Στη διεθνή «μάχη» προσέλκυσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού εισέρχεται δυναμικά η Κίνα, λανσάροντας τη νέα K-visa, ένα καθεστώς εισόδου που στοχεύει σε επιστήμονες και επαγγελματίες τεχνολογίας. Το πρόγραμμα, που τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο μήνα, εντάσσεται στη στρατηγική του Πεκίνου να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ στην προσέλκυση ταλέντου υψηλής ειδίκευσης, σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ σκληραίνουν τους μεταναστευτικούς τους κανόνες.
Η K-visa χαρακτηρίζεται ως το κινεζικό αντίστοιχο της αμερικανικής H-1B, επιτρέποντας σε επιστήμονες και ειδικούς πληροφορικής να εργαστούν στη χώρα με λιγότερους περιορισμούς. Σε αντίθεση με άλλα κινεζικά προγράμματα, όπως η R-visa, δεν απαιτείται προϋπάρχουσα προσφορά εργασίας για την αίτηση.
Η πρωτοβουλία αποκτά ιδιαίτερο βάρος μετά τις πρόσφατες αυξήσεις τελών και τους αυστηρότερους ελέγχους που εισήγαγε η κυβέρνηση Τραμπ για τις H-1B, καθιστώντας πιο δύσκολη την πρόσβαση ξένων επαγγελματιών στην αμερικανική αγορά.
Η νέα βίζα αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου του Πεκίνου να καταστήσει την Κίνα παγκόσμιο ηγέτη στις προηγμένες τεχνολογίες. Η κυβέρνηση επενδύει δισεκατομμύρια σε τεχνητή νοημοσύνη, ημιαγωγούς και ρομποτική, επιδιώκοντας να καλύψει το «χάσμα δεξιοτήτων» που υπάρχει στην εγχώρια αγορά.
Για δεκαετίες, η Κίνα έχανε κορυφαία ταλέντα προς τη Δύση, φαινόμενο που η νέα πολιτική φιλοδοξεί να αντιστρέψει. Παρότι οι Κινέζοι φοιτητές συνεχίζουν να αναζητούν δυτικά πανεπιστήμια, όλο και περισσότεροι επιστήμονες, μηχανικοί και ειδικοί AI επιστρέφουν ή μετακινούνται στην Κίνα.
Προκλήσεις: ανεργία νέων και φόβοι ανταγωνισμού
Παρά την ελκυστικότητα του νέου προγράμματος, το εσωτερικό περιβάλλον παραμένει δύσκολο. Η ανεργία των νέων (16-24 ετών) ανέρχεται σχεδόν στο 18% και αρκετοί Κινέζοι απόφοιτοι φοβούνται ότι η εισροή ξένων επαγγελματιών μπορεί να εντείνει τον ανταγωνισμό.
Η αγορά εργασίας είναι ήδη έντονα ανταγωνιστική και πολλοί εκφράζουν ανησυχία ότι η K-visa ίσως «απειλήσει τις τοπικές ευκαιρίες απασχόλησης».
Ωστόσο, κρατικά μέσα ενημέρωσης, όπως το Shanghai Observer, τονίζουν ότι η προσέλκυση εξειδικευμένων αλλοδαπών επαγγελματιών θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά για την οικονομία, συμβάλλοντας στη μεταφορά τεχνογνωσίας και στην ενίσχυση της καινοτομίας.
Ο διεθνής αντίκτυπος και το «παράθυρο ευκαιρίας» της Κίνας
Αναλυτές όπως η Barbara Kelemen του οίκου Dragonfly εκτιμούν ότι το Πεκίνο βλέπει τη σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής των ΗΠΑ ως «στρατηγική ευκαιρία» για να παρουσιαστεί ως προορισμός φιλικός προς τα ταλέντα και τις επενδύσεις.
Ωστόσο, παρά το αυξανόμενο ενδιαφέρον από την Ινδία και τη Νοτιοανατολική Ασία, η Κίνα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα ελκυστικότητας έναντι της Δύσης.
Όπως σημειώνει ο Michael Feller της Geopolitical Strategy, σύμφωνα με το Associated Press: «Οι ΗΠΑ ίσως υπονομεύουν οι ίδιες τη θέση τους, αλλά παραμένουν σε σαφώς πιο ισχυρή ανταγωνιστική θέση. Η Κίνα θα χρειαστεί πολύ περισσότερα από μια απλή διευκόλυνση στις βίζες για να προσελκύσει τους κορυφαίους επαγγελματίες».
