Την ώρα που η κυβέρνηση περιμένει από τις τράπεζες να προχωρήσουν σε εξωδικαστικές ρυθμίσεις για να διευθετηθεί το πρόβλημα με τα καταστροφικά, για τους δανειολήπτες, δάνεια ελβετικού φράγκο, οι τράπεζες προτείνουν στους δανειολήπτες ρυθμίσεις-παγίδες, οι οποίες προσφέρουν μικρή ελάφρυνση, ενώ τους δεσμεύουν σε παραίτηση από μελλοντικές απαιτήσεις και διεκδικήσεις.
Το κυριότερο πρόβλημα στις προτεινόμενες από τις τράπεζες ρυθμίσεις είναι, όπως τονίζουν νομικοί, ότι δεν εναρμονίζονται με τις αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί επί συλλογικών αγωγών, όπου έχει κριθεί ως άκυρος και καταχρηστικός ο συμβατικός όρος, που προβλέπει ότι τα δάνεια εξοφλούνται με βάση την εκάστοτε ισοτιμία του ευρώ με το ελβετικό φράγκο.
Δηλαδή, η Δικαιοσύνη έχει κρίνει με πρωτόδικες αποφάσεις που αφορούν τρεις τράπεζες, ότι το τεράστιο οικονομικό βάρος από την ανατίμηση του ελβετικού φράγκου δεν πρέπει να πέσει στις πλάτες των δανειοληπτών, αλλά να μεταφερθεί στις τράπεζες.
Σε αντίθεση με αυτή τη βασική πρόνοια των δικαστικών αποφάσεων, οι τράπεζες προτείνουν σε πελάτες τους ρυθμίσεις, που οδηγούν σε πολύ μικρό «κούρεμα», σε σχέση με την τεράστια ζημιά που έχουν υποστεί από τις «φουσκωμένες» συναλλαγματικές ισοτιμίες.
Μια μεθοδολογία ρύθμισης δανείων που κερδίζει έδαφος τον τελευταίο καιρό προβλέπει μετατροπή του ανεξόφλητου υπολοίπου από ελβετικό φράγκο σε ευρώ, ώστε στο εξής να μην επηρεάζεται ο δανειολήπτης από τις διακυμάνσεις της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Το υπόλοιπο αυτό, προτείνεται να σπάσει στα δύο. Το μισό να εξυπηρετηθεί σε βάθος πολλών ετών, ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη (π.χ. σε 10-20 χρόνια), με επιτόκιο αντίστοιχο με τα σημερινά επιτόκια των στεγαστικών δανείων σε ευρώ. Το άλλο μισό θα παραμένει «παγωμένο» και άτοκο και θα απομειώνεται κατ’ αναλογία προς τις καταβολές για το πρώτο δάνειο. Όταν απομειωθεί κατά 75% το δεύτερο δάνειο, ο δανειολήπτης θα είναι υποχρεωμένος με μία δόση (balloon payment) να εξοφλήσει το 25%, ενώ θα συνεχίζει να πληρώνει, παράλληλα, το πρώτο δάνειο.
Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα μικρό «κούρεμα» υπό όρους, αλλά ο δανειολήπτης καλείται να αναγνωρίσει σήμερα όχι μόνο ότι δικαίως πλήρωσε τα τελευταία χρόνια το δάνειο του με «φουσκωμένες» ισοτιμίες, αλλά και ότι το σημερινό υπόλοιπο του δανείου, που θα τεθεί σε ρύθμιση, δεν αμφισβητείται από τον ίδιο, άρα δεν θα προχωρήσει και σε νομικές διεκδικήσεις στο μέλλον κατά της τράπεζας.
Ρυθμίσεις αυτού του τύπου προφανώς ξεφεύγουν εντελώς από το πνεύμα των αποφάσεων που έχουν εκδοθεί επί συλλογικών αγωγών και διαψεύδουν τις προσδοκίες που εξέφρασε πρόσφατα ο ειδικός γραμματέας Ιδιωτικού Χρέους, Φώτης Κουρμούσης, για δίκαιες εξωδικαστικές ρυθμίσεις από τις τράπεζες.
Απαντώντας εγγράφως σε κοινοβουλευτική ερώτηση του Νικήτα Κακλαμάνη, ο κ. Κουρμούσης αναγνώρισε ότι «μπορεί να μην υπάρχει δυνατότητα αναδρομικής ισχύος του θεσπισθέντος νομοθετικού πλαισίου για τις -προ της εφαρμογής του- υφιστάμενες δανειακές συμβάσεις».
Έσπευσε, όμως, να προσθέσει ότι «ήδη με την θέσπιση αυστηρών κανόνων για τα στεγαστικά δάνεια, στην πράξη οι τράπεζες τείνουν να ρυθμίζουν εξωδικαστικά τις προϋφιστάμενες δανειακές συμβάσεις σεβόμενες το νεοπαγές νομοθετικό πλαίσιο, καθώς και τις αλλεπάλληλες δικαστικές αποφάσεις, με αποτέλεσμα να αφαιρείται από τον δανειολήπτη η ζημία του από την αλλαγή της ισοτιμίας, αναπροσαρμόζοντας το ανεξόφλητο υπόλοιπο με βάση την αρχική ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου».
Ακίνητο σε τράπεζα
Την ίδια ώρα, οι τράπεζες δείχνουν ιδιαίτερη αποφασιστικότητα στους πλειστηριασμούς ακινήτων, όταν πρόκειται για δάνεια που έχουν δοθεί σε ελβετικό φράγκο, προφανώς επειδή αναγνωρίζουν ότι οι δικαστικές αποφάσεις που εκδίδονται δεν είναι ευνοϊκές για τις τράπεζες και σπεύδουν να δημιουργήσουν τετελεσμένα γεγονότα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χθεσινή «πρεμιέρα» των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών έγιναν μόνο δύο πλειστηριασμοί, αμφότεροι με επισπεύδουσα την Eurobank. Στην πρώτη περίπτωση, ο πλειστηριασμός κηρύχθηκε άγονος, ελλείψει προσφορών. Προσφορές δεν υπήρξαν και στο δεύτερο πλειστηριασμό, ο οποίος αφορούσε δάνειο ελβετικού φράγκου. Σε αυτή την περίπτωση, η τράπεζα πήρε η ίδια το ακίνητο, προχωρώντας σε συμψηφισμό με την απαίτησή της (1,5 εκατ. φράγκα).
