Οι προβλέψεις και οι προσδοκίες των αγορών διαψεύδονται για τρίτη φορά φέτος: Οι πληθωριστικές πιέσεις συνεχίζονται, ο κύκλος ανόδου των επιτοκίων δεν κλείνει, το κόστος χρήματος μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω. Σ' αυτά προστίθενται τώρα και οι κίνδυνοι από την Κίνα, όπου φαίνεται ότι υπάρχουν πολλοί “σκελετοί στη ντουλάπα” και το ντόμινο μπορεί να ξεκινήσει ανά πάσα στιγμή.
Διεθνείς αναλυτές, επενδυτές και διαχειριστές κεφαλαίων βρίσκονται “εν μετρία συγχύσει”, αδυνατώντας να προβλέψουν “τι τέξεται η επιούσα” - τι θα συμβεί στις αγορές τις επόμενες εβδομάδες και τους επόμενους μήνες.
Βλέπουν τον πληθωρισμό να υποχωρεί, όχι όμως τόσο που να ικανοποιεί τις κεντρικές τράπεζες, ώστε να μην προχωρήσουν σε νέες αυξήσεις επιτοκίων. Η περαιτέρω πορεία του κόστους χρήματος παραμένει λοιπόν ένας ακόμη “άγνωστος Χ”, που δυσκολεύει την εξίσωση των αγορών.
Μέχρι πρόσφατα το βασικό σενάριο ήταν ότι τα επιτόκια του δολαρίου παγώνουν στα σημερινά επίπεδα και θα αποκλιμακωθούν από τα τέλη του έτους, ενώ η ΕΚΤ θα ακολουθήσει με μικρή καθυστέρηση τον ίδιο δρόμο. Ηρθε όμως η μεγάλη ανατροπή με το πρόσφατο κύμα πληθωριστικών πιέσεων και τώρα το σενάριο αλλάζει. Το σίγουρο είναι ότι ο κύκλος αύξησης των επιτοκίων δεν κλείνει εδώ και ότι θα παραμείνουν σε υψηλό επίπεδο για μεγαλύτερο διάστημα απ' ό,τι έλεγαν οι εκτιμήσεις μέχρι πρόσφατα.
Ανεμοδείκτες και "προφητείες"
Ενδεικτικές του κλίματος και της αβεβαιότητας που επικρατούν, είναι οι αναλύσεις διεθνών χρηματιστικών και χρηματοπισωτικών οίκων: Τη μια μέρα εξαπολύουν καταστροφολογία, προφητεύοντας μεγάλη πτώση στα χρηματιστήρια, ενώ μιλούν για φούσκες στις αγορές ακινήτων και ομολόγων. Την επομένη η “συγχορδία” αλλάζει και οι Κασσάνδρες γίνονται αισιόδοξες, προτείνοντας μάλιστα τοποθετήσεις σε συγκεκριμένα χρηματιστήρια και μετοχές, όπου προβλέπουν υπεραποδόσεις.
Οι αγορές έχουν πάψει βέβαια να “παίρνουν τοις μετρητοίς” τέτοιες αναλύσεις. Δεν βοηθούν άλλωστε στη διαμόρφωση κατεύθυνσης και ισορροπιών – σ' αυτό που είναι το πρώτο ζητούμενο αυτή την εποχή. Σταδιακά εδραιώνεται η πεποίθηση ότι ο πληθωρισμός και τα υψηλά επιτόκια “ήρθαν για να μείνουν” και ότι θα χρεαστεί αρκετός ακόμη καιρός για να δούμε ουσιαστική αποκλιμάκωση.
Ως φυσιολογικό αποτέλεσμα έρχονται η αβεβαιότητα, η αστάθεια και η μεταβλητότητα. Στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια οι μεγάλες διακυμάνσεις και οι εναλλαγές κατεύθυνσης είναι καθημερινό φαινόμενο. Στο ίδιο μήκος κύματος και η Wall Street.
Το ΧΑ διαφοροποιείται ώς ένα βαθμό, αλλά βρίσκεται ούτως η άλλως σε μεταίχμιο μετά από πολλούς μήνες ανόδου. Το στοίχημα της επενδυτικής βαθμίδας παίχθηκε επί 6-7 μήνες και απέφερε κέρδη. Τώρα η αγορά χρειάζεται νέους καταλύτες, ενώ οι fund managers δεν βλέπουν λόγο να επωμιστούν πρόσθετο ρίσκο με νέες τοποθετήσεις.
Το "ευκίνητο" κερδοσκοπικό χρήμα
Δεν “υποφέρουν” μόνον τα χρηματιστήρια. Μεγάλες διακυμάνσεις σημειώνονται και στις αγορές ομολόγων, ενώ η τάση των αποδόσεων είναι ανοδική. Τα κρατικά χρεόγραφα της Ευρωζώνης βρίσκονται στην πρέσα τις τελευταίες εβδομάδες και η απόδοση του γερμανικού 10ετούς κινείται στα υψηλά 20ετίας! Στα υψηλά 10ετίας και οι μακροπρόθεσμοι τίτλοι του αμερικανικού Δημοσίου. Τις ωθούν στα ύψη η εξαιρετικά ανθεκτική οικονομία των ΗΠΑ, το αυξανόμενο χρέος και οι ανησυχίες ότι η Federal Reserve θα διατηρήσει υψηλά τα επιτόκια για αρκετό ακόμη καιρό.
Επιλογή χαμηλού ρίσκου δεν φαίνεται να υπάρχει πλέον και το “ευκίνητο” χρήμα μετακινείται καθημερινά, στη λογική του “χτύπα και φύγε”. Οι μετακινήσεις αυτές προκαλούν ακόμη μεγαλύτερη μεταβλητότητα, καθιστώντας επισφαλή οποιαδήποτε πρόβλεψη για τη βραχυχρόνια πορεία δεικτών και βασικών μετοχών στα χρηματιστήρια.
Αυτό έχει γίνει εμφανές τις τελευταίες μέρες και στο ελληνικό χρηματιστήριο, όπου μπαινοβγαίνει εσχάτως πολύ κερδοσκοπικό χρήμα.