Μια μαγική εικόνα σχηματίζουν τα στοιχεία για τις επενδύσεις στην ελληνική οικονομία, κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους: Από τη μια, καταγράφεται μια εκτίναξη των συνολικών επενδύσεων σε ποσοστό που πλησιάζει το 20% και δημιουργεί την εντύπωση ότι συντελείται κάποιο επενδυτικό θαύμα. Ταυτόχρονα, όμως, οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία για την οικονομία, εμφανίζονται «παγωμένες», με ρυθμό αύξησης σχεδόν μηδενικό.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, αναλύοντας την πορεία του ΑΕΠ και των συνιστωσών του, σημειώνει ότι η ελληνική οικονομία συνεχίζει την ανοδική της πορεία, επιτυγχάνοντας κατά το τρίτο τρίμηνο του 2024 τον υψηλότερο ρυθμό μεγέθυνσης από τα μέσα του προηγούμενου έτους. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το τρίτο τρίμηνο του 2024 το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) παρουσίασε αύξηση 2,4% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2023 (έναντι αύξησης κατά 0,9% στην Ευρωζώνη).
Όπως τονίζει το ΓΠΚΒ, η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, για το τρίτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2023, οφείλεται στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (2,1%) που εξακολουθεί να παρουσιάζει ανθεκτικότητα και στην αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (3,3% συνολικά, 5,1% για υπηρεσίες και 1,2% για αγαθά).
«Φούσκα» με τα αποθέματα
Στο σκέλος των επενδύσεων, όμως, σχηματίζεται μαγική εικόνα: όπως τονίζει το ΓΚΠΒ, η μεγάλη αύξηση των επενδύσεων (18,7%) που αποτυπώνεται για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στην αύξηση των αποθεμάτων -σε τρέχουσες τιμές κατά 133,4%.
Τα αποθέματα είναι ένα στατιστικό μέγεθος χωρίς μεγάλη σημασία για την πραγματικότητα της οικονομικής δραστηριότητας. Όπως εξηγεί το Γραφείο Προϋπολογισμού, τα τριμηνιαία στοιχεία για την εκτίμηση του ΑΕΠ προκύπτουν από την πλευρά της παραγωγής και η μεταβολή των αποθεμάτων ως δαπάνη προκύπτει ως στατιστικό υπόλοιπο μεταξύ παραγωγής και δαπάνης για την προσέγγιση του ΑΕΠ. Η πραγματική αύξηση των αποθεμάτων θα αποτυπωθεί από την ΕΛΣΤΑΤ με τα συνολικά και ποιοτικότερα ετήσια στοιχεία του 2024 που θα γίνουν διαθέσιμα το 2025.
Απλούστερα, η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει την αξία της παραγωγής και αφαιρεί την αξία της δαπάνης για να υπολογίσει τα αποθέματα, που αθροίζονται στην ευρύτερη συνιστώσα των επενδύσεων. Η αύξηση αυτού του στατιστικού μεγέθους φαίνεται να «απογειώνει» τις επενδύσεις στο +18,7%.
Στο μηδέν οι παραγωγικές επενδύσεις
Ωστόσο, αυτό που μετράει για την οικονομία δεν είναι το στατιστικό μέγεθος των αποθεμάτων, αλλά οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου που, όπως τονίζει και το ΓΠΚΒ προσθέτουν στο παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας.
Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν μόλις κατά 0,3%, δηλαδή ουσιαστικά έμειναν «παγωμένες». Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού, μάλιστα, αυτή η οριακή αύξηση οφείλεται αφενός στην αυξημένη δαπάνη για κατοικίες κατά 7,2% και αφετέρου στην αύξηση των δαπανών για αγροτικά προϊόντα κατά 3,8%, για άλλες κατασκευές (κτίρια και δομές πλην κατοικιών) κατά 3,3% και άλλα προϊόντα 1,8% (που αφορά δαπάνες για προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας).
Όμως, αρνητική ήταν η συνεισφορά της κατηγορίας Μηχανολογικός και μεταφορικός εξοπλισμός, δηλαδή της κατηγορίας επενδυτικής δαπάνης που κατ' εξοχήν ενισχύει την παραγωγική δυναμικότητα, κατά -3,3% (-19,3% ο μεταφορικός εξοπλισμός, -3,7% ο εξοπλισμός τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνίας και 2,4% ο μηχανολογικός εξοπλισμός και οπλικά συστήματα).
