Έτυχε ποτέ να κοιτάξετε γύρω από το γραφείο σας και να αναρωτηθείτε "Αυτό είναι όλο;" Εάν απαντήσατε ναι, δεν είστε οι μόνοι. Εκατομμύρια άνθρωποι, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες χώρες, αισθάνονται ότι οι δουλειές τους δεν έχουν σκοπό, δεν συνεισφέρουν ουσιαστικά στην κοινωνία και άρα ένα μεγάλο τμήμα της ζωής τους "δεν έχει νόημα" Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι "το νόμισμα της επιτυχίας" έχει μετατοπιστεί από την ηθική φιλοδοξία στο χρήμα και την εξουσία.
Μήπως, όμως, υπάρχει τρόπος να ζούμε μια πιο ικανοποιητική ζωή, κάνοντας τον κόσμο λίγο καλύτερο στη διάρκειά της;
Αυτό ακριβώς υποστηρίζει ο Ολλανδός κοινωνιολόγος και ιστορικός Rutger Bregman στο νέο του βιβλίο "Moral Ambition" (Ηθική Φιλοδοξία).
Ο Ρούτγκερ Μπρέγκμαν προτείνει μια ριζική αλλαγή στον ορισμό της επιτυχίας, υποστηρίζοντας ότι, αντί να κυνηγάμε χρήματα και κοινωνική θέση, θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα ταλέντα και τις φιλοδοξίες μας για να αντιμετωπίσουμε τα πιο πιεστικά ζητήματα του κόσμου.
Η επιδημία της ανούσιας εργασίας
Σκεφτείτε την τελευταία φορά που αισθανθήκατε ένα κύμα υπερηφάνειας συζητώντας για τη δουλειά σας σε ένα πάρτι. Για πολλούς τέτοιες στιγμές είναι σπάνιες. Μελέτες δείχνουν ότι πάνω από το ένα τέταρτο των εργαζομένων στις ανεπτυγμένες χώρες δυσανασχετούν για το ότι οι δουλειές τους στερούνται κοινωνικής αξίας. Φανταστείτε τις χαμένες δυνατότητες και τη δυσαρέσκεια που αντιπροσωπεύει αυτό!
Ο Μπρέγκμαν προτείνει την «ηθική φιλοδοξία» ως αντίδοτο. Σκεφτείτε να διοχετεύετε την ενέργεια και τις δεξιότητές σας στο να δημιουργείτε θετικές αλλαγές. Αναφέρει ιστορικές προσωπικότητες όπως ο Thomas Clarkson, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του στην κατάργηση της δουλείας, ως εμπνευσμένα παραδείγματα.
Στη δεκαετία του 1970 η εύρεση νοήματος στη ζωή ήταν κορυφαίος στόχος για τους νέους. Σήμερα, το οικονομικό κέρδος κυριαρχεί. Ο Μπρέγκμαν υποστηρίζει ότι είναι καιρός να αντιστραφεί αυτή η τάση.
Παντρεύοντας τον Ιδεαλισμό με τη Δράση
Πώς λοιπόν επιτυγχάνουμε την ηθική φιλοδοξία; Ο Μπρέγκμαν προτείνει να συνδυάσουμε το πάθος των ακτιβιστών με την πρακτικότητα των επιχειρηματιών. Εντοπίστε παραμελημένα κοινωνικά ζητήματα και βρείτε αποτελεσματικές λύσεις.
Ένα παράδειγμα που τονίζει, είναι ο Rob Mather, ένας επιχειρηματίας που, συγκινημένος από μια τηλεοπτική ιστορία, ίδρυσε μια φιλανθρωπική οργάνωση για την καταπολέμηση της ελονοσίας, αφού συνειδητοποίησε ότι υπήρχε ήδη μια θεραπεία, αλλά δεν έφτανε σε αυτούς που τη χρειάζονταν περισσότερο.
Η «Ηθική Φιλοδοξία» προσφέρει επίσης μια εναλλακτική στον «αποτελεσματικό αλτρουισμό», ένα κίνημα που ενθαρρύνει τη μεγιστοποίηση των κερδών για φιλανθρωπική προσφορά. Ο Μπρέγκμαν θεωρει ότι αυτή η προσέγγιση βασίζεται στην ενοχή και είναι λιγότερο εμπνευσμένη από τον ενθουσιασμό και την επίλυση προβλημάτων που επικεντρώνεται στην ηθική φιλοδοξία.
Ευτυχία μέσα από τη βοήθεια προς τους άλλους
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, η χαρα και αυτό που ονομάζουμε ευτυχία προέρχεται μέσα από το να δίνουμε κάτι ουσιαστικό στον κόσμο, να στηρίζουμε και να βοηθάμε άλλους.
Μάλιστα ο ίδιος ασκεί κριτική ακόμα και στην ιστορία του Matthieu Ricard, ενός μοναχού που επευφημείται για τη διαλογιστική του ευδαιμονία. Όπως επισημαίνει:
"Αν και το να πετύχεις την ευδαιμονία είναι σπουδαίο, η πραγματική ολοκλήρωση προέρχεται από τη χρήση των δεξιοτήτων σου για να βοηθήσεις τους άλλους. Το να εστιάζεις αποκλειστικά στην προσωπική σου ευημερία, ενώ ο κόσμος υποφέρει, δεν είναι τόσο αξιοθαύμαστο".
Σύμφωνα με τον Μπρέγκμαν η «Ηθική Φιλοδοξία» είναι "ένα κάλεσμα στα όπλα". Έχει να κάνει με την εύρεση ενός δρόμου όπου η εργασία μας τροφοδοτεί την ευτυχία μας και συμβάλλει σε έναν καλύτερο κόσμο.
Αυτό το βιβλίο στοχεύει να εμπνεύσει ένα κίνημα. Ένα κίνημα που θα μας ωθεί να επαναπροσδιορίσουμε την επιτυχία και να βρούμε την εκπλήρωση βοηθώντας τους άλλους. Είστε έτοιμοι να αποκριθείτε στο κάλεσμα;
