Ένα μικρό παράθυρο συμβιβασμού στα εργασιακά ανοίγουν οι Ευρωπαίοι δανειστές, καθώς συζητούν την επαναφορά με όρους και... αστερίσκους των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, αφήνοντας σε απομόνωση το ΔΝΤ, που επιμένει στην απόλυτη άρνησή του για την αναθεώρηση των αλλαγών της περιόδου 2011-2012.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης που γίνεται τα τελευταία 24ωρα στις Βρυξέλλες μεταξύ της Έφης Αχτσιόγλου και των εκπροσώπων των Θεσμών βρίσκονται οι ιδέες που έχουν αναπτύξει και οι ειδικοί εμπειρογνώμονες στο πόρισμα του περασμένου φθινοπώρου για τα εργασιακά, προτείνοντας την επαναφορά των κλαδικών συμβάσεων με... ευελιξία.
Οι συζητήσεις αυτές γίνονται ουσιαστικά μόνο με τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς, καθώς το ΔΝΤ επιμένει ότι το καθεστώς της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας πρέπει να διατηρηθεί στην Ελλάδα, τουλάχιστον μέχρι να επανέλθει η αγορά στην «κανονικότητα», δηλαδή να υποχωρήσει κάτω από το 10% το ποσοστό της ανεργίας.
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο σκιαγράφησε το περίγραμμα αυτής της διαπραγμάτευσης για το μεγάλο και ως τώρα αξεπέραστο εμπόδιο για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Αν και σημείωσε ότι το καλοκαίρι του 2015 συμφωνήθηκε πως οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα δεν πρέπει να ανατραπούν, ανέφερε ότι ζητήθηκε από ομάδα εμπειρογνωμόνων να συμβουλεύσει τη χώρα για τις πρακτικές που θα πρέπει να ακολουθήσει στο μέλλον.
Η ομάδα των εμπειρογνωμόνων, όπως είπε ο Γ. Ντάισελμπλουμ, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις είναι ευρωπαϊκή βέλτιστη πρακτική και ότι θα πρέπει να επανέλθουν στην Ελλάδα.
Σε αυτό το σημείο, ο πρόεδρος του Eurogroup αναφέρθηκε στους... αστερίσκους που τίθενται δίπλα στην έννοια της επαναφοράς των συλλογικών, δηλαδή των κλαδικών, διαπραγματεύσεων, λέγοντας ότι σε ορισμένες χώρες υπάρχουν κριτήρια αντιπροσωπευτικότητας για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και αυτά τα κριτήρια συζητούνται αυτήν τη στιγμή με τους εκπροσώπους των θεσμών και τις ελληνικές Αρχές.
«Η γνώμη της ομάδας των εμπειρογνωμόνων ήταν απόλυτα σαφής», πρόσθεσε και κατέληξε λέγοντας: «Ας δούμε πώς θα εξελιχθεί αυτή η διαδικασία».
Το πόρισμα
Το «ξεχασμένο» πόρισμα των εμπειρογνωμόνων, που αποτελεί τη βάση της συζήτησης, έκανε λόγο για την επαναφορά των κλαδικών συμβάσεων, αλλά με τρόπο που ελάχιστα θυμίζει το καθεστώς του παρελθόντος, καθώς έθετε, μεταξύ άλλων, προϋποθέσεις αντιπροσωπευτικότητας των συμβάσεων (συμμετοχή σε αυτές εργοδοτών που καλύπτουν τουλάχιστον 50% των απασχολούμενων σε ένα κλάδο).
Στο πόρισμα σημειώνονταν σχετικά τα ακόλουθα:
- Αντιπροσωπευτικές συλλογικές συμβάσεις μπορούν να επεκταθούν από το κράτος σε κλαδικό και ομοιοεπαγγελματικό επίπεδο, ύστερα από αίτημα ενός από τα συμβαλλόμενα μέρη των διαπραγματεύσεων.
- Οι συλλογικές συμβάσεις είναι αντιπροσωπευτικές αν η διαπραγματευτική μονάδα καλύπτει το 50% των εργαζομένων. Η κυβέρνηση και οι κοινωνικοί εταίροι καθορίζουν ένα διοικητικό σύστημα για μια αξιόπιστη παρακολούθηση του αριθμού των εργαζομένων.
- Στην περίπτωση σοβαρών προβλημάτων στην αντίστοιχη αγορά εργασίας (π.χ. διαστρέβλωση του ανταγωνισμού), ή στην περίπτωση ενός άλλου δημοσίου συμφέροντος (εισαγωγή συστήματος μαθητείας, κ.λπ.) η επέκταση είναι επίσης δυνατή. Η απόφαση για την επέκταση της συμφωνίας παίρνεται από τον υπουργό Εργασίας, μετά από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.
- Μισθολογικές συμφωνίες με μικρότερο επίπεδο μισθών, δεν μπορεί να είναι χαμηλότερες από τις εθνικές/κλαδικές συμφωνίες που έγιναν σε υψηλότερο επίπεδο.
- Οι κοινωνικοί εταίροι, ωστόσο, θα πρέπει να συμφωνήσουν σε "ανοιχτές ρήτρες" πάνω σε συγκεκριμένα θέματα, τα οποία θα επιτρέπουν προσωρινές παρεκκλίσεις από τις κλαδικές ή ομοιοεπαγγελματικές συμφωνίες (αλλά όχι από νομικές προδιαγραφές) στην περίπτωση επειγόντων οικονομικών αναγκών της εταιρείας. Οι παρεκκλίσεις μπορούν να συμφωνούνται μόνο από τους κοινωνικούς εταίρους που υπέγραψαν την αντίστοιχη συμφωνία.
- Η αντιπροσωπευτικότητα των συλλογικών διαπραγματεύσεων χρειάζεται να βελτιωθεί. Χωρίς αυτήν την αρχή, η αυτοεξαίρεση ή/και ο κατακερματισμός της συλλογικής διαπραγμάτευσης θα γίνει ο κανόνας.
- Ωστόσο, σε περιόδους σοβαρής οικονομικής κρίσης στο επίπεδο της εταιρείας, της βιομηχανίας (σ.σ. του κλάδου) ή του κράτους, προσωρινές παρεκκλίσεις από αυτά τα πρότυπα, θα μπορούσε να βοηθήσει τις εταιρείες να επιβιώσουν και να επιστρέψουν στην κερδοφορία.
