζουν νέα ζωή, ως χώρος καλλιτεχνικής πνοής. Το ιστορικό φορτίο του κτηρίου θα παραμείνει ζωντανό, αφού σε τμήμα των εγκαταστάσεων θα φιλοξενηθεί το μουσείο των φυλακών».
Αναφερόμενη στις δύο εκθέσεις του Γιώργου Ξένου, η υπουργός τόνισε την αξία κάθε θεματικής του: «Πορευόμενος την ιερότητα», είπε, βρίσκεται σε διαρκή διάλογο με την αρχαιότητα. Στα έργα του συνυπάρχουν με τα μοναδικά εκθέματα του αρχαιολογικού μουσείου της Κολώνας. Στην «Ελευθερία του εγκλεισμού», τα έργα του αποκτούν συμβολικό χαρακτήρα που παραπέμπει στην ιδέα της ελευθερίας, με αποτέλεσμα οι παλιές φυλακές, τις οποίες εγκαινιάζει, να «μεταμορφώνονται σε χώρο αδέσμευτης καλλιτεχνικής έκφρασης».
Τέλος, η Λίνα Μενδώνη έδωσε έμφαση στην πολιτική του υπουργείου Πολιτισμού να επιλέγει εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις, ώστε από την εγκατάλειψη να τις παραδώσει στην αξιοποίηση. «Το έργο της Αίγινας αποτελεί, σε τοπική κλίμακα, ένα εύγλωττο δείγμα των σχεδίων του ΥΠΠΟ σε εθνικό επίπεδο. Για έναν σύγχρονο πολιτισμό που συνομιλεί αρμονικά με τον τουρισμό και την ανάπτυξη, των οποίων αποτελεί στήριγμα και πολλαπλασιαστή».
