Την επικείμενη συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στις 15 Αυγούστου στην Αλάσκα ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ μέσω ανάρτησης στο Truth Social. Στο μεταξύ, αξιωματούχοι από ΗΠΑ και Ρωσία φέρονται να επεξεργάζονται στο παρασκήνιο, πρόταση που θα σταματούσε τις εχθροπραξίες αλλά θα αναγνώριζε de facto τον έλεγχο της Μόσχας στις τέσσερις ουκρανικές περιοχές που προσάρτησε.
Σύμφωνα με το Bloomberg, το πακέτο περιλαμβάνει επίσης την αποδοχή του ρωσικού όρου να αποκλειστεί η Ουκρανία από την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, καθώς και την αναγνώριση της νέας εδαφικής πραγματικότητας.
Η συνάντηση της Αλάσκας έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, με τον Τραμπ να έχει κάνει τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία κεντρικό στόχο της δεύτερης προεδρικής του θητείας. Ο ίδιος είχε δώσει 50ήμερη διορία στη Μόσχα να συμφωνήσει σε εκεχειρία, προειδοποιώντας με «δευτερογενείς δασμούς» έως και 100% σε χώρες που συνεχίζουν το εμπόριο με τη Ρωσία, μέτρο που στοχεύει κυρίως στους αγοραστές ρωσικού πετρελαίου.
Η πρώτη εφαρμογή αυτών των δασμών έχει προγραμματιστεί για τις 27 Αυγούστου και αφορά την Ινδία, έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες της Μόσχας. Η επιλογή του Νέου Δελχί, αντί για άμεση πίεση στον ίδιο τον Πούτιν, ερμηνεύεται από αναλυτές ως ένδειξη δισταγμού του Τραμπ να «στριμώξει» τον Ρώσο πρόεδρο, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να διακινδυνεύσει σχέσεις με έναν σημαντικό σύμμαχο στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης με την Κίνα.
Αντί για ουδέτερο έδαφος, επελέγη η συνάντησή τους να γίνει στην αχανή και άγρια πολιτεία Αλάσκα, στον απώτερο βορρά της αμερικανικής ηπείρου, κοντά στη Ρωσία. Πρόκειται για έδαφος που η ρωσική αυτοκρατορία είχε πουλήσει στην Αμερική το 1867.
Επιβεβαιώνοντας τη συνάντηση, ο σύμβουλος του Κρεμλίνου για τις διπλωματικές υποθέσεις Γιούρι Ουσακόφ χαρακτήρισε την επιλογή της πολιτείας αυτής «αρκετά λογική» και τόνισε πως οι δυο ηγέτες «θα επικεντρωθούν χωρίς καμιά αμφιβολία σε συζήτηση για τις επιλογές ώστε να καταλήξουμε σε ειρηνική και μακροπρόθεσμη διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης».
Μετά τη σύνοδο στην Αλάσκα, η Μόσχα «θα επιδιώξει φυσικά να οργανωθεί η προσεχής συνάντηση ανάμεσα στους προέδρους στο ρωσικό έδαφος» και «πρόκληση για τον σκοπό αυτό εστάλη ήδη στον αμερικανό πρόεδρο», διευκρίνισε ο κ. Ουσακόφ.
Το τετ-α-τετ αυτό των δυο προέδρων θα είναι το πρώτο από τον Ιούνιο του 2019 στην Ιαπωνία, έναν χρόνο μετά τη σύνοδο του Ελσίνκι, όπου ο Ντόναλντ Τραμπ είχε υιοθετήσει συμφιλιωτικό τόνο έναντι του ισχυρού άνδρα του Κρεμλίνου.
Ο αμερικανός πρόεδρος, ερωτηθείς νωρίτερα χθες αν η Ουκρανία θα κάνει εδαφικές παραχωρήσεις στο πλαίσιο δυνητικής συμφωνίας, απάντησε πως «θα υπάρξει ανταλλαγή εδαφών προς όφελος και τον δυο, αλλά θα μιλήσουμε γι’ αυτό αργότερα».
«Συζητάμε για μια περιοχή όπου μαίνονται μάχες επί τριάμισι χρόνια, είναι περίπλοκο, στ’ αλήθεια δεν είναι εύκολο (...) όμως θα ανακτήσουμε μέρος της», είπε, αποφεύγοντας να γίνει πιο συγκεκριμένος, πλαισιωμένος από τους ηγέτες του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας, που υπέγραψαν χθες συμφωνία ειρήνης.
Οι θέσεις Κιέβου και Μόσχας
Η Ρωσία απαιτεί η Ουκρανία να της εκχωρήσει επίσημα τέσσερις περιφέρειες που κατέχει εν μέρει (Ντονέτσκ, Λουγκάνσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα) και τη χερσόνησο της Κριμαίας, που προσάρτησε το 2014, να εγκαταλείψει το σχέδιο για την ένταξή της στο NATO και να πάψει να δέχεται δυτική στρατιωτική βοήθεια.
Πρόκειται για απαιτήσεις που χαρακτηρίζει απαράδεκτες το Κίεβο, το οποίο από την πλευρά του αξιώνει την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από την ουκρανική επικράτεια και εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση, συμπεριλαμβανομένων παραδόσεων όπλων και της ανάπτυξης ευρωπαϊκών δυνάμεων. Πρόκειται για κόκκινες γραμμές για το Κρεμλίνο.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν είχε χθες συνδιαλέξεις με τον πρόεδρο της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ και τον πρωθυπουργό της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι διακρίνει αμερικανική αποφασιστικότητα για την επίτευξη εκεχειρίας, αλλά κατηγόρησε τη Ρωσία για την καθυστέρηση στην πρόοδο των διαπραγματεύσεων. Το βασικό αγκάθι παραμένει η απαίτηση του Πούτιν όχι μόνο να διατηρήσει τον έλεγχο των κατεχόμενων εδαφών, αλλά και να διασφαλίσει πως η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ.
Για τη Μόσχα, η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας θα συνιστούσε διπλωματική νίκη, παγιώνοντας τα στρατιωτικά κέρδη της, ενώ για την Ουάσιγκτον θα μπορούσε να παρουσιαστεί ως το τέλος ενός αιματηρού πολέμου που έχει κοστίσει δισεκατομμύρια σε βοήθεια προς το Κίεβο.
Η διεθνής κοινότητα αναμένει με έντονο ενδιαφέρον το αποτέλεσμα της συνάντησης στην Αλάσκα, το οποίο μπορεί να αναδιατάξει τον γεωπολιτικό χάρτη της Ανατολικής Ευρώπης.
Αν και οι λεπτομέρειες της πιθανής συμφωνίας παραμένουν ασαφείς, το ενδεχόμενο νομιμοποίησης των ρωσικών εδαφικών κεκτημένων είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τόσο στην Ουκρανία, όσο και σε αρκετές δυτικές πρωτεύουσες.
