Στρατηγική συμφωνία ύψους έως και 8,5 δισ. δολαρίων ανακοίνωσαν η Ουάσιγκτον και η Καμπέρα, για την ανάπτυξη κοινοπραξιών και επενδύσεων σε σπάνιες γαίες και κρίσιμα μέταλλα, σε μια προσπάθεια να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα και να ενισχύσουν την ενεργειακή και αμυντική τους ασφάλεια.
Η συμφωνία υπεγράφη τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ και τον Αυστραλό πρωθυπουργό, Άντονι Αλμπανέζε και προβλέπει άμεσες επενδύσεις άνω των $3 δισ. τους επόμενους έξι μήνες, σύμφωνα με το αμερικανικό ανακοινωθέν.
Ο Αλμπανέζε είχε προηγουμένως αναφέρει ποσό $1 δισ. από κάθε πλευρά για άμεσα διαθέσιμα έργα, με την Τράπεζα Εξαγωγών–Εισαγωγών των ΗΠΑ (Ex-Im Bank) να δεσμεύεται για επτά επιστολές ενδιαφέροντος χρηματοδότησης άνω των $2,2 δισ., που θα μπορούσαν να ξεκλειδώσουν έως $5 δισ. συνολικών επενδύσεων.
Το πλαίσιο συνεργασίας στοχεύει στη δημιουργία μιας αλυσίδας εφοδιασμού κρίσιμων ορυκτών ανεξάρτητης από το Πεκίνο, σε μια περίοδο όπου η Κίνα ελέγχει σχεδόν το σύνολο της παγκόσμιας επεξεργασίας σπάνιων γαιών, πρώτων υλών απαραίτητων για παραγωγή μαγνητών, ημιαγωγών, ρομποτικής και ηλεκτρικών οχημάτων.
Νέα έργα και επενδύσεις στην Αυστραλία
Ο Τραμπ επιβεβαίωσε ότι το Πεντάγωνο θα χρηματοδοτήσει νέο διυλιστήριο γαλλίου στη Δυτική Αυστραλία, δυναμικότητας 100 μετρικών τόνων ετησίως, ενώ η Alcoa έχει ήδη ανακοινώσει μελέτη σκοπιμότητας για κοινό έργο με την Ιαπωνία στην περιοχή.
Σύμφωνα με τον Αλμπανέζε, η συμφωνία περιλαμβάνει τρεις ομάδες κοινών έργων με τη συμμετοχή εταιρειών όπως η Alcoa και ιαπωνικών ομίλων, τονίζοντας ότι «στόχος είναι να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που υπάρχουν και να θωρακίσουμε τις εφοδιαστικές μας αλυσίδες».
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε με το χαρακτηριστικό του στυλ: «Σε έναν χρόνο από τώρα θα έχουμε τόσο πολλά κρίσιμα ορυκτά και σπάνιες γαίες, που δεν θα ξέρουμε τι να τα κάνουμε».
Η συμφωνία αποτελεί ένα ακόμη βήμα στην αναδιάταξη της παγκόσμιας αγοράς κρίσιμων πρώτων υλών, καθώς οι δυτικές δυνάμεις επιδιώκουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα και τοποθετεί την Αυστραλία ως κομβικό στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ στην περιοχή Ασίας–Ειρηνικού.
Ράλι στις αυστραλιανές μετοχές
Η είδηση προκάλεσε έκρηξη στο χρηματιστήριο της Αυστραλίας, με τις μετοχές των εταιρειών σπάνιων γαιών και κρίσιμων μετάλλων να καταγράφουν θεαματικά κέρδη:
Lynas Rare Earths: +4,7%
Iluka Resources: +9%
Pilbara Minerals: +5%
VHM: +30%
Northern Minerals: +16%
Latrobe Magnesium: +47%
Παράλληλα, η Alcoa, που είναι εισηγμένη και στη Νέα Υόρκη, σημείωσε άνοδο σχεδόν 10%, μετά την ένταξή της στη λίστα των δύο προτεραιοτήτων επενδυτικών έργων της συμφωνίας.
"Μια στο καρφί και μια στο πέταλο" με την Κίνα
Η ανακοίνωση έρχεται λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Πεκίνου να επιβάλει αυστηρούς ελέγχους εξαγωγών στις σπάνιες γαίες, κλιμακώνοντας τη νέα εμπορική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ. Ο Τραμπ, απαντώντας, απείλησε με δασμούς 100% σε κινεζικά προϊόντα από την 1η Νοεμβρίου, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω κυρώσεων.
Παρά την ένταση, ο Αμερικανός πρόεδρος επιβεβαίωσε ότι θα συναντήσει τον Σι Τζινπίνγκ στη Νότια Κορέα αργότερα μέσα στον μήνα και ότι σχεδιάζει επίσημη επίσκεψη στην Κίνα στις αρχές του 2026, δηλώνοντας:
«Θέλω μια δίκαιη συμφωνία. Θέλω να είμαι δίκαιος με την Κίνα. Έχουμε μια εξαιρετική σχέση με τον Πρόεδρο Σι».
