Το παραδοσιακό μοντέλο του ισχυρού CEO που κυνηγά μόνο τη νίκη δείχνει να ξεπερνιέται. Σε μια εποχή οικονομικής μεταβλητότητας, γεωπολιτικών εντάσεων και τεχνολογικών άλμάτων, η ηγεσία απαιτεί νέες δεξιότητες και νέα φιλοσοφία.
Ο διευθύνων σύμβουλος της McLaren Racing, Ζακ Μπράουν, δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στο CNBC ότι η ικανότητα να μαθαίνεις από τις ήττες και να διατηρείς καθημερινή πρόοδο είναι το "καύσιμο" για να διατηρήσεις τη δυναμική στον ρόλο του ηγέτη. «Δεν είναι ότι αγαπώ την ήττα, αλλά το να μάθεις να χάνεις και να συνεχίζεις είναι απαραίτητο», λέει.
Ο Μπράουν, πρώην επαγγελματίας οδηγός, προσθέτει πως «χάνεις πολύ περισσότερες φορές απ’ όσες κερδίζεις, και πρέπει να γίνεις καλός στο να μετατρέπεις την αποτυχία σε κινητήριο δύναμη». Το ζητούμενο, κατά τη γνώμη του, είναι να δημιουργηθεί μια κουλτούρα συνεχούς βελτίωσης μέσα στον οργανισμό, όχι απαραίτητα ένας φόβος αποτυχίας.
Ηγεσία στην καταιγίδα
Η ανάγκη για προσαρμοστικότητα και ανθεκτικότητα είναι πλέον παγκόσμια. Το 2024 κατεγράφη ρεκόρ παραιτήσεων CEOs, με 2.221 αποχωρήσεις στις ΗΠΑ σύμφωνα με την εταιρεία Challenger, Gray & Christmas. Το φαινόμενο συνεχίζεται και το 2025, με αύξηση 11% μόνο στο πρώτο δίμηνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Φεβρουάριος του 2025 ήταν ο δεύτερος μήνας με τις περισσότερες αποχωρήσεις από τότε που άρχισε η καταγραφή το 2002.
Ο νέος CEO της Nissan, Ιβάν Εσπινόσα, που ανέλαβε τον Απρίλιο, περιέγραψε το σημερινό επιχειρηματικό περιβάλλον ως απαιτητικό, αλλά διαχειρίσιμο. «Η παράλυση είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα», λέει. «Αν αφήσεις την πίεση να σε καταβάλλει, δεν μπορείς να κινηθείς. Κι αυτή τη στιγμή, η κίνηση είναι τα πάντα».
Ο Εσπινόσα παρουσίασε άμεσα ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης της Nissan, με περικοπές θέσεων εργασίας και κλείσιμο εργοστασίων. Τόνισε πως η ευθυγράμμιση της ομάδας σε κοινούς στόχους είναι απολύτως κρίσιμη σήμερα:
«Στο παρελθόν, οι CEOs ήταν συχνά πεισματάρηδες, κλειστοί στην αλλαγή. Σήμερα, η ευελιξία δεν είναι διαπραγματεύσιμη», λέει ο ίδιος.
Πολιτική και γεωοικονομικές παρεμβάσεις
Η στρατηγική ηγεσία δεν εξαρτάται πλέον μόνο από την αγορά, αλλά και από τις κυβερνήσεις. Ο επικεφαλής της UniCredit, Αντρέα Ορσέλ, υπογράμμισε σε συνέντευξή του την αυξανόμενη παρέμβαση των πολιτικών αρχών στις επιχειρηματικές αποφάσεις:
Μπορεί όλα να είναι άψογα σχεδιασμένα, αλλά αν η κυβέρνηση έχει διαφορετική άποψη, τίποτα δεν προχωρά
Η UniCredit, που εξετάζει συγχωνεύσεις με τη γερμανική Commerzbank και την ιταλική Banco BPM, έχει συναντήσει εμπόδια σε επίπεδο εθνικών κυβερνήσεων, γεγονός που αναδεικνύει τη σημασία του πολιτικού παράγοντα στον σχεδιασμό επέκτασης.
Το βάρος της τεχνητής νοημοσύνης
Οι σημερινοί CEOs βρίσκονται επίσης υπό πίεση να μετασχηματίσουν τις επιχειρήσεις τους για την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ο ειδικός στην αγορά εργασίας Ράβιν Τζεσουθάσαν δηλώνει, σύμφωνα με το CNBC, πως τα διοικητικά συμβούλια «κρατούν τους CEOs υπόλογους για την ταχύτητα και την επιτυχία της ενσωμάτωσης της ΑΙ στις λειτουργίες τους».
Οι CEOs, σημειώνει, καλούνται να επιτύχουν ανάπτυξη με λιγότερους πόρους. «Ένας CFO μου είπε: "Τα τελευταία πέντε χρόνια τριπλασιάσαμε το μέγεθός μας. Τα επόμενα πέντε, θα χρειάζομαι 50% λιγότερο κεφάλαιο και 50% λιγότερους ανθρώπους για το ίδιο αποτέλεσμα"».
Ο Μπράουν της McLaren συνοψίζει με μία φράση τη νέα πραγματικότητα:
Αυτό που ήταν αρκετό χθες, δεν θα είναι αρκετό αύριο
Καθώς μια νέα γενιά CEOs αναλαμβάνει τα ηνία σε εταιρείες όπως η Boeing, η Nike και η Starbucks, καλούνται να συνδυάσουν στρατηγική σκέψη, τεχνολογική ευφυΐα και την ικανότητα να δρουν αποφασιστικά μέσα στο χάος.
