Μία δύσκολη απόφαση καλείται να λάβει η Κομισιόν σχετικά με τις εισαγωγές αγροτικών προϊόντων από την Ουκρανία στην ΕΕ. Οι οργανώσεις των Ευρωπαίων αγροτών ζητούν να σταματήσουν οι εισαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία, για να προστατευτεί η δική τους παραγωγή.
Αντίθετα η ουκρανική κυβέρνηση ζητάει διευκολύνσεις για να αυξηθούν οι εξαγωγές προς την ΕΕ και να στηριχτεί η εθνική οικονομία που αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω του πολέμου. Μεταξύ των δύο πλευρών υπάρχει ήδη η συμφωνία του 2022, .
Με την ρωσική εισβολή το 2022, η ΕΕ προχώρησε σε ευνοϊκές ρυθμίσεις για τα ουκρανικά γεωργικά προϊόντα, γνωστές ως Αυτόνομα Εμπορικά Μέτρα, προκειμένου να στηρίξει την εμπόλεμη χώρα.
Τα ουκρανικά προϊόντα, όμως, και ειδικά τα σιτηρά, άρχισαν να εισρέουν στην Ευρώπη, ανταγωνιζόμενα τα ντόπια αγροτικά προϊόντα. Πρόβλημα δημιουργήθηκε κυρίως στην Πολωνία και την Σλοβακία, όπου οι αγρότες ξεσηκώθηκαν, επειδή οι μαζικές εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών προκάλεσαν μεγάλη πτώση των τιμών.
Οι κινητοποιήσεις των αγροτών ήταν μαζικές, τα επιχειρήματα τους σε μεγάλο βαθμό σωστά κι έτσι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν προγραμματίσει την άρση αυτών των θετικών μέτρων για την πώληση της ουκρανικής γεωργικής παραγωγής. Το Κίεβο έχει ήδη αντιδράσει σε αυτή την εξέλιξη.
Ουκρανική αντιπροσωπεία έχει ταξιδέψει στις Βρυξέλλες για να πιέσει προς τη διατήρηση των μέτρων. Ουκρανός βουλευτής που συμμετείχε στην αποστολή προειδοποιεί πως η κίνηση αυτή ενέχει τον κίνδυνο όχι μόνο οικονομικής ζημίας σε έναν σύμμαχο που έχει πληγεί από τον πόλεμο, αλλά και απώλειας εμπιστοσύνης στην ίδια την Ευρώπη από τον ουκρανικό λαό.
«Αυτή είναι η πρώτη φορά στην ιστορία μας που μια κοινοβουλευτική επιτροπή πραγματοποιεί συνεδρίαση εκτός της χώρας», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών υποθέσεων του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, Ρ. Ναταλούχα στο POLITICO. «Ο συμβολισμός έχει σημασία. Είμαστε εδώ επειδή το εμπόριο με την ΕΕ είναι κρίσιμης σημασίας για την Ουκρανία».
Εκτιμάται οτι η άρση των διευκολύνσεων αυτών και η μείωση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων θα είχε σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην ουκρανική οικονομία, προκαλώντας απώλειες εισπράξεων εως 3,5 δισ. ετησίως και επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης από 2,7% σε 0,9%.
Η προτεινόμενη «μεταβατική» λύση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - η επαναφορά των παλαιών ποσοστώσεων μόνο σε ορισμένα ευαίσθητα προϊόντα όπως το καλαμπόκι, τα πουλερικά και η ζάχαρη - μπορεί να αμβλύνει το οικονομικό πλήγμα.
Το πολιτικό κόστος, υποστήριξε ο Ναταλούχα, θα μπορούσε να είναι ακόμη υψηλότερο. «Εάν δεν υπάρχει λύση-γέφυρα ή ουσιαστική εναλλακτική λύση, δεν είναι απλώς μια αθετημένη υπόσχεση», είπε σε συνέντευξή του.
«Είναι ένα μήνυμα ότι όταν τα πράγματα δυσκολεύουν, η ΕΕ κοιτάζει προς τα μέσα, όχι προς τα έξω. Αυτό θα χρησιμοποιηθεί από τη ρωσική προπαγάνδα και θα πλήξει το ηθικό στην Ουκρανία» τόνισε.
