Σε μια κίνηση μεγάλης στρατηγικής σημασίας, που θωρακίζει το πρόγραμμα γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ έναντι της τουρκικής επιθετικότητας, προχώρησε η Λευκωσία, λίγες ημέρες πριν την προσπάθεια επανεκκίνησης των συνομιλιών για το Κυπριακό και ενώ η Άγκυρα επιμένει στην αμφισβήτηση των δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της.
Ειδικότερα, το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου ενέκρινε χθες μείζονος σημασίας αλλαγές στο χάρτη της ΑΟΖ, με τις οποίες ισχυροποιείται σημαντικά ο ρόλος του γαλλικού πετρελαϊκού κολοσσού, Total.
Όπως μεταδίδουν μέσα ενημέρωσης της Κύπρου, το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε να παραχωρήσει στην Total το οικόπεδο 7 της ΑΟΖ. Παράλληλα, εγκρίθηκε η είσοδος της Total και στα οικόπεδα 2,3 και 9 της ΑΟΖ, από κοινού με την ιταλική ENI, που είχε ως τώρα τα σχετικά δικαιώματα. Έτσι, η Total καθίσταται πλέον απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού στην κυπριακά ΑΟΖ, έχοντας εξασφαλίσει δικαιώματα, μόνη ή σε κοινοπραξία, σε έξι από τα εννέα οικόπεδα και, ειδικότερα, στα οικόπεδα 2, 3, 6, 7, 9 και 11.
Η κατανομή των οικοπέδων στην ΑΟΖ της Κύπρου πριν τις τελευταίες αποφάσεις
Επιπλέον, το υπουργικό συμβούλιο της Κύπρου κατέστησε σαφές ότι το πρόγραμμα γεωτρήσεων στην ΑΟΖ δεν «παγώνει» λόγω της τουρκικής επιθετικότητας. Αντίθετα, δόθηκε άδεια για να προχωρήσουν εννέα νέες γεωτρήσεις.
Η ενίσχυση του ρόλου της Total εκτιμάται ως μια κίνηση μεγάλης πολιτικής σημασίας, καθώς ο γαλλικός κολοσσός έχει την πλήρη υποστήριξη της Γαλλίας στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει στην Κύπρο. Υποστήριξη, που δεν εκφράζεται μόνο με δηλώσεις και διπλωματικές παρεμβάσεις, αλλά και μέσα από το ιδιαίτερα σημαντικό, αυτή την περίοδο, κανάλι της στρατιωτικής συνεργασίας με την Κύπρο.
Ήδη από τον Μάιο έχει συμφωνηθεί μεταξύ Λευκωσίας και Παρισιού η φιλοξενία μεγάλων πλοίων και υποβρυχίων του Γαλλικού Ναυτικού στη βάση στο Μαρί, τα οποία θα υποστηρίζουν το αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle, που κινείται στην ανατολική Μεσόγειο. «Η Κύπρος αποτελεί έναν ενδιάμεσο σταθμό για το γαλλικό Ναυτικό και ιδιαίτερα για το αεροναυτικό συγκρότημα που σχηματίστηκε γύρω από το αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle», δήλωνε τον Ιανουάριο ο πρόεδρος Μακρόν.
Η ισχυρή παρουσία του Γαλλικού Ναυτικού στην ανατολική Μεσόγειο έχει στείλει τα κατάλληλα αποτρεπτικά μηνύματα στην Τουρκία και είναι χαρακτηριστικό ότι οι Τούρκοι δεν έχουν επιχειρήσει ως τώρα να εμποδίσουν κάποια γεώτρηση της Total. Αντίθετα, όπως είναι γνωστό, τον Φεβρουάριο του 2018 έκλεισαν για ασκήσεις περιοχή όπου επρόκειτο να γίνει γεώτρηση από την ιταλική ENI, με αποτέλεσμα να ματαιωθεί η γεώτρηση.
Επανεκκίνηση συνομιλιών
Η Κύπρος ενισχύει τη θέση της στην ενεργειακή σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου και βρίσκει ισχυρή υποστήριξη από την Γαλλία, ακριβώς την ώρα που ο πρόεδρος Αναστασιάδης ετοιμάζεται για μια προσπάθεια επανεκκίνησης των συνομιλιών για το Κυπριακό, σε συνομιλίες που θα έχει στις 9 Αυγούστου με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, Μουσταφά Ακιντζί.
Στόχος είναι σε αυτή τη συνάντηση να υπάρξει μια πρώτη συμφωνία για ένα ακόμη γύρο συνομιλιών για το Κυπριακό, η οποία θα πρέπει να παρουσιασθεί στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, τον Σεπτέμβριο.
Το μήνυμα που έστειλε προς την Άγκυρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη συνάντηση με τον Νίκο Αναστασιάδη στην Λευκωσία ουσιαστικά θέτει στην τουρκική πλευρά και το κύριο δίλημμα που θα έχει να αντιμετωπίσει σε ενδεχόμενο νέο γύρο συνομιλιών για το Κυπριακό. Ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι «μέλημά μας είναι ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής», αναφερόμενος στο κύριο θέμα που προκάλεσε την κατάρρευση του αμέσως προηγούμενου γύρου συνομιλιών, δηλαδή στην άρνηση της Τουρκίας να δοθεί τέλος στο καθεστώς των εγγυήσεων στην Κύπρο και να αποσύρει το στρατό κατοχής.
Το διεθνές κλίμα, εντός του οποίου θα γίνει η προσπάθεια αναβίωσης των διπλωματικών πρωτοβουλιών για το Κυπριακό, είναι σαφώς αρνητικό για την Άγκυρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην απόφαση του ΟΗΕ που εκδόθηκε στις 25 Ιουλίου για την ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, UNFICYP, τονίζεται η ανάγκη να συνεχισθούν οι συνομιλίες για λύση στη βάση του πλαισίου 6 σημείων που είχε παρουσιάσει ο γ.γ. του ΟΗΕ στις 30 Ιουνίου 2017 και εκφράζεται η ανησυχία του ΟΗΕ για τις εντάσεις που έχουν δημιουργηθεί με αφορμή τις έρευνες για υδρογονάνθρακες, ενώ παραλείπεται οποιαδήποτε αναφορά στις τουρκοκυπριακές προτάσεις για συνεκμετάλλευση, που κατατέθηκαν πριν από λίγες ημέρες στον ΟΗΕ.
Η απόφαση αυτή προκάλεσε οργισμένη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, που κατηγόρησε τον ΟΗΕ ότι για πρώτη φορά λαμβάνει απόφαση ανανέωσης της θητείας της UNFICYP χωρίς να ζητήσει τη συναίνεση του ψευδοκράτους της Βόρειας Κύπρου, αλλά και ότι επιχειρείται να μπουν σε ζουρλομανδύα (“straitjacket”) τα εμπλεκόμενα μέρη, δηλαδή να μην επιτραπεί η συζήτηση νέων προτάσεων για όσα είχαν συμφωνηθεί στις προηγούμενες συνομιλίες.
Οι πιθανότητες να φθάσουν σε αίσιο αποτέλεσμα οι διπλωματικές προσπάθειες για το Κυπριακό είναι πολύ μικρές, καθώς ήδη φαίνεται ότι η Άγκυρα δεν είναι διατεθειμένη να αποσύρει τις στρατιωτικές της δυνάμεις από την Κύπρο. Ο Κουντρέτ Οζερσάι, «αντιπρόεδρος» και «υπουργός Εξωτερικών» του παράνομου καθεστώτος στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, ο οποίος θεωρείται ότι απηχεί τις θέσεις του Ερντογάν περισσότερο από τον «πρόεδρο» Ακιντζί, έσπευσε να χαρακτηρίσει ως «ξεπερασμένη» τη δήλωση Μητσοτάκη για τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και επανέλαβε τους γνωστούς τουρκικούς ισχυρισμούς περί επέμβασης που είχε στόχο «να τερματίσει μια εισβολή».