Την ανάγκη επιπλέον παρεμβάσεων για τη βελτίωση του πτωχευτικού δικαίου, σημειώνει ο ΣΕΒ, παρά τις ενέργειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια και επανέρχεται με προτάσεις που είχε διατυπώσει τον Νοέμβριο του 2017.
Ειδικότερα, ο ΣΕΒ, όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, καταγράφει την ανάγκη παρεμβάσεων στις ακόλουθες περιοχές:
- Διασφάλιση ότι επιχειρήσεις που έχουν πτωχεύσει αλλά βρίσκονται σε λειτουργία μπορούν να διασωθούν ακόμα και όταν δε συνεργάζονται οι διοικήσεις τους.
- Σαφή κριτήρια στις πτωχευτικές διαδικασίες που να προστατεύουν πιστωτές αλλά και τους μετόχους επιχειρήσεων που ακόμα διατηρούν θετική οικονομική αξία.
- Οι διαδικασίες εκποίησης να έχουν σε όλες τις περιπτώσεις την εμπιστοσύνη των πιστωτών, ταχύτητα, ευελιξία, διαφάνεια και να εξασφαλίζουν την ταχεία ανάκτηση της μεγαλύτερης δυνατής αξίας.
- Ο «εξωδικαστικός» να γίνει πραγματικά εξωδικαστικός για μικρές επιχειρήσεις με χρέη κυρίως προς το δημόσιο και τις τράπεζες, ενώ και οι διαδικασίες εξυγίανσης μεγαλύτερων επιχειρήσεων να βελτιωθούν σε κρίσιμα σημεία. Και στις δυο περιπτώσεις το κράτος να διαγράφει και αυτό απαιτήσεις ισότιμα και ακολουθώντας τις διαγραφές που προτείνει ο ιδιωτικός τομέας, ενώ η αναζήτηση ευθυνών στα στελέχη που διαγράφουν οφειλές να προαπαιτεί την δίωξη τους και από τον εργοδότη τους.
- Η «δεύτερη ευκαιρία» για τους έντιμους που βαρύνονται από χρέη προερχόμενα από επιχειρηματική δραστηριότητα να είναι πραγματική, αυτόματη και να μην περιορίζει αναίτια τη μελλοντική επαγγελματική δραστηριότητα.
- Να απομακρυνθούν τα πολλά και σημαντικά φορολογικά εμπόδια και αντικίνητρα που ορθώνει το κράτος στις προσπάθειες διάσωσης αξίας προς όφελος των οφειλετών, πιστωτών, εργαζομένων και τελικά του ίδιου του δημοσίου, όπως ενδεικτικά να επιστρέφεται ο ΦΠΑ που αναλογεί σε διαγραφόμενες απαιτήσεις, όπως ορίζει και πρόσφατη απόφαση του ΣΤΕ, και η σχετική ζημιά να συμψηφίζεται με τα κέρδη των επόμενων, τουλάχιστον, 10 ετών.
- Να εκλογικευτεί το πλαίσιο που αναζητά σε φυσικά πρόσωπα χρέη επιχειρήσεων προς το δημόσιο και οι δρακόντειες προβλέψεις του οποίου πλέον αποτρέπουν κάθε έλλογο στέλεχος από την εμπλοκή σε εγχειρήματα διάσωσης επιχειρήσεων. Ενδεικτικά, η αναζήτηση ευθύνης σε στελέχη για οφειλές τις οποίες δεν μπορεί να καταβάλει η επιχείρηση ειδικά όταν αυτή βρίσκεται υπό εξυγίανση ή που προκύπτουν από εξωλογιστικό προσδιορισμό να προαπαιτεί απόδειξη δόλου ή/και αμέλειας καθώς και αναλογικό επιμερισμό.
Παράλληλα, τονίζεται πως το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει. Η Ελλάδα, σημειώνει, δεν αντιμετώπισε ευθέως τις συνέπειες που έχει ένα δυσλειτουργικό πλαίσιο διαχείρισης της επιχειρηματικής αποτυχίας, καθώς όλοι προτιμούσαν την παράταση της τυπικής ζωής ήδη στην πράξη πτωχευμένων επιχειρήσεων. Οι τράπεζες διασφαλίζονταν καταρχήν με την πρακτική χορήγησης δανείων μόνο με εμπράγματες εξασφαλίσεις και η μη τραπεζική χρηματοδότηση δεν κρίθηκε από πολλούς ως αναγκαία σε ένα περιβάλλον υπερβάλλουσας ρευστότητας. Με την κρίση όμως αυξήθηκε μαζικά ο αριθμός των επιχειρήσεων που υπέκυπταν και η αγορά των ενέχυρων ακινήτων καταστράφηκε λόγω σοβαρών λαθών πολιτικής. Έτσι έγιναν απόλυτα εμφανείς οι αδυναμίες του πλαισίου και το αναίτιο κόστος που αυτές επιβάλλουν στην οικονομία, τις επιχειρήσεις και τα στελέχη τους.
Στόχος του πλαισίου διαχείρισης της έντιμης αφερεγγυότητας πρέπει να είναι αφενός η αναγνώριση της πραγματικότητας, γεγονός που περιλαμβάνει την αναγνώριση ότι περιουσιακά στοιχεία έχουν χαθεί τόσο για τους πιστωτές όσο και τους οφειλέτες και τη βέλτιστη διαχείριση αυτής της πραγματικότητας, αλλά και – κυρίως – τη δημιουργία των προϋποθέσεων εκείνων που θα υποστηρίξουν και θα επιτρέψουν την ταχεία οικονομική επανεργοποίηση των έντιμων οφειλετών που βρέθηκαν σε πραγματική αδυναμία.
Με δεδομένες τις σημαντικές παρεμβάσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί και τα ιδιαίτερα χρήσιμα νέα εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί, είναι κρίμα να μην προχωρήσει η χώρα σε ορισμένες ακόμα στοχευμένες παρεμβάσεις που θα ολοκληρώσουν τις έως τώρα παρεμβάσεις. Με αυτές οι έως τώρα πρωτοβουλίες θα μπορέσουν να αποδώσουν πλήρως ως ένα ενιαίο, συνεκτικό και λειτουργικό σύνολο, καθώς μια σύνθετη διαδικασία όπως η διαχείριση της επιχειρηματικής αποτυχίας προαπαιτεί την παράλληλη και ομαλή λειτουργία πολλών επιμέρους σημαντικών θεσμικών ρυθμίσεων – μια να δυσλειτουργεί, το τελικό αποτέλεσμα δεν επιτυγχάνεται.
Η στιγμή είναι κρίσιμη για την επίτευξη αυτής της απόδοσης, καθώς ναι μεν η χώρα ανακάμπτει, αλλά οι ρυθμοί της ανάκαμψης δεν αρκούν για να αντιμετωπίσει η χώρα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Παρεμβάσεις που μπορούν να θωρακίσουν την ανάκαμψη και να την ενισχύσουν συνεπώς είναι κρίσιμα αναγκαίες ειδικά στην παρούσα συγκυρία, καταλήγει ο ΣΕΒ.
