Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει η ιδέα Σόιμπλε για «Ευρωπαϊκό ΔΝΤ», καθώς για πρώτη φορά την υιοθέτησε σήμερα δημόσια η Άνγκελα Μέρκελ. Δυστυχώς για την Ελλάδα, η χώρα μας θα έχει κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση αυτής της ιδέας, αφού θα αποτελέσει το πρώτο «πειραματόζωο» του νέου οργανισμού και διατρέχει πολλούς κινδύνους, με σοβαρότερο τη ματαίωση της σχεδιαζόμενης από την κυβέρνηση «καθαρής» εξόδου από το μνημόνιο το 2018.
Για πρώτη φορά η Γερμανίδα καγκελάριος, που έχει, κατά πάσα πιθανότητα, «κλειδώσει» την επανεκλογή της τον επόμενο μήνα, τοποθετήθηκε σήμερα δημόσια υπέρ της πρότασης Σόιμπλε για αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, το οποίο θα έχει την κεντρική ευθύνη επιτήρησης των οικονομιών της ευρωζώνης, αλλά και εκπόνησης προγραμμάτων διάσωσης προβληματικών οικονομιών.
«Πιστεύω ότι η πρόταση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να μετατραπεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο είναι πολύ καλή», τόνισε σήμερα η καγκελάριος, στην καθιερωμένη, ετήσια συνέντευξη Τύπου, που παραχωρεί μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Σημείωσε ότι πρόκειται για μια σημαντική μεταρρύθμιση που θα φέρει περισσότερη σταθερότητα στην ευρωζώνη.
Σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Γαλλίας σε αυτή την πρόταση, η καγκελάριος εμφανίσθηκε… συγκρατημένα θετική, έναντι της πρότασης Μακρόν για καθιέρωση θέσης υπουργού Οικονομικών της ευρωζώνης, αφήνοντας όμως να εννοηθεί ότι η Γερμανία δεν είναι σύμφωνη με την εκχώρηση σημαντικών αρμοδιοτήτων στον «κοινό» υπουργό Οικονομικών.
«Θα μπορούσα να φαντασθώ έναν υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών για την ευρωζώνη, για να πετύχουμε υψηλότερο βαθμό κοινής ανταγωνιστικότητας», τόνισε η κ. Μέρκελ, σημειώνοντας, όμως, ότι θα πρέπει να γίνουν συζητήσεις για να καθορισθούν οι αρμοδιότητες του ΥΠΟΙΚ της ευρωζώνης.
Οι κίνδυνοι
Για την Ελλάδα, οι γερμανικοί σχεδιασμοί για Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους και παρακολουθούνται με μεγάλη προσοχήαπό την κυβέρνηση, καθώς στο Eurogroup του Νοεμβρίου θα συζητηθεί εκ νέου ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, δηλαδή το αν θα υπάρξουν επαρκείς δεσμεύσεις των Ευρωπαίων για την ελάφρυνση του χρέους, ώστε το Ταμείο να εγκρίνει την εκταμίευση του δανείου που ήδη έχει εγκριθεί, αλλά μόνο επί της αρχής.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών επέμεινε και σήμερα, σε νέες δηλώσεις του, στην πάγια τοποθέτησή του κατά της παροχής νέων ελαφρύνσεων χρέους στην Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι προέχει η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και δεν θα πρέπει να δοθούν μηνύματα χαλάρωσης στην Αθήνα.
Αυτό, σε συνδυασμό με την αυξημένη πιθανότητα να συγκυβερνήσουν οι Χριστιανοδημοκράτες με τους «σκληρούς» στα οικονομικά και ευρωπαϊκά θέματα Φιλελεύθερους, οδηγεί πολλούς παρατηρητές στο συμπέρασμα ότι είναι αυξημένες οι πιθανότητες στο Eurogroup του Νοεμβρίου να κάνει πίσω η Γερμανία σε σχέση με την έγκριση νέων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, δηλαδή κυρίως για την επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF κατά 15 χρόνια.
Αν αυτό συμβεί, το Ταμείο θα βρεθεί σε τροχιά εξόδου από το ελληνικό πρόγραμμα και είναι πολύ πιθανό να ζητήσει το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών τη συνέχιση του προγράμματος μόνο με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, μετατρέποντας την Ελλάδα στο πρώτο «πειραματόζωο» του ESM, ίσως και πριν ακόμη αναβαθμισθεί ως «ευρωπαϊκό ΔΝΤ».
Παράταση επιτροπείας;
Το σενάριο αυτό οδηγεί σε ακόμη αυστηρότερη επιτήρηση της Ελλάδας, την οποία θα ελέγχει άμεσα πλέον ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αφού, ως γνωστόν, ο ESM είναι ένας «γερμανοκρατούμενος» οργανισμός, που διοικείται από τους υπουργούς Οικονομικών, με τον εκάστοτε ΥΠΟΙΚ της Γερμανίας να έχει δικαίωμα βέτο στις αποφάσεις, αφού η χώρα του κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο του ESM.
Οι ιδέες Σόιμπλε είναι φανερό ότι κινούνται εναντίον της βασικής επιδίωξης της κυβέρνησης για «καθαρή» έξοδο από το μνημόνιο. Ο κ. Σόιμπλε έχει χαράξει στρατηγική που προβλέπει την παράταση της επιτήρησης της Ελλάδας, μέσω μιας πιστωτικής γραμμής που θα παρασχεθεί προληπτικά από τον ESM και η οποία θα συνοδεύεται από ένα νέο μνημόνιο με τον ευρωπαϊκό οργανισμό, 12μηνης διάρκειας, με τριμηνιαίους ελέγχους/αξιολογήσεις.
