Η ανάλωση κεφαλαίου προηγουμένων οικονομικών ετών είναι η αποτελεσματικότερη μέθοδος παράκαμψης των τεκμηρίων, αλλά δεν την δέχεται πάντα η εφορία.
Αυτό προκύπτει από απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, με την οποία απορρίφθηκε προσφυγή φορολογούμενου και επιδικάστηκε τελικά το αρχικό ποσό του φόρου που καταλογίστηκε με βάση τα τεκμήρια και ήταν πολύ υψηλότερος.
Ειδικότερα, με την «ανάλωση κεφαλαίου παρελθόντων ετών», ο φορολογούμενος μπορεί να καλύψει την όποια πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος έχει προκύψει λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων, επικαλούμενος εισοδήματα και έσοδα δηλωθέντα ακόμη και πριν από 10, 20, 30 ή και περισσότερα χρόνια, εφόσον βέβαια υπήρχαν.
Για τον υπολογισμό των συγκεκριμένων εισοδημάτων, πρέπει να αθροίσει όλα τα εισοδήματα από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, ενοίκια, επιχειρήσεις, τόκους καταθέσεων, μερίσματα, υπεραξίες (π.χ. μετοχών) κ.λπ., τα ποσά των εσόδων από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων ή άλλα εισοδήματα όπως εφάπαξ παροχές ασφαλιστικών ταμείων, κέρδη από λαχεία, δωρεές.
Από το άθροισμα που θα προκύψει, να αφαιρέσει τα ποσά που ελήφθησαν υπόψη στις ίδιες φορολογικές δηλώσεις ως τεκμήρια διαβίωσης (για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη, υπηρετικό προσωπικό κ.λπ.), καθώς και τα ποσά που δήλωσε στις ίδιες δηλώσεις ότι δαπάνησε για να αποκτήσει περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη, κινητά αντικείμενα μεγάλης αξίας κ.λπ.).
Όπως προβλέπει η νομοθεσία, εάν δεν υπάρχουν άλλες αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης (από ακίνητα, αυτοκίνητα κλ.π), το ποσό που θα πρέπει να αφαιρεθεί είναι 3.000 ευρώ κατά έτος για τον άγαμο ή 5.000 ευρώ, για τον έγγαμο.
Το ποσό που θα απομείνει είναι το «κεφάλαιο» των προηγούμενων ετών που μπορεί ο φορολογούμενος να επικαλεστεί για να καλύψει τη διαφορά τεκμηρίων.
Η επίκληση των παλαιότερων εισοδημάτων, δεν μπορεί να γίνεται εσαεί, αλλά μέχρι το ποσό που απαιτείται κάθε φορά και εφόσον υπάρχει "απόθεμα". Δηλαδή ο φορολογούμενος που έχει απόθεμα ύψους 40.000 ευρώ από προηγούμενες φορολογικές δηλώσεις, αν χρησιμοποιήσει για ένα έτος το ποσό των 10.000 ευρώ, για τα επόμενα έτη θα έχει διαθέσιμο ποσό ύψους 30.000 ευρώ, το οποίο σταδιακά θα απομειώνεται.
Γιατί δεν το δέχτηκε η Εφορία
Την ανάλωση κεφαλαίου δεν τη δέχεται πάντα η εφορία, όπως αποδεικνύει απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, η οποία εκδόθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2018.
Συγκεκριμένα φορολογούμενη προσέφυγε στη ΔΕΔ επειδή της καταλογίστηκε φόρος για το 2015 ύψους 5.637,07 ευρώ. Η προσφεύγουσα στις 28-05-2016 υπέβαλε εμπρόθεσμα μέσω διαδικτύου την αρχική δήλωση φορολογίας εισοδήματος, για το φορολογικό έτος 2015. Η δήλωση οδηγήθηκε για έλεγχο δικαιολογητικών, καθώς είχε συμπληρωθεί από την προσφεύγουσα ποσό ανάλωσης κεφαλαίου μεγαλύτερο από το ποσό που προκύπτει από το αρχείο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.
Στις 08-06-2018 η Δ.Ο.Υ. Δ' Θεσσαλονίκης εκκαθάρισε την δήλωση και εκδόθηκε η πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου, από την οποία προέκυψε ποσό πληρωμής 5.637,07 ευρώ. Κατά την εκκαθάριση της δήλωσης μειώθηκε το ποσό της ανάλωσης κεφαλαίου που δηλώθηκε στον κωδικό 787, από 35.671,87 ευρώ σε 16.607,00 ευρώ καθώς δεν είχε αφαιρέσει η προσφεύγουσα την ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη της για τα επικαλούμενα έτη της ανάλωσης, ήτοι από το οικονομικό έτος 2005 έως το φορολογικό έτος 2015.
Η προσφεύγουσα, υποστήριξε ότι κακώς υπολογίστηκε το ποσό της ελάχιστης ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης της για τα επικαλούμενα έτη της ανάλωσης από την Δ.Ο.Υ. Δ' Θεσσαλονίκης καθώς διαμένει με τον πάτερα της, ο οποίος αποδεδειγμένα αποκτά εισοδήματα από εμφανείς πηγές και συνέβαλλε στις δαπάνες διαβίωσης της.
Η ΔΕΔ όμως δεν αποδέχτηκε τους ισχυρισμούς της επειδή:
- Η προσφεύγουσα δεν προσκόμισε οποιοδήποτε στοιχείο που να αποδεικνύει ότι ο πατέρας της συμβάλλει στις δαπάνες διαβίωσης της. Επιπλέον, η προσφεύγουσα για το οικονομικό έτος 2011 δηλώνει ότι διαθέτει κύρια μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη κατοικία και δεν φιλοξενείται και για το φορολογικό έτος 2015 δηλώνει ως κύρια κατοικία για 5 μήνες και 7 μήνες ως φιλοξενούμενη του πατέρα της. Στους κωδικούς 787-788 του εντύπου Ε1 (Ανάλωση Κεφαλαίου που ήδη φορολογήθηκε ή απαλλασσόταν από το φόρο) συμπληρώνεται το ποσό του κεφαλαίου που σχηματίστηκε από αποταμιεύσεις προηγούμενων συνεχόμενων χρόνων, τα οποία αναλώθηκαν το φορολογικό έτος 2015, εφόσον αποδεικνύεται ότι αυτά φορολογήθηκαν ή απαλλάχτηκαν από το φόρο νόμιμα.
- Το εισόδημα που αναλώνεται από τον φορολογούμενο προσδιορίζεται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. αφού ληφθούν υπόψη τα πραγματικά περιστατικά και όλα τα υπόλοιπα στοιχεία όπως οικογενειακή κατάσταση, η οικονομική και η κοινωνική του κατάσταση και οι αποδεδειγμένες δαπάνες διαβίωσης.
- Επειδή, ειδικότερα, ο Προϊστάμενος της Δ' Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης, κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης διοικητικού προσδιορισμού φορολογικού έτους 2015, έλαβε υπόψη το συνολικό δηλωθέν εισόδημα ποσού 2.443,23 ευρώ, προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών, άρθρου 31 & 32 του Ν. 4172/2013 ποσού 26.943,10 ευρώ, ήτοι συνολικό φορολογητέο εισόδημα ποσού 29.386,33 ευρώ και προέκυψε συνολικό ποσό πληρωμής φόρου, ύψους 5.637,07 ευρώ.
