Σε πορεία σύγκρουσης φαίνεται να οδηγούνται οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς πλησιάζει η κρίσιμη προθεσμία της 1ης Αυγούστου για την επιβολή αυξημένων δασμών έως και 30% στις ευρωπαϊκές εισαγωγές.
Ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ, διαμήνυσε το Σαββατοκύριακο ότι η ημερομηνία αυτή είναι «αμετάβλητη» και πως τα νέα τιμολόγια θα τεθούν αυτόματα σε ισχύ. «Αυτό είναι το σκληρό όριο. Από την 1η Αυγούστου θα ξεκινήσει η επιβολή των δασμών», δήλωσε στο CBS News, αν και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο οι συνομιλίες να συνεχιστούν και μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία.
Την ίδια στιγμή, η Ε.Ε. καταβάλλει προσπάθειες για μια συμφωνία της τελευταίας στιγμής, που θα απέτρεπε τις πιο βαριές επιπτώσεις. Οι Βρυξέλλες ήλπιζαν σε μια ρύθμιση παρόμοια με αυτή που πέτυχε το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο συμφώνησε σε βασικό δασμό 10% με εξαιρέσεις για κλάδους όπως τα αυτοκίνητα, ο χάλυβας και η αεροναυπηγική. Παράλληλα όμως επεξεργάζεται και σκληρά αντίμετρα.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η πιθανότητα μιας άμεσης συμφωνίας απομακρύνεται, κυρίως λόγω των τεταμένων σχέσεων μεταξύ Βρυξελλών και του Προέδρου Τραμπ, ο οποίος συχνά έχει κατηγορήσει την Ε.Ε. για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Η επιβολή δασμών 15% έως 20% θα αποτελούσε «πλήγμα ακραίων διαστάσεων» για τις ευρωπαϊκές εξαγωγές, σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Kepler Cheuvreux, Αρνό Ζιρό. «Σε συνδυασμό με την ενίσχυση του ευρώ, το κόστος θα ήταν δυσβάσταχτο και θα μπορούσε να προκαλέσει νέο πληθωριστικό κύμα στις ΗΠΑ», προειδοποίησε.
Η αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας φαίνεται ιδιαίτερα εκτεθειμένη, καθώς η Ουάσινγκτον εξετάζει τη διατήρηση των δασμών στα αυτοκίνητα σε ποσοστό 25%.
Η απάντηση της Ευρώπης
Το κλίμα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχει μεταβληθεί τις τελευταίες ημέρες, με όλα τα κράτη-μέλη πλην της Ουγγαρίας -λόγω της σχέσης του Βίκτορ Όρμπαν με τον Τραμπ- να συσπειρώνονται γύρω από ένα πιο επιθετικό πλαίσιο αντίδρασης.
Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη έτοιμα δύο πακέτα αντιμέτρων: το πρώτο στοχεύει εισαγωγές από τις ΗΠΑ ύψους 21 δισ. ευρώ και μπορεί να ενεργοποιηθεί μετά τις 6 Αυγούστου, ενώ το δεύτερο καλύπτει εμπορικές ροές 72 δισ. ευρώ, με επιπλέον δασμούς σε προϊόντα όπως ένδυση, γεωργικά αγαθά και ποτά.
Παράλληλα, αυξάνεται η στήριξη μεταξύ των κρατών-μελών για την ενεργοποίηση του αποκαλούμενου anti-coercion instrument, ενός νομικού εργαλείου που παρέχει στην Κομισιόν ευρείες εξουσίες για άμεση αντίδραση σε εμπορικές πιέσεις.
Το διακύβευμα και ο συσχετισμός με τη συμφωνία της Βρετανίας
Η δυσκολία της Ε.Ε. να πετύχει μια ισοδύναμη ή καλύτερη συμφωνία από το Ηνωμένο Βασίλειο προκαλεί προβληματισμό εντός της Ένωσης. Η Ε.Ε. πρέπει να αποδείξει ότι η ενιαία της δομή έχει νόημα και προσφέρει πλεονεκτήματα. Δεν μπορεί να αποδεχθεί μια λιγότερο ευνοϊκή συμφωνία από το Λονδίνο.
Ο συνολικός εμπορικός όγκος Ε.Ε. – ΗΠΑ έφτασε τα 1,68 τρισ. ευρώ το 2024. Η Ε.Ε. εμφάνισε πλεόνασμα στο εμπόριο αγαθών, αλλά έλλειμμα στις υπηρεσίες, με συνολικό θετικό ισοζύγιο περίπου 50 δισ. ευρώ. Αυτή η ευαισθησία κάνει το διακύβευμα ακόμη μεγαλύτερο.
Με την καταληκτική ημερομηνία να πλησιάζει, το ενδεχόμενο ευθείας εμπορικής ρήξης δύο εκ των μεγαλύτερων οικονομικών πόλων του πλανήτη είναι τουλάχιστον ορατό.
