Δραστικά μέτρα για τα επιχειρηματικά δάνεια-ζόμπι, που παραμένουν σε καθυστέρηση για περισσότερες από 720 (!) ημέρες, καλούνται να λάβουν οι τράπεζες, προχωρώντας σε μαζικές καταγγελίες τέτοιων δανειακών συμβάσεων, με παράλληλη προσφυγή σε ένδικα μέσα για να εισπράξουν με αναγκαστικά μέτρα ό,τι μπορεί να εισπραχθεί.
Οι επιχειρήσεις, μικρομεσαίες αλλά και μεγάλες, που επιβιώνουν σε κατάσταση... ζωντανού νεκρού χάρη στην ανοχή του τραπεζικού συστήματος, ακόμη και αν έχουν περισσότερα από δύο χρόνια να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους, περνούν στο στόχαστρο της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς η αντιμετώπιση αυτού του σοβαρού προβλήματος έχει αναχθεί σε έναν από τους βασικούς στόχους του σχεδιασμού για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων.
Στην έκθεση για τους επιχειρησιακούς στόχους μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ), που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η ΤτΕ, ένας από τους εννέα συνολικά βασικούς στόχους του σχεδιασμού για την «αναχαίτιση» των ΜΕΑ αναφέρεται στα επιχειρηματικά δάνεια-ζόμπι.
Ο στόχος 5, όπως σημειώνει η κεντρική τράπεζα στην έκθεσή της, «παρακολουθεί τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 720 ημερών, τα οποία δεν έχουν καταγγελθεί, ως ποσοστό επί του αθροίσματος των δανείων σε καθυστέρηση άνω των 720 ημερών τα οποία δεν έχουν καταγγελθεί και των καταγγελμένων δανείων».
Δηλαδή, τα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 720 ημερών παρακολουθούνται εποπτικά ως μια ξεχωριστή κατηγορία και τίθεται στις τράπεζες στόχος για τη μείωση του ποσοστού όσων δεν έχουν καταγγελθεί.
«Όλες οι τράπεζες», αναφέρεται στην έκθεση, «στοχεύουν στην ενίσχυση των προσπαθειών τους για καταγγελία των δανείων αυτών και στην προσφυγή σε ένδικα μέσα, έτσι ώστε το ποσοστό των μη καταγγελμένων δανείων με καθυστέρηση άνω των 720 ημερών να μειωθεί δραστικά κατά την περίοδο από τον Ιούνιο του 2016 ως το τέλος του 2019 (από 6%-26% σε 1%-7% για τις ΜΜΕ και από 12%-34% σε 2%-24% για τις μεγάλες επιχειρήσεις)».
Μετά την καταγγελία προβληματικών δανείων, οι τράπεζες είναι υποχρεωμένες από την εποπτική αρχή να προσφεύγουν σε ένδικα μέσα αναγκαστικής είσπραξης. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, ο στόχος 6 του σχεδίου για τα «κόκκινα» δάνεια «παρακολουθεί την πορεία στην άσκηση ένδικων μέσων επί των καταγγελμένων δανείων, με ποσοστό που παραμένει σε υψηλά επίπεδα (87%-100%) για όλη τη διάρκεια της περιόδου ως το 2019».
Εκ των πραγμάτων, τη μεγαλύτερη πίεση από τις τράπεζες με καταγγελίες δανείων και προσφυγή σε ένδικα μέσα θα αντιμετωπίσουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, που συνολικότερα έχουν τις χειρότερες επιδόσεις στην εξυπηρέτηση του δανεισμού τους.
Προκαλεί αίσθηση το γεγονός η επισήμανση της ΤτΕ ότι αυτές οι κατηγορίες δανειοληπτών έχουν «κόκκινα» δάνεια που πλησιάζουν το 70% των συνολικών χορηγήσεων που έχουν λάβει.
«Στο επιχειρηματικό χαρτοφυλάκιο παρατηρείται ιδιαίτερα χαμηλή ποιότητα στο χαρτοφυλάκιο των ελεύθερων επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (δείκτης ΜΕΑ: 68,3%), καθώς και στο χαρτοφυλάκιο των Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ - δείκτης ΜΕΑ: 60,7%)», σημειώνει η Τράπεζα της Ελλάδος.
"Τραβήξτε την πρίζα"
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο κλείσιμο των εταιρειών-ζόμπι, που εκτιμά ότι παραμένοντας σε λειτουργία με την ανοχή των τραπεζών εμποδίζουν τις υγιείς εταιρείες να αυξήσουν τις επενδύσεις τους.
Μιλώντας, πρόσφατα, σε συνέδριο του “Economist”, στην Φραγκφούρτη, ο κ. Στουρνάρας έκανε εκτενή αναφορά στον τρόπο, με τον οποίο οι υπερχρεωμένες, προβληματικές εταιρείες εμποδίζουν την προσέλκυση των επενδύσεων που χρειάζεται επειγόντως και σε μεγάλες δόσεις η ελληνική οικονομία.
Ο μεγάλος όγκος προβληματικών δανείων, όπως τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ, καθυστερεί τις αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων και μειώνει τη δυνατότητα των βιώσιμων εταιρειών να χρηματοδοτήσουν νέα επενδυτικά σχέδια.
Σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ, την οποία επικαλέσθηκε ο κ. Στουρνάρας, όταν οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις απορροφούν μεγάλα κεφάλαια, τότε η μέση βιώσιμη επιχείρηση περιορίζει τη δική της επενδυτική δραστηριότητα.
Προσομοιώσεις που έγιναν από τον ΟΟΣΑ υποδεικνύουν ότι, αν μειωθεί το μερίδιο του κεφαλαίου που απορροφούν οι εταιρείες - ζόμπι στο χαμηλότερο επίπεδο των χωρών του ΟΟΣΑ, αυτό θα μπορούσε να συσχετισθεί με μια αύξηση επενδύσεων από τη μέση βιώσιμη επιχείρηση κατά 4,7% και να επιταχυνθεί η προσπάθεια για πιο παραγωγική αξιοποίηση του κεφαλαίου.
Το μήνυμα του κεντρικού τραπεζίτη, το οποίο θα είναι υποχρεωμένες οι τράπεζες να μετατρέψουν σε δική τους πολιτική για τη διαχείριση των προβληματικών δανείων και των εξωτραπεζικών τους συμμετοχών είναι απλό: «τραβήξτε την πρίζα από τις προβληματικές εταιρείες».