Βαρύ τίμημα θα πληρώσουν οι Έλληνες πολίτες για την κατακόρυφη αύξηση των εντάσεων στην ανατολική Μεσόγειο από την Τουρκία, που έφερε τις δύο χώρες στα πρόθυρα θερμού επεισοδίου. ΟΙ εξελίξεις αναγκάζουν την κυβέρνηση να εξαγγείλει ένα μεγάλο πρόγραμμα εξοπλισμών με τεράστια επιβάρυνση στους κρατικούς προϋπολογισμούς των επόμενων ετών «λογαριασμός»
Οπως προβλέπεται στο προσχέδιο προϋπολογισμού, οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα πενταπλασιάζονται το 2021 - από 500 εκατ. ευρώ αυξάνονται στα 2,5 δισ. ευρώ - την ίδια ώρα που η κυβέρνηση θα δίνει «μάχη» για να μειώσει το έλλειμμα από 6% σε 1% του ΑΕΠ.
Χωρίς αυτές τις δαπάνες, δηλαδή, ο προϋπολογισμός πιθανότατα θα εμφάνιζε πρωτογενές πλεόνασμα, αφού οι εξοπλιστικές δαπάνες θα πλησιάσουν το 1,5% του ΑΕΠ.
Όπως σημειώνεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, «οι πληρωμές για την Εθνική Άμυνα (εξοπλιστικά προγράμματα) αναμένεται να ανέλθουν τα 2,5 δισ. ευρώ το 2021, αυξημένες κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2020». Μεγάλο μέρος αυτού του ποσού θα είναι προκαταβολές έναντι συμβάσεων που θα έχουν υπογραφεί για αγορές οπλικών συστημάτων
Βασική προτεραιότητα
Ενδεικτικό της αλλαγής προτεραιοτήτων στην κατάρτιση του προϋπολογισμού είναι ότι πλέον η ενίσχυση της Εθνικής Άμυνας περνά ανάμεσα στις τρεις βασικές προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής.Όπως σημειώνεται στο προσχέδιο προϋπολογισμού, «εκτός από την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, βασικές προτεραιότητες για το έτος 2021 αποτελούν:
- η ανάπτυξη της οικονομίας μέσω της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility),
- η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων, με αύξηση των δαπανών και των φυσικών παραλαβών εξοπλιστικών συστημάτων (...)».
Αυτή την φορά, σε αντίθεση με το παρελθόν, όταν ήταν συνεχείς και έντονες οι πιέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών για τη συγκράτηση των αμυντικών και εξοπλιστικών δαπανών, η κυβέρνηση φαίνεται να κινείται με... λυμένα χέρια από τους Ευρωπαίους.
Σύμμαχοι-προμηθευτές
Πιθανότατα ένας λόγος που έχει οδηγήσει σε αυτή τη χαλαρότητα είναι το γεγονός ότι η πρώτη χώρα που θα περάσει από το ελληνικό... ταμείο για πληρωμές εξοπλιστικών προγραμμάτων, θα είναι η Γαλλία, καθώς μέχρι τα μέσα του 2021 προγραμματίζεται η παράδοση των πρώτων αεροσκαφών Rafale (πρόκειται για έξι μεταχειρισμένα αεροσκάφη που ήδη χρησιμοποιούνται από τη γαλλική πολεμική αεροπορία).
Οι εξοπλιστικές δαπάνες θα αυξηθούν σε βάθος χρόνου και όχι μόνο το 2021. Όπως είχε τονίσει ο πρωθυπουργός, μιλώντας στη Θεσσαλονίκη όπου εξήγγειλε το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα
«όλα τα τελευταία χρόνια ο τομέας της Άμυνας γνώρισε συνθήκες αποεπένδυσης, ύστερα από μία περίοδο πολυέξοδων και όχι πάντοτε εύστοχων εξοπλιστικών αγορών. Λοιπόν, ήρθε η ώρα της ισορροπίας ανάμεσα στις ανάγκες και τις δυνατότητες. Η ώρα να ενισχύσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις ως παρακαταθήκη για την ασφάλεια της χώρας, αλλά και ως ύψιστη υποχρέωση στους Έλληνες που θα επωμιστούν το κόστος. Είναι το τίμημα της θέσης μας στον χάρτη...».
Πληρώνουν κι άλλοι...
Η «θέση τους στο χάρτη» και οι γεωστρατηγικοί σχεδιασμοί της Αγκυρας αναγκάζουν πολλές χώρες της περιοχής να ακολουθήσουν τον ίδιο δρόμο, αυξάνοντας τις αμυντικές τους δαπάνες. Κύπρος, Αίγυπτος, Λίβανος προσπαθούν να ενισχύσουν το δυναμικό τους, ενώ οι δύο πλευρές στη Λιβύη και η Συρία είναι ήδη "μόνιμοι πελάτες" των διεθνών οίκων οπλικών συστημάτων.
Η επιθετική στάση της Τουρκίας που προκαλεί κινδύνους ανάφλεξης στην περιοχή, δημιουργεί έναν υπέρογκο «λογαριασμό» για πολλές χώρες, προς όφελος χωρών που διαθέτουν ισχυρή αμυντική βιομηχανία - και άμεσα ή έμμεσα διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στις εξελίξεις.
Αυτόν τον «λογαριασμό» θα πληρώνει η Ελλάδα σε βάθος 10ετίας, ξοδεύοντας σε αμυντικές προμήθειες κονδύλια που θα μπορούσαν να διατεθούν για οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική πολιτική.
