Καθώς οι παραδοσιακοί κινηματογραφικοί κολοσσοί περιορίζουν τις παραγωγές τους, η Silicon Valley ετοιμάζεται να καλύψει το κενό. Amazon, Apple και — ενδεχομένως σύντομα — ο Ντέιβιντ Έλισον με την Paramount, επανακαθορίζουν την ισορροπία δυνάμεων στην κινηματογραφική βιομηχανία.
Σήμερα, μόνο πέντε στούντιο μπορούν να θεωρηθούν «μεγάλα»: Disney, Universal, Warner Bros., Sony και Paramount. Αυτό που τα ξεχωρίζει δεν είναι ούτε τα Όσκαρ, ούτε η λάμψη, αλλά η ικανότητά τους να διανέμουν ταινίες παγκοσμίως χωρίς εξωτερικούς συνεργάτες. Πρόκειται για τεχνική αλλά κρίσιμη διαφοροποίηση.
Η Amazon «χτίζει» μεγάλο στούντιο από την αρχή
Η Amazon MGM Studios σχεδιάζει να αναπτύξει πλήρως το διεθνές της δίκτυο διανομής τα επόμενα 1,5 με 2 χρόνια, με στόχο την κυκλοφορία έως και 15 ταινιών ετησίως πρώτα στις αίθουσες και μετά στο Prime Video — εκ των οποίων 14 ήδη για το 2026.
Αυτό θα την καταστήσει την πρώτη τεχνολογική εταιρεία που θα λειτουργεί ως κανονικό μεγάλο κινηματογραφικό στούντιο.
Η Amazon έχει κάθε λόγο να προχωρήσει: κατέχει πλέον τη σειρά James Bond, με το επόμενο φιλμ να διανέμεται ακόμα από την Universal, αλλά όλα τα μελλοντικά να κυκλοφορούν αποκλειστικά από την Amazon MGM. Ο τελευταίος τίτλος, "No Time to Die", έφτασε τα 774 εκατ. δολάρια παγκοσμίως.
Apple και David Ellison αλλάζουν το τοπίο
Η Apple ακολουθεί ανάλογη στρατηγική. Η ταινία F1: The Movie, παραγωγής Jerry Bruckheimer και σκηνοθεσίας Joseph Kosinski, έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες στις 27 Ιουνίου 2025 και έχει ήδη ξεπεράσει τα 300 εκατ. δολάρια σε εισπράξεις. Ενδεχομένως, αν δεν είχε κυκλοφορήσει στις αίθουσες, δεν θα είχε κερδίσει τέτοια προσοχή. Το φιλμ κόστισε περίπου 300 εκατ. δολάρια, γεγονός που προκαλεί ερωτήματα για την κερδοφορία του, παρά την επιτυχία του.
Το 2023, η Apple είχε δεσμευτεί να δαπανά 1 δισ. δολάρια ετησίως για κινηματογραφικές ταινίες, όμως μετά από αποτυχίες όπως το Killers of the Flower Moon του Σκορσέζε, έκανε προσωρινά πίσω. Πλέον επιστρέφει δυναμικά, με τον Eddy Cue (ανώτερο στέλεχος της Apple και fan της Formula 1) να δηλώνει ξεκάθαρα τη στήριξή του στην κινηματογραφική κατεύθυνση της εταιρείας, χωρίς ακόμη να είναι σαφές αν θα αναπτύξει δικό της δίκτυο διανομής ή θα συνεχίσει με συνεργάτες όπως η Warner Bros. (που διανέμει το F1).
Παράλληλα, ο David Ellison, ιδρυτής της Skydance Media και γιος του Larry Ellison (ιδρυτή της Oracle), ετοιμάζεται να αναλάβει τον έλεγχο της Paramount Global, μέσω συμφωνίας ύψους 8 δισ. δολαρίων. Ο νεότερος Ellison θεωρείται ήδη καθιερωμένος παίκτης στο Χόλιγουντ, με παραγωγές όπως το Top Gun: Maverick, το Star Trek και το Mission: Impossible.
Οι κινηματογραφικές αίθουσες χρειάζονται νέα κεφάλαια
Οι μεγάλοι τεχνολογικοί παίκτες έρχονται σε μία εποχή κρίσης για το box office. «Αυτές οι εταιρείες έχουν τεράστια διαθέσιμα κεφάλαια και επενδύουν με μακροπρόθεσμο ορίζοντα», λέει στέλεχος παραδοσιακού στούντιο. «Οι “παλιοί” είναι χτυπημένοι, μιλάνε μόνο για απώλειες και ελλείψεις».
Από την πανδημία και μετά, οι κινηματογράφοι δεν έχουν ανακάμψει πλήρως. Τα περισσότερα από τα πέντε μεγάλα στούντιο έχουν περιορίσει δραστικά τις κυκλοφορίες τους, με εξαίρεση τη Disney και την Universal. Υπολογίζεται ότι 15%-20% του κοινού δεν επέστρεψε ποτέ στις αίθουσες, αν και αποδείχτηκε πως, όταν κυκλοφορεί η «σωστή» ταινία, ο κόσμος προσέρχεται μαζικά.
Η χρονιά ξεκίνησε απογοητευτικά, όμως το box office αναθερμάνθηκε με ταινίες όπως το Minecraft Movie, το Sinners, το remake του Lilo & Stitch και το φινάλε της σειράς Mission: Impossible – The Final Reckoning, με τον Tom Cruise στον τελευταίο του ρόλο ως Ίθαν Χαντ. Αν και συγκέντρωσε 576 εκατ. δολάρια, το τεράστιο κόστος παραγωγής των 400 εκατ. δολαρίων δυσκολεύει την επίτευξη κερδοφορίας.
Το Jurassic World: Rebirth, που έκανε πρεμιέρα το Σαββατοκύριακο της 4ης Ιουλίου, ξεπέρασε τις προσδοκίες και απέδειξε για άλλη μια φορά πως η σωστή παραγωγή μπορεί να επαναφέρει τους θεατές στις αίθουσες.
Σύμφωνα με την Comscore, τα έσοδα του αμερικανικού box office το 2025 είναι αυξημένα κατά 14% σε σχέση με το 2024, αλλά παραμένουν 26% κάτω από τα επίπεδα του 2019, αναδεικνύοντας τις συνεχιζόμενες προκλήσεις.
