Με ελάχιστες απώλειες θα βγουν οι τράπεζες από τη νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης για «κούρεμα» 10% έως 25% στα δάνεια ελβετικού φράγκου. Το μέσο ποσοστό «κουρέματος» στα δάνεια εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσει το 15% και ακόμη και τράπεζες με σημαντικά χαρτοφυλάκια δανείων ελβετικού φράγκου θα έχουν απώλειες μερικών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς, Χρήστος Μεγάλου κλήθηκε στην ενημέρωση των αναλυτών για τα οικονομικά αποτελέσματα β' τριμήνου να κάνει μια εκτίμηση του κόστους που θα έχει για την τράπεζα η κυβερνητική παρέμβαση, που αναμενόταν να ανακοινωθεί μέσα στο καλοκαίρι, αλλά τελικά θα παρουσιασθεί τον Σεπτέμβριο.
Σημειώνεται ότι η απάντηση που έδωσε ο κ. Μεγάλου έχει μεγάλη βαρύτητα, δεδομένου ότι η Πειραιώς έχει, μετά τη Eurobank, τη μεγαλύτερη έκθεση σε δάνεια ελβετικού φράγκου.
Παρότι το ποσοστό «κουρέματος» των δανείων με βάση τη ρύθμιση θα φθάνει έως και 25%, όπως είπε ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς η τράπεζα υπολογίζει ότι το μέσο ποσοστό «κουρέματος» θα είναι της τάξεως του 10% με 15%.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, από ένα χαρτοφυλάκιο δανείων ελβετικού ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ, το 60% θα υπαχθούν τελικά στη ρύθμιση, ενώ οι προβλέψεις που θα κληθεί να σχηματίσει η τράπεζα για τις απώλειες της θα είναι περίπου 40 - 45 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται, βεβαίως, για ένα πολύ μικρό ποσό για τα οικονομικά μεγέθη της τράπεζας. Αρκεί να αναφερθεί ότι η Πειραιώς σχεδιάζει να διανείμει φέτος στους μετόχους της, μέσω μερισμάτων και επαναγοράς μετοχών, ένα ποσό 500 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, οι απώλειες από το ελβετικό δεν θα ξεπεράσουν το 10% των διανομών στους μετόχους.
Τα κριτήρια - κόφτες
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, η δόμηση της ρύθμισης που έχει συζητήσει η κυβέρνηση με τις τράπεζες είναι τέτοια, που θα είναι λίγοι οι δανειολήπτες, οι οποίοι θα μπορέσουν να ενταχθούν στις δύο κλίμακες μεγάλου «κουρέματος», κατά 20% ή 25%, καθώς θα «κοπούν» με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια.
Υπενθυμίζεται ότι η ρύθμιση προβλέπει τέσσερις βασικές κατηγορίες:
1. Πρώτη Κατηγορία: Ευάλωτα Νοικοκυριά με το Μεγαλύτερο «Κούρεμα»
Κριτήρια Ένταξης: Σε αυτή την κατηγορία θα μπορούν να ενταχθούν νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα έως 22.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 185.000 ευρώ, προσαρμοσμένα ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού (π.χ., αριθμός παιδιών).
Προβλεπόμενη Ελάφρυνση: Για τους δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας, το «κούρεμα» στην τρέχουσα ισοτιμία του ελβετικού φράγκου με το ευρώ αναμένεται να είναι το μεγαλύτερο, φτάνοντας το 25%.
Επιτόκιο: Το επιτόκιο της ρύθμισης προβλέπεται να είναι σταθερό στο 2,30% για όλη την υπολειπόμενη διάρκεια του δανείου.
2. Δεύτερη Κατηγορία: Μεσαία Εισοδήματα και Σημαντικό «Κούρεμα»
Κριτήρια Ένταξης: Η δεύτερη κατηγορία απευθύνεται σε δανειολήπτες με ετήσιο εισόδημα έως 27.500 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 231.250 ευρώ, πάλι με προσαρμογές ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού.
Προβλεπόμενη Ελάφρυνση: Το «κούρεμα» για αυτή την κατηγορία θα ανέρχεται στο 20%.
Επιτόκιο: Το σταθερό επιτόκιο που προβλέπεται είναι 2,50%.
3. Τρίτη Κατηγορία: Υψηλότερα Εισοδήματα και Ελαφρώς Μικρότερο «Κούρεμα»
Κριτήρια Ένταξης: Στην τρίτη κατηγορία θα ενταχθούν δανειολήπτες με εισόδημα έως 33.000 ευρώ ετησίως και ακίνητη περιουσία έως 277.500 ευρώ, με τις ανάλογες προσαρμογές.
Προβλεπόμενη Ελάφρυνση: Το «κούρεμα» μέσω της ισοτιμίας αναμένεται να είναι 15%.
Επιτόκιο: Το σταθερό επιτόκιο προβλέπεται στο 2,70%.
4. Τέταρτη Κατηγορία: «Κούρεμα» Χωρίς Κριτήρια
Κριτήρια Ένταξης: Η τέταρτη και τελευταία κατηγορία δεν θα προβλέπει εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια για την ένταξη των δανειοληπτών, καθιστώντας την προσβάσιμη σε όλους όσοι έχουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Το προβλεπόμενο «κούρεμα» για αυτή την κατηγορία θα ανέρχεται σε 10%.
«Εμπαιγμός σε δόσεις»
Σε κάθε περίπτωση, η προωθούμενη ρύθμιση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και των δανειοληπτών. Ενδεικτική είναι η ανακοίνωση της Μιλένας Αποστολάκη από το ΠΑΣΟΚ, που κάνει λόγο για «εμπαιγμό σε δόσεις».
Η κ. Αποστολάκη επισημαίνει μια σειρά από προβλήματα που αναμένεται να προκύψουν από την προωθούμενη κυβερνητική «παρέμβαση», η οποία θα ανακοινωθεί τον Σεπτέμβριο.
Μεταφορά Συναλλαγματικού Κινδύνου στον Δανειολήπτη: Το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι η προτεινόμενη ρύθμιση φαίνεται να είναι μια «παγίδα», μεταφέροντας πλήρως τον συναλλαγματικό κίνδυνο στον δανειολήπτη. Οι πολίτες θα κληθούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους με βάση τη σημερινή ισοτιμία του ελβετικού φράγκου και όχι με εκείνη της εκταμίευσης του δανείου. Αυτό σημαίνει ότι θα αναγκαστούν να αποδεχθούν απώλειες χιλιάδων ευρώ, πληρώνοντας ένα κεφάλαιο πολύ μεγαλύτερο από αυτό που αρχικά δανείστηκαν.
Μη Βιωσιμότητα Οφειλών και Κίνδυνος Πλειστηριασμών: Ακόμη και με ένα πιθανό «κούρεμα», η οφειλή θα παραμείνει μη βιώσιμη για πολλούς λόγω των συσσωρευμένων προσαυξήσεων, οδηγώντας τους δανειολήπτες στον κίνδυνο πλειστηριασμών των περιουσιών τους.
Παγίδα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού: Ιδιαίτερα επικίνδυνη χαρακτηρίζεται η ενδεχόμενη ένταξη δανειοληπτών στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ειδικά για όσους δεν είναι πλέον ενήμεροι.
Η ένταξη σε αυτόν τον μηχανισμό θα συνεπάγεται την απώλεια των δικαιωμάτων τους ενώπιον των δικαστηρίων. Επιπλέον, η πλατφόρμα που προτείνεται δεν θα αξιολογεί το αρχικό ποσό δανεισμού, ούτε τους τόκους και τις προσαυξήσεις που έχουν διαμορφώσει τη σημερινή οφειλή.
Η κ. Αποστολάκη κατηγορεί την κυβέρνηση για έλλειψη θάρρους και βούλησης να προχωρήσει σε μια δίκαιη ρύθμιση που θα κατανείμει τον συναλλαγματικό κίνδυνο κυρίως στις τράπεζες.
Υπογραμμίζει ότι οι τράπεζες χορήγησαν αυτά τα δάνεια χωρίς επαρκές θεσμικό πλαίσιο προστασίας, αποκρύπτοντας ή υποβαθμίζοντας τον κίνδυνο που μεταφερόταν αποκλειστικά στους δανειολήπτες. Επιπλέον, η κυβέρνηση αγνοεί τα παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών που έλαβαν μέτρα.
