Οι ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων και μετάλλων κερδίζουν έδαφος στις διεθνείς αγορές, ενισχύοντας τη θέση τους και συμβάλλοντας στην αύξηση των εξαγωγών, κόντρα στη δυσμενή συγκυρία που διαμορφώνουν οι αυξήσεις δασμών, το ισχυρό ευρώ και η γεωπολιτική αβεβαιότητα.
Σε ανάλυση που δημοσιεύεται στο νέο τεύχος «Τάσεις του Επιχειρείν» της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, διατυπώνεται η εκτίμηση οι εξαγωγές αγαθών (εκτός πετρελαίου) θα σημειώσουν φέτος αύξηση 2% σε σταθερές τιμές, μετά από πτώση 0,8% το 2024.
Οι ελληνικές εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων κατέγραψαν άνοδο 3,9% κατά το Α΄ εξάμηνο του έτους, σημειώνοντας την 5η καλύτερη επίδοση στην Ευρώπη, με κορυφαίες επιδόσεις (top10) σε 5 από τους 10 ευρείς κλάδους.
Το μερίδιο τους αυξήθηκε στο 0,6% (από 0,4% το 2015) -άνοδος που σε ορίζοντα δεκαετίας προσέθεσε €4,1 δισ. στις φετινές εξαγωγές της χώρας.
Ωστόσο, το 2025 φαίνεται να εξελίσσεται σε έτος δύο ταχυτήτων, καθώς μετά από αυτή την ισχυρή επίδοση, το 2ο εξάμηνο κινείται σε επίπεδα αντίστοιχα με την περσινή περίοδο, εξηγούν οι αναλυτές της ΕΤΕ.
Οι επιπτώσεις των δασμών
Το μοτίβο αυτό αντανακλά εν πολλοίς τη στρατηγική αποθεματοποίησης από τις εισαγωγικές επιχειρήσεις πριν την ανακοίνωση της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ τον Ιούλιο. Φυσικό επακόλουθο η αντιστροφή της κατά το υπόλοιπο της χρονιάς. Οι ισχυρότερες πιέσεις αναμένονται το γ΄ τρίμηνο.
Αν και η συμφωνία αυτή είχε περιορισμένη άμεση επίδραση για την Ελλάδα, αφαίρεσε σε μεγάλο βαθμό την αβεβαιότητα γύρω από το ενδεχόμενο ενός εκτεταμένου εμπορικού πολέμου και των συνεπακόλουθων επιπτώσεων σε όρους πληθωρισμού και διαταραχής εφοδιαστικών αλυσίδων. Υπό αυτή την οπτική, εκτιμάται ότι λειτούργησε ως βασικός διαμορφωτής της βραχυπρόθεσμης μεταβλητότητας του έτους.
Οι επιδόσεις
Πέρα από τις βραχυπρόθεσμες αυτές τάσεις, το διαρθρωτικό στοιχείο που ξεχωρίζει είναι η δυναμική παρουσία των δύο παραδοσιακών πυλώνων των ελληνικών εξαγωγών: Τρόφιμα και Μέταλλα.
Τα τρόφιμα κατέγραψαν άνοδο 10% κατά το 1ο εξάμηνο, επιβεβαιώνοντας την ανταγωνιστικότητα προϊόντων όπως ελαιόλαδο, γαλακτοκομικά και φρούτα.
Τα μέταλλα σημείωσαν αύξηση 7% κατά την ίδια περίοδο, διατηρώντας τη δυναμική τους τόσο εντός όσο και εκτός ΕΕ (ιδίως σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Νορβηγία). Ο κλάδος ενισχύει σταθερά το μερίδιό του στις ευρωπαϊκές εξαγωγές, φτάνοντας το 1,1% το 2025 (από 0,9% το 2011).
Το παράδειγμα των μετάλλων δείχνει ότι μπορεί μία μικρή χώρα να είναι ανταγωνιστική σε τομείς παγκόσμιας εμβέλειας. Κόντρα σε δασμούς έως και 50%, μεγάλες διακυμάνσεις ζήτησης και υψηλά ενεργειακά κόστη, τα ελληνικά μέταλλα καταφέρνουν να διατηρούν ετήσιες εξαγωγές της τάξης των €6 δισ. την τελευταία 5ετία, τροφοδοτώντας στρατηγικές αγορές όπως οι ΗΠΑ, το ΗΒ και η ΕΕ.
Η Ελλάδα δείχνει ότι μπορεί, με σωστή διαφοροποίηση προϊόντων, να επεκτείνει τη θέση της σε κλάδους υψηλών απαιτήσεων και μεγάλης κλίμακας, βάζοντας έτσι τα θεμέλια μιας ισχυρότερης εξαγωγικής ταυτότητας, καταλήγουν οι αναλυτές.