Μικρό είναι το όφελος για το ευρωπαϊκό επιχειρείν από τα 109 δισ.ευρώ που διατέθηκαν μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης, μετά την πανδημία. Αυτό το απογοητευτικό συμπέρασμα καταγράφει το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο μετά από έλεγχο που πραγματοποίησε και αποτυπώνει σε πρόσφατη έκθεσή του.
Οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις που δεσμεύθηκαν να υλοποιήσουν οι χώρες της ΕΕ προκειμένου να επωφεληθούν από τους πόρους του ενωσιακού μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ) δεν αντιμετώπισαν παρά μόνον εν μέρει τα προβλήματα σε σχέση με το επιχειρηματικό περιβάλλον. Ορισμένες μεταρρυθμίσεις έχουν αρχίσει να οδηγούν σε βελτιώσεις, ωστόσο, οι περισσότερες έχουν καθυστερήσει και μόνο ένα μικρό ποσοστό εκείνων που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής έχει πετύχει σημαντικά αποτελέσματα.
- Μόλις το ένα τρίτο των μεταρρυθμίσεων που ολοκληρώθηκαν στον τομέα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος απέφερε σημαντικά αποτελέσματα
- Οι μισές σχεδόν από τις προκλήσεις για το επιχειρηματικό περιβάλλον που είχαν εντοπιστεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου δεν αντιμετωπίστηκαν
Ειδικότερα:
Ενώ οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις των κρατών μελών κάλυψαν σε μεγάλο βαθμό περίπου το ένα τρίτο των συστάσεων, καμία σύσταση δεν υλοποιήθηκε πλήρως. Επιπλέον, οι μισές περίπου δεν καλύφθηκαν παρά μόνον οριακά ή και καθόλου, με αποτέλεσμα ορισμένα διαρθρωτικά προβλήματα να παραμένουν ανεπίλυτα. Για παράδειγμα, το 7 % των συστάσεων παραβλέφθηκε παντελώς. Σε πρόσφατη έκθεσή του, το ΕΕΣ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι περίπου το ένα τρίτο των συστάσεων που αφορούσαν μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δεν καλύφθηκε από καμία μεταρρύθμιση.
Δεδομένων των αποτελεσμάτων των δύο αυτών ελέγχων, ένας από τους βασικούς στόχους του ΜΑΑ, που συνίσταται στην αντιμετώπιση του συνόλου ή σημαντικού υποσυνόλου των προκλήσεων που είχαν προσδιοριστεί στις συστάσεις, δεν έχει ακόμη επιτευχθεί.
Οι περισσότερες μεταρρυθμίσεις στις τέσσερις χώρες (Βουλγαρία, Ισπανία, Κύπρο και Αυστρία) που επισκέφθηκε το κλιμάκιο ελέγχου είχαν καθυστερήσει και πάνω από το ένα τέταρτο δεν είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον Απρίλιο του 2025, όταν περατώθηκε ο έλεγχος. Δεδομένου ότι όλα τα μέτρα του ΜΑΑ πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος Αυγούστου του 2026, περαιτέρω καθυστερήσεις υπονομεύουν την ολοκλήρωσή τους και την επίτευξη αποτελεσμάτων. Οι μεταρρυθμίσεις που υλοποιήθηκαν στα κράτη-μέλη που κάλυψε ο έλεγχος του ΕΕΣ πέτυχαν σε γενικές γραμμές τις αναμενόμενες εκροές, όπως η θέσπιση νομοθεσίας. Ωστόσο, ενδέχεται να μεσολαβήσουν χρόνια έως ότου γίνει αισθητή στην πράξη η επίδραση μιας νομοθετικής αλλαγής.
Πρακτικά, μόνο το ένα τρίτο περίπου των μεταρρυθμίσεων που ολοκληρώθηκαν κατέγραψαν σημαντικά αποτελέσματα σε αυτό το στάδιο, και ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, ο αντίκτυπός τους ενδέχεται να είναι μειωμένος λόγω της περιορισμένης διάρκειας των μέτρων, της μικρής σύνδεσής τους με τον σχετικό τομέα πολιτικής ή του κινδύνου αναίρεσής τους. Η εικόνα όσον αφορά τον αντίκτυπο των μέτρων του ΜΑΑ για το επιχειρηματικό περιβάλλον στην πρόοδο προς την υλοποίηση των σχετικών συστάσεων είναι ανομοιογενής, καθώς τα μέτρα αυτά συνέβαλαν στην πρόοδο μόνο στις μισές από τις περιπτώσεις που εξετάστηκαν. Το ΕΕΣ επισημαίνει ότι η πρόοδος ως αποτέλεσμα των μέτρων του ΜΑΑ παραμένει αργή, αν και καλύτερη από ό,τι στον τομέα της αγοράς εργασίας.