Κλίμα αισιοδοξίας δημιουργεί στον τραπεζικό κλάδο η απόφαση των ελληνικών αρχών, σε συντονισμό με τους θεσμούς των δανειστών, για άμεση ενεργοποίηση των σχεδίων στήριξης των τραπεζών που έχουν εκπονήσει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς θέτουν φραγμούς στα χειρότερα σενάρια για τις τράπεζες.
Μετά και τις επαφές της κυβέρνησης με τους επικεφαλής των θεσμών, αποφασίσθηκε ότι τα δύο σχέδια θα σταλούν μέσα στις επόμενες ημέρες στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, με την προσδοκία ότι δεν θα υπάρξουν δυσάρεστες εκπλήξεις, αφού και οι Βρυξέλλες έχουν αντιληφθεί την ανάγκη να δοθεί υποστήριξη στις τράπεζες για τη γρήγορη εξυγίανση των ισολογισμών τους.
Οι τραπεζίτες υποδέχονται με συγκρατημένη αισιοδοξία τις τελευταίες εξελίξεις. Μιλώντας χθες σε εκδήλωση της PWC στην Φρανκφούρτη, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Νίκος Καραμούζης, τόνισε ότι «τα πλάνα που ετοιμάζουν παράλληλα η Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών για δημιουργία σχημάτων σημαντικής επιτάχυνσης της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι καλοδεχούμενα».
Ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, επισήμανε ότι το σχέδιο της τράπεζας για μείωση των προβληματικών δανείων «έχει διαμορφωθεί κατάλληλα, ώστε να είναι απολύτως συμβατό με τα πλάνα που εξετάζει το Υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος, που εφόσον προχωρήσουν θα διευκολύνουν περαιτέρω τη συνολικότερη διαχείριση του προβλήματος».
«Οι διαρθρωτικές λύσεις που εξετάζονται επί του παρόντος μπορούν να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη ευχέρεια επιλογών και να μας οδηγήσουν με ταχύτερο ρυθμό στα επιθυμητά αποτελέσματα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης.
Τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι η απόφαση για την παράλληλη ενεργοποίηση των δύο σχεδίων θα βελτιώσει σημαντικά και την αντίληψη της αγοράς και των οίκων αξιολόγησης για τις προοπτικές του κλάδου.
Game changer
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά η Κριστίνα Τορέλα του οίκου Fitch, η ενεργοποίηση των σχεδίων μπορεί να «αλλάξει το παιχνίδι» ("game changer") στον τραπεζικό τομέα. «Η εφαρμογή των προγραμμάτων μείωσης των NPEs από τις ελληνικές αρχές θα βοηθήσει καίρια στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και στην αύξηση της κερδοφορίας των τραπεζικών ιδρυμάτων», επισήμανε χαρακτηριστικά.
Η ενεργοποίηση και των δύο σχεδίων, όπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη, θα δώσει στις τράπεζες τη δυνατότητα να διαμορφώσουν πλάνα γρήγορης μείωσης των προβληματικών ανοιγμάτων ανάλογα με τις ανάγκες τους, αλλά και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το πρόβλημα με τις αναβαλλόμενες επιστροφές φόρων, που αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα» των ισολογισμών στην πλευρά του παθητικού:
- Το σχέδιο του ΤΧΣ και της JP Morgan θα διευκολύνει τις μεγάλες τιτλοποιήσεις προβληματικών δανείων. Το Δημόσιο θα εγγυηθεί ότι οι ζημιές που μπορεί να υποστούν οι επενδυτές, εάν αγοράσουν τέτοιους τίτλους των τραπεζών, δεν θα ξεπερνούν ένα προκαθορισμένο όριο. Με τον τρόπο αυτό, θα διασφαλισθεί η επιτυχημένη διάθεση των τίτλων σε επενδυτές.
- Το σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος προσθέτει στην εξίσωση το συντελεστή των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων, μέρος των οποίων θα μεταφερθούν μαζί με προβληματικά δάνεια σε όχημα ειδικού σκοπού, με το Δημόσιο να παρέχει εγγύηση ότι θα πληρωθούν, ανεξάρτητα από την κερδοφορία που θα έχουν οι τράπεζες. Έτσι, περιορίζεται ο κίνδυνος που απασχολεί έντονα τους επενδυτές, να μην έχουν οι τράπεζες επαρκή κερδοφορία για να πληρωθούν οι επιστροφές φόρων και να υποχρεωθούν να εκδώσουν μετοχές υπέρ του Δημοσίου, κάτι που θα άνοιγε «παράθυρο» κρατικοποίησής τους.
H DG Comp
Από την οπτική γωνία της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν, που καλείται να κρίνει αν κρύβονται στα δύο σχέδια παράνομες κρατικές ενισχύσεις των τραπεζών, δύο είναι τα βασικά προβλήματα.
Στο σχέδιο του ΤΧΣ, θα πρέπει να βρεθεί τρόπος υπολογισμού των προμηθειών που θα πληρώνουν οι τράπεζες στο Δημόσιο, καθώς η δωρεάν παροχή εγγυήσεων αποτελεί παράνομη ενίσχυση. Η χαμηλή πιστοληπτική διαβάθμιση του Δημοσίου και των τραπεζών και τα ακριβά συμβόλαια ασφάλισης έναντι του κινδύνου αθέτησης πληρωμών (CDS) οδηγούν σε αρκετά «τσουχτερές» προμήθειες, κάτι που σημαίνει ότι το σχέδιο δεν θα μπορεί να αξιοποιηθεί σε μεγάλη κλίμακα, ιδιαίτερα από τις τράπεζες με πιο ασθενή κερδοφορία.
Το πρόβλημα στο σχέδιο της Τράπεζας της Ελλάδος είναι ότι, για πρώτη φορά στην ευρωζώνη, ένα κράτος θα πρέπει να εγγυηθεί πληρωμές αναβαλλόμενων επιστροφών φόρου ακόμη και αν δεν υπάρχουν κέρδη που θα δικαιολογούν αυτές τις επιστροφές. Αυτό παραπέμπει σε κρατική ενίσχυση, αλλά υπάρχουν νομικά επιχειρήματα για να «ανάψει πράσινο» η DG Comp.
