Όσο αφορά την πρόληψη για την υγεία μας, δεν υπάρχει καμία καλή δικαιολογία για αμέλεια. Πόσο μάλλον εφόσον -όπως έδειξε μία πολύ μεγάλη και μακροχρόνια επιστημονική έρευνα- μόλις 15 λεπτά γρήγορου περπατήματος την ημέρα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου έως και 20%.
Το εύρημα είναι εξαιρετικά θετικό, αφού η "μέθοδος" δεν χρειάζεται χρόνο, χρήματα, εξοπλισμό ή συνδρομή στο γυμναστήριο και άρα είναι άμεσα διαθέσιμη ακόμα και σε πληθυσμούς που πλήττονται δυσανάλογα από προβλήματα υγείας και οικονομικές ανισότητες. Η καλή υγεία μπορεί να ξεκινήσει απλώς με ένα ζευγάρι άνετα παπούτσια και ελάχιστο χρόνο.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Preventive Medicine, παρακολούθησε σχεδόν 80.000 ενήλικες επί δύο δεκαετίες, εστιάζοντας κυρίως σε χαμηλού εισοδήματος Αφροαμερικανούς πολίτες από 12 πολιτείες του αμερικανικού Νότου.
Σε αυτούς τους πληθυσμούς, συχνά αποκλεισμένους από μελέτες δημόσιας υγείας, το τακτικό γρήγορο περπάτημα φάνηκε να λειτουργεί ως ένα εξαιρετικά οικονομικό και αποτελεσματικό «αντίδοτο» απέναντι σε χρόνιες παθήσεις και πρόωρη θνησιμότητα. Η έρευνα δείχνει ότι το γρήγορο περπάτημα είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές και προσβάσιμες μορφές άσκησης, με απτά αποτελέσματα στο προσδόκιμο ζωής.
Ταχύτητα > Διάρκεια
Το βασικό συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: η ένταση της δραστηριότητας μετράει περισσότερο από τη διάρκειά της. Ενώ οι συμμετέχοντες που περπατούσαν αργά για πάνω από τρεις ώρες την ημέρα, είχαν μόνο 4% μειωμένο κίνδυνο θανάτου, εκείνοι που περπατούσαν γρήγορα μόλις 15 λεπτά την ημέρα, εμφάνισαν πενταπλάσια οφέλη, με μείωση κινδύνου σχεδόν 20%.
Οι ερευνητές προσδιόρισαν ως «γρήγορο περπάτημα» οποιαδήποτε δραστηριότητα ανεβάζει τον καρδιακό ρυθμό – όπως ανέβασμα σκάλας, έντονο βάδην ή προπόνηση με ελαφρύ ρυθμό.
Αντίθετα, το «αργό περπάτημα» αφορούσε συνήθειες όπως το βάδισμα μέσα στο σπίτι ή βόλτες με τον σκύλο.
Αυτό που καθιστά τα ευρήματα ιδιαιτέρως σημαντικά είναι ο τρόπος με τον οποίο συνδέονται με κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες είχαν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από $15.000 και περιορισμένη πρόσβαση σε γυμναστήρια, πάρκα ή επαγγελματική καθοδήγηση άσκησης. Ωστόσο, το γρήγορο περπάτημα —χωρίς εξοπλισμό, χωρίς συνδρομή, χωρίς εκπαίδευση— προσέφερε αξιοσημείωτα οφέλη, ειδικά σε όσους αντιμετώπιζαν ήδη προβλήματα όπως διαβήτη, υπέρταση ή καρδιακή νόσο.
Καρδιά και προσδόκιμο ζωής
Το γρήγορο περπάτημα είχε τη μεγαλύτερη προστατευτική επίδραση απέναντι στα καρδιαγγειακά νοσήματα -την κύρια αιτία θανάτου στις ΗΠΑ- ενώ τα οφέλη καταγράφηκαν ανεξάρτητα από την ύπαρξη άλλων μορφών άσκησης.
Η καρδιολογική ενίσχυση, η μείωση της φλεγμονής και η βελτίωση του σωματικού βάρους είναι μόνο μερικοί από τους μηχανισμούς μέσω των οποίων η καθημερινή συνήθεια του περπατήματος μεταφράζεται σε παράταση του προσδόκιμου ζωής.
Η μελέτη παρέχει ένα σαφές μήνυμα προς φορείς χάραξης πολιτικής και προγράμματα δημόσιας υγείας: η πρόληψη δεν χρειάζεται υψηλό κόστος, αλλά στόχευση και προσβασιμότητα.
Για τους υπεύθυνους στρατηγικής στον τομέα της υγείας – δημόσιους και ιδιωτικούς – η ενίσχυση της πρόσβασης σε ασφαλείς χώρους περπατήματος, η βελτίωση των υποδομών και η ενσωμάτωση προγραμμάτων «ενεργού μετακίνησης» (όπως περπάτημα προς τη δουλειά) μπορούν να φέρουν αποτελέσματα ταχύτερα και οικονομικότερα από κάθε άλλη παρέμβαση.