«Η ψηφιακή γραφειοκρατία διαβρώνει και υποσκάπτει τις αγωνιώδεις προσπάθειες των επιχειρήσεων να παραμείνουν ανταγωνιστικές στον απαιτητικό "μαραθώνιο" του ψηφιακού τους μετασχηματισμού».
Αυτό είναι το συμπέρασμα από έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο της ΕΣΕΕ μεταξύ των 17 ομοσπονδιών της χώρας, των 340 εμπορικών συλλόγων και των 5 συνδέσμων εμπορικών αντιπροσώπων. Τις διαπιστώσεις και τα πορίσματα της έρευνας απέστειλε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Σταύρος Καφούνης στον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, στο πλαίσιο της συμφωνίας τους ότι η ΕΣΕΕ θα καταγράψει την πραγματική ψηφιακή εικόνα του ελληνικού εμπορίου και θα ενημερώσει την κυβέρνηση.
Με αυτή την αφορμή ο κ. Καφούνης δήλωσε:
«Η ψηφιακή γραφειοκρατία κοστίζει ακριβά στις επιχειρήσεις και στην οικονομία. "Τρέφεται" από τις στρεβλώσεις του εγχώριου ψηφιακού μετασχηματισμού, μετατρέποντάς τις σε συστημικές παθογένειες: έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων, υπερφόρτωση και έλλειψη διαλειτουργικότητας των συστημάτων, συσσώρευση πολλαπλών νέων απαιτήσεων της νομοθεσίας και, κυρίως, υπέρογκα κόστη ψηφιακών υπηρεσιών και προϊόντων.
» Το ελληνικό εμπόριο, ο πλέον διασυνδεδεμένος και προσηλωμένος στην ψηφιοποίηση κλάδος της οικονομίας, θέλει να "πατήσει γκάζι", αλλά η ψηφιακή γραφειοκρατία τον φρενάρει. Κάπου ανάμεσα στις πολλές αναβαθμίσεις λειτουργικών συστημάτων, τις αγορές νέων λογισμικών, και τις χρεώσεις συνδρομών σε παρόχους, χιλιάδες ιδιοκτήτες εμπορικών ΜμΕ "βραχυκυκλώνουν". Όταν μάλιστα αντί να επιβραβεύονται για τη συνέπειά τους, διαπιστώνουν ότι τιμωρούνται με την τεκμαρτή φορολόγηση παρότι οι τζίροι τους συμπιέζονται, απογοητεύονται, αναβάλλουν ή ακυρώνουν κρίσιμες επενδύσεις στη ψηφιακή τους μετάβαση.
» Χωρίς τον ισχυρότερο κλάδο της οικονομίας ψηφιακά ανταγωνιστικό, ο εθνικός στόχος της ψηφιακής σύγκλισης με τον πυρήνα της ΕΕ θα συνεχίσει να απομακρύνεται. Χρειαζόμαστε άμεσα:
- Ευρεία χρηματοδοτική στήριξη των εμπορικών ΜμΕ για ψηφιακές επενδύσεις
- Ελάφρυνση των φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων, καθώς και των διοικητικών βαρών στη διαδικασία ψηφιοποίησης
- Στοχευμένα εργαλεία και εκτεταμένα προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων εργοδοτών και εργαζομένων.
Αν όχι τώρα, τότε πότε;».
Τα στοιχεία
Όπως γνωστοποιείται στην επιστολή προς τον υπουργό, από τις απαντήσεις που έλαβε η ΕΣΕΕ προκύπτει πως οι επιχειρηματίες του κλάδου αξιολογούν ως κυριότερα προβλήματα τα εξής:
- Μηδενική έως χαμηλή διαλειτουργικότητα και ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων του Δημοσίου.
- Υψηλό επιπρόσθετο κόστος συμμόρφωσης, κυρίως από την ανάγκη περαιτέρω απασχόλησης λογιστή ή παρόχου ηλεκτρονικής τιμολόγησης, ώστε οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στις νέες ψηφιοποιημένες υποχρεώσεις.
- Υψηλό κόστος απόκτησης ψηφιακών δεξιοτήτων απασχολούμενου προσωπικού.
- Μικρή διάρκεια προσαρμογής των επιχειρήσεων στις νέες απαιτήσεις και στις ψηφιακές εναλλαγές.
- Τεχνικά σφάλματα και διακοπές λειτουργίας ηλεκτρονικών εφαρμογών που είναι πιθανό να οδηγήσουν ακόμη και στην επιβολή προστίμων.
- Καθυστερήσεις στην αναγκαία αναβάθμιση υφιστάμενων εφαρμογών με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή η εξυπηρέτηση μεγάλου όγκου αιτημάτων.
- Μη φιλικό περιβάλλον των εφαρμογών, πολυπλοκότητα διαδικασιών και αναχρονιστικές προϋποθέσεις, ειδικά στο πεδίο των δημοσίων προμηθειών.
- Καθυστέρηση επικαιροποίησης ηλεκτρονικών εφαρμογών στις μεταβολές του αντίστοιχου νομοθετικού πλαισίου.
- Επαναλαμβανόμενα αιτήματα για έγγραφα και δικαιολογητικά, τα οποία είναι ήδη διαθέσιμα σε άλλους φορείς του Δημοσίου.
- Έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης & αναγκαίων τεχνικών/γνωστικών δεξιοτήτων αρμόδιων δημόσιων υπαλλήλων.
- Ελλιπής επικοινωνία επιχειρηματιών με τις δημόσιες υπηρεσίες είτε λόγω ανεπαρκών αυτοματοποιημένων μηνυμάτων και ερωτοαπαντήσεων είτε λόγω απροθυμίας των υπαλλήλων. Το εύρημα αυτό εντοπίζεται και στον τραπεζικό τομέα, όπου η επικοινωνία πελατών με το τραπεζικό σύστημα είναι πολλές φορές δυσχερής.
- Σημαντική καθυστέρηση στην αξιολόγηση, έγκριση και χορήγηση των εγκεκριμένων κεφαλαίων στα Προγράμματα κρατικής ενίσχυσης τόσο στον Αναπτυξιακό όσο και σε επιμέρους ΕΣΠΑ ή Περιφερειακά Προγράμματα προς τις επιχειρήσεις.
- Καθυστερήσεις στις πληρωμές των οφειλών του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις εξαιτίας, μεταξύ άλλων, και της ανεπαρκούς μηχανογράφησης πολλών υπηρεσιών.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως 2 στις 3 επιχειρήσεις αξιολογούν ως σημαντικότερο εμπόδιο την έλλειψη κοινής λειτουργικής βάσης δεδομένων πιστοποιητικών μεταξύ συνεργαζόμενων φορέων του Δημοσίου. Αναφορικά με το επιπρόσθετο κόστος συμμόρφωσης στις νέες ψηφιοποιημένες φορολογικές, ασφαλιστικές, συνταξιοδοτικές και εργατικές υποχρεώσεις, 6 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις θεωρούν ως βασικότερο πρόβλημα την ανάγκη περαιτέρω απασχόλησης λογιστή ή παρόχου ηλεκτρονικής τιμολόγησης για την εμπρόθεσμη διεκπεραίωση διαδικασιών. Παράλληλα, 4 στις 10 επιχειρήσεις ανησυχούν για το κόστος απόκτησης ψηφιακών δεξιοτήτων του απασχολούμενου προσωπικού αλλά και το κόστος απόκτησης και συντήρησης των ηλεκτρονικών εφαρμογών.
Η ΕΣΕΕ επισημαίνει: «Είναι λοιπόν σαφές πως η έλλειψη διαλειτουργικότητας μεταξύ των ψηφιακών συστημάτων του Δημοσίου, το υψηλό κόστος συμμόρφωσης στις νέες απαιτήσεις, τα τεχνικά σφάλματα, η πολυπλοκότητα των διαδικασιών, οι αναχρονιστικοί όροι κ.λπ. απασχολούν ιδιαίτερα τις εμπορικές επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, η αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων σε συνδυασμό με την άνοδο του κόστους ζωής και την ανακατεύθυνση των καταναλωτών στην κάλυψη βασικών αναγκών, έρχονται να προσθέσουν νέες πιέσεις στον κλάδο, σε μία περίοδο μάλιστα που, όπως κατέδειξε η πρόσφατη μελέτη της ΕΣΕΕ, το λιανικό εμπόριο στην Ελλάδα και την Ευρώπη είναι εκτεθειμένο στην επιθετική διείσδυση των ασιατικών πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, ένεκα των κενών στο κανονιστικό και ελεγκτικό πλαίσιο της Ε.Ε. Επιπρόσθετα και σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση για την Ανταγωνιστικότητα του ΙΜD, η υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας κατά τρεις θέσεις λόγω και των διοικητικών βαρών αλλά και του άκαμπτου κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας των επιχειρήσεων εντείνει την ανάγκη για άμεση λήψη μέτρων».
