Καθώς η τεχνολογική αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ κλιμακώνεται, η Κίνα υιοθετεί μια διαφορετική προσέγγιση στην τεχνητή νοημοσύνη, βασισμένη στη μεθοδικότητα και την εστίαση σε πρακτικά αποτελέσματα.
Σε αντίθεση με τις αμερικανικές εταιρείες και την Ουάσιγκτον που ανακοινώνουν επενδυτικά σχέδια πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, το Πεκίνο περιορίζει το κόστος και δίνει προτεραιότητα στη λειτουργική ενσωμάτωση της τεχνολογίας.
Στις αρχές του έτους στην Κίνα ξεκίνησε διακριτικά η λειτουργία ενός εθνικού ταμείου AI ύψους 60,06 δισ. γουάν (8,42 δισ. δολαρίων), ενώ πρόσφατα παρουσίασε το πρόγραμμα "AI+", ένα εκτεταμένο σχέδιο για την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.
Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκαν πρωτοβουλίες για την εφαρμογή της στον τομέα της ενέργειας, στο δίκτυο ηλεκτρισμού και στη βιομηχανία άνθρακα, αλλά και ένα γενικότερο πλάνο για την αξιοποίηση της σε έξι βασικούς τομείς, από τη βιομηχανία και την κατανάλωση έως τη διεθνή συνεργασία.
Παρά το μειονέκτημα που αντιμετωπίζει στις προηγμένες υπολογιστικές δομές, η Κίνα φαίνεται να ακολουθεί διαφορετική πορεία σε σχέση με τις ΗΠΑ, οι οποίες επιδιώκουν την ανάπτυξη τεχνητής γενικής νοημοσύνης. Σύμφωνα με κυβερνητικούς εμπειρογνώμονες, η υπάρχουσα τεχνολογική βάση θεωρείται «επαρκής» για την επίτευξη των κινεζικών στόχων.
Οι αμερικανικοί περιορισμοί στην πρόσβαση σε κορυφαία chips της Nvidia δεν έχουν ανακόψει την πρόοδο εταιρειών όπως η DeepSeek, οι οποίες καταφέρνουν να αναπτύσσουν ανταγωνιστικά και πιο οικονομικά μοντέλα γενετικής τεχνητής νοημοσύνης. Αναλυτές τονίζουν ότι η κινεζική στρατηγική διακρίνεται από «ευρηματικότητα και προσαρμοστικότητα», αξιοποιώντας τους διαθέσιμους πόρους, το ταλέντο και τις υπάρχουσες υποδομές.
Το νέο ταμείο AI αναμένεται να επικεντρωθεί κυρίως στην εγχώρια παραγωγή chips, με βασικό μέτοχο το National Integrated Circuit Industry Investment Fund III, που στηρίζεται από το υπουργείο Οικονομικών, την China Development Bank, την κρατική China Tobacco και μεγάλες κρατικές τράπεζες. Παράλληλα, κρατικά κεφάλαια κατευθύνονται σε startups, αντισταθμίζοντας την πτώση των ξένων επενδύσεων.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η startup ρομποτικής X Square Robot, η οποία εξασφάλισε περίπου 100 εκατ. δολάρια σε νέο γύρο χρηματοδότησης με επικεφαλής την Alibaba Cloud και συμμετοχή κρατικών επενδυτικών σχημάτων. Η εταιρεία παρουσίασε μάλιστα και ανοικτού κώδικα AI μοντέλο για ρομποτικές εφαρμογές.
Η στροφή προς επενδύσεις σε hardware έρχεται μετά από λιγότερο επιτυχημένες προσπάθειες του παρελθόντος. Οι πρώτες εθνικές πολιτικές για τους ημιαγωγούς στη δεκαετία του 1990 και το 2014 είχαν «μικτά αποτελέσματα», κυρίως λόγω εστίασης στην έρευνα και την ακαδημαϊκή παραγωγή εις βάρος της εμπορικής αξιοποίησης. Αντιθέτως, η εμπειρία στην ηλεκτροκίνηση δείχνει πως η κρατική πολιτική μπορεί να αποδώσει, ακόμη και αν συνοδεύεται από φαινόμενα σπατάλης και καταχρήσεων.
Σήμερα, η Κίνα φαίνεται να έχει προχωρήσει σημαντικά: περισσότερες από το 40% των αμερικανικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη χώρα δηλώνουν ότι οι τοπικοί ανταγωνιστές προηγούνται στην υιοθέτηση AI, σύμφωνα με έρευνα του Εμπορικού Επιμελητηρίου Σαγκάης. Παράλληλα, κινεζικές εταιρείες, όπως η Baidu, λανσάρουν εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης ειδικά προσαρμοσμένα σε ομάδες του πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι.
Ωστόσο, υπάρχουν και ανησυχίες. Αναλυτές προειδοποιούν για τον κίνδυνο υπερβάλλουσας παραγωγικής ικανότητας, καθώς η πρόοδος δεν εξαρτάται μόνο από την αύξηση της υπολογιστικής ισχύος, αλλά και από την καινοτομία στους αλγορίθμους – όπως έδειξε η επιτυχία της DeepSeek να αναπτύξει ισχυρά μοντέλα με περιορισμένους πόρους.
Η Κίνα είχε ήδη διατυπώσει από το 2017 το όραμά της να καταστεί το παγκόσμιο κέντρο καινοτομίας στην τεχνητή νοημοσύνη έως το 2030. Με πέντε χρόνια να απομένουν, το αποτέλεσμα παραμένει αβέβαιο. Ωστόσο, με νέες πολιτικές, επενδυτικά εργαλεία και κρατική κινητοποίηση, δεν αποκλείεται η τρίτη μεγάλη προσπάθεια να αποδειχθεί καθοριστική.
