Σημάδια ανθεκτικότητας δείχνει η καταναλωτική δαπάνη στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς τα πιο πρόσφατα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας ONS καταγράφουν αύξηση 0,5% στις λιανικές πωλήσεις τον Σεπτέμβριο του 2025 σε σχέση με τον Αύγουστο, συνεχίζοντας την ανοδική πορεία του καλοκαιριού.
Σε ετήσια βάση, η αύξηση διαμορφώθηκε στο 1,5%, ενώ για το τρίτο τρίμηνο του έτους η συνολική ενίσχυση έφτασε το 0,9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο – το υψηλότερο ποσοστό από το 2022. Η εξέλιξη αυτή ήρθε ως ευχάριστη έκπληξη για τους αναλυτές, καθώς οι εκτιμήσεις προέβλεπαν στασιμότητα, δεδομένων των πιέσεων από τον πληθωρισμό, τα υψηλά επιτόκια και τη συγκρατημένη εμπιστοσύνη των νοικοκυριών.
Η άνοδος αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των πωλήσεων σε προϊόντα τεχνολογίας και τηλεπικοινωνιών, στη σημαντική ζήτηση για κοσμήματα και πολύτιμα μέταλλα – ενισχυμένη από την άνοδο της τιμής του χρυσού – καθώς και στις καλές καιρικές συνθήκες που ευνόησαν τις πωλήσεις ενδυμάτων.
Παρά τα θετικά αυτά σημάδια, οι όγκοι πωλήσεων παραμένουν περίπου 1,6% χαμηλότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ η γενικότερη καταναλωτική εμπιστοσύνη παραμένει εύθραυστη, υπό το βάρος της επιβράδυνσης στην αγορά εργασίας και της ανησυχίας για τη φορολογική πολιτική της κυβέρνησης.
Η εικόνα στις Ηνωμένες Πολιτείες εμφανίζεται πιο ισορροπημένη, με τις λιανικές πωλήσεις – εξαιρουμένων των αυτοκινήτων – να αυξάνονται κατά περίπου 0,5% τον Σεπτέμβριο, μετά από μια αντίστοιχη αύξηση τον Αύγουστο. Ωστόσο, η πραγματική, προσαρμοσμένη για τον πληθωρισμό αύξηση υπολογίζεται κοντά στο 0,2%, γεγονός που υποδηλώνει ότι μεγάλο μέρος της ανόδου οφείλεται στις τιμές και όχι στους όγκους.
Η κατανάλωση στις ΗΠΑ παραμένει ισχυρή, αλλά άνιση: οι υψηλότερες εισοδηματικές τάξεις συνεχίζουν να δαπανούν, ενώ τα μεσαία και χαμηλότερα στρώματα δείχνουν σημάδια κόπωσης λόγω αυξημένου κόστους ζωής και συσσωρευμένων χρεών. Παρά τις πιέσεις, η γενική εικόνα παραμένει θετική, με την οικονομία να δείχνει αντοχές, αλλά με ολοένα και εντονότερες ενδείξεις επιβράδυνσης.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου δείχνουν μια μικρή πτώση της μηνιαίας κατανάλωσης, της τάξεως του 0,6%, αλλά σημαντική αύξηση σε ετήσια βάση, που φτάνει το 5,4%.
Ειδικά στον κλάδο των ψηφιακών προϊόντων, η ανάπτυξη είναι εντυπωσιακή, με αύξηση άνω του 20% σε σχέση με πέρυσι, ενώ θετική πορεία εμφανίζουν και οι πωλήσεις ειδών αθλητισμού και αναψυχής. Αντίθετα, τα καταστήματα ένδυσης κατέγραψαν μηνιαία υποχώρηση, αν και οι ετήσιες επιδόσεις τους παραμένουν σταθερά ανοδικές.
Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι η παγκόσμια ζήτηση εξακολουθεί να κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα, παρά τη γενικότερη επιβράδυνση των οικονομιών και τις πληθωριστικές πιέσεις.
Παρά τις θετικές ενδείξεις, οι προκλήσεις για τον κλάδο λιανικής παραμένουν έντονες. Η υψηλή αποταμιευτική ροπή των νοικοκυριών δείχνει ότι οι καταναλωτές εξακολουθούν να είναι επιφυλακτικοί, προτιμώντας να διατηρούν ρευστότητα ενόψει πιθανών δυσκολιών.
Η επιβράδυνση της αγοράς εργασίας και η μείωση της αύξησης των μισθών επηρεάζουν αρνητικά την ψυχολογία των καταναλωτών, ενώ τα υψηλά επιτόκια συνεχίζουν να περιορίζουν την αγοραστική δύναμη μέσω αυξημένων δανειακών επιβαρύνσεων. Παράλληλα, η ψηφιακή μετάβαση του λιανεμπορίου δημιουργεί νέες προκλήσεις και ευκαιρίες: οι επιχειρήσεις που επενδύουν σε διαδικτυακά κανάλια, προσωποποιημένες εμπειρίες και τεχνολογικές λύσεις φαίνεται να αποκομίζουν τα μεγαλύτερα οφέλη.
Για την ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία, τα διεθνή δεδομένα λειτουργούν ως ενθαρρυντικό μήνυμα. Η σταθεροποίηση της κατανάλωσης, ακόμη και σε περιβάλλον αβεβαιότητας, δείχνει ότι υπάρχει περιθώριο για ανάκαμψη, εφόσον διατηρηθεί ο έλεγχος του πληθωρισμού και ενισχυθεί η απασχόληση. Η ελληνική αγορά, που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό και στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, μπορεί να ωφεληθεί από τη θετική διεθνή τάση, ιδίως αν συνεχιστεί η ενίσχυση των επενδύσεων σε ψηφιακές υποδομές και η στροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Η συνολική εικόνα για τον Σεπτέμβριο δείχνει μια διεθνή οικονομία που συνεχίζει να κινείται, αλλά με μέτρο. Η λιανική αγορά δείχνει σημάδια προσαρμογής και σταθερότητας, χωρίς ενθουσιασμό αλλά με σαφή αντοχή. Το μήνυμα προς τις επιχειρήσεις είναι σαφές: το περιβάλλον παραμένει απαιτητικό, όμως η ευελιξία, η σωστή τιμολόγηση και η επένδυση στην εμπειρία του καταναλωτή μπορούν να αποτελέσουν τα κλειδιά για βιώσιμη ανάπτυξη τους επόμενους μήνες.
