Το «σκάνδαλο» στην Attica Bank δεν είναι οι χορηγήσεις δανείων κατά παράβαση τραπεζικών κανόνων, αλλά ο τρόπος λειτουργίας της χωρίς μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου και αξιολόγησης του πιστωτικού κινδύνου, με διάτρητο μηχανογραφικό σύστημα και με απαρχαιωμένες, αναποτελεσματικές δομές εταιρικής διακυβέρνησης. Στα ζητήματα αυτά εστιάζει το πόρισμα της ΤτΕ που παραδόθηκε χθες στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής. Στο πόρισμα καταγράφονται επίσης τουλάχιστον 30 περιπτώσεις μεγάλων δανειοδοτήσεων που έγιναν καθ’ υπέρβαση των κριτηρίων ή χωρίς να τηρηθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες. Δεν αναφέρονται όμως ονόματα – σε ποιους δόθηκαν αυτά τα δάνεια.
Ενδεικτικές αναφορές υπάρχουν μόνο για δάνεια που δόθηκαν με χαμηλά επιτόκια, χωρίς να "τιμολογηθεί" σωστά ο αναλαμβανόμενος κίνδυνος.
Ο έλεγχος αφορά την περίοδο από τον Ιανουάριο 2015 μέχρι τον περασμένο Μάιο - καλύπτει δηλαδή συμπτωματικά(;) το χρονικό διάστημα της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς να επεκτείνεται στα προηγούμενα
Το πόρισμα δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα και οι πληροφορίες για το περιεχόμενο του βασίζονται σε διαρροές από την ΤτΕ και από κοινοβουλευτικούς παράγοντες.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές, η ΤτΕ και ο SSM που διενήργησαν τον έλεγχο, διαπίστωσαν μεταξύ άλλων ότι
- δόθηκαν μεγάλα δάνεια σε εταιρείες-σφραγίδες
- στην τράπεζα δεν υπήρχαν διαδικασίες ελέγχου πιστοδοτήσεων
- δεν τηρούνταν οι στοιχειώδεις τραπεζικοί κανόνες στις χορηγήσεις και στην έκδοση εγγυητικών επιστολών
- δίνονταν πλουσιοπάροχες αμοιβές σε συμβούλους και εξωτερικούς συνεργάτες
Εξειδικεύοντας τις διαπιστώσεις αυτές, η ΤτΕ επισημαίνει στο πόρισμα της ότι τα μηχανογραφικά και πληροφοριακά συστήματα της Attica Bank αδυνατούσαν ακόμα και να παρακολουθήσουν τις διακυμάνσεις του… επιτοκίου euribor, με αποτέλεσμα ο υπολογισμός να γίνεται με το χέρι(!).
Τα συστήματα δεν μπορούσαν επίσης να σταθμίσουν τον κίνδυνο από μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Όπως αναφέρεται ενδεικτικά, το σύστημα δεν «έβλεπε» 500 δάνεια επιχειρηματικά και λιανικής, συνολικού ποσού περίπου 70 εκατ ευρώ, που ήταν σε καθυστέρηση. Ετσι η τράπεζα δεν μπορούσε να λάβει ανάλογες προβλέψεις.
Τα προβλήματα στο σύστημα μηχανοργάνωσης ήταν τέτοια, που υπήρχε κίνδυνος σε περίπτωση κυβερνοεπίθεσης (cyber attack) να χάσει η τράπεζα όλα τα δεδομένα της και να μην μπορεί να τα ανακτήσει. Υπήρχε ο κίνδυνος αν το σύστημα έπεφτε να «κρασάρει» και η τράπεζα.
Ακατάλληλοι χαρακτηρίζονται και οι μηχανισμοί κοστολόγησης κινδύνου και ανεπαρκή τα κριτήρια με τα οποία δίνονταν τα επιχειρηματικά δάνεια. Σύμφωνα με το πόρισμα η τιμολόγηση των δανείων γινόταν χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το ρίσκο.
Επίσης και ο μηχανισμός αξιολόγησης των εγγυήσεων ήταν ελλιπής και δεν υπήρχαν βάσεις δεδομένων και παρακολούθησης της αξίας των ενεχύρων.
Οσον αφορά την εταιρική διακυβέρνηση το πόρισμα διαπιστώνει ανεπάρκεια στη σύνθεση του ΔΣ. Οπως αναφέρεται, κάποια μέλη δεν πληρούσαν τα κριτήρια του νόμου και άλλα δεν παρακολουθούσαν καν τις συνεδριάσεις του ΔΣ. Ανεπαρκείς χαρακτηρίζονται και οι επιτροπές ελέγχου.
