Ο πληθωρισμός των τροφίμων έχει περιοριστεί σημαντικά στην Ελλάδα (σχεδόν μηδενίστηκε ο ρυθμός αύξησης), παρουσιάζοντας καλύτερη εικόνα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ λόγω της μείωσης των διεθνών τιμών πετρελαίου υποχώρησαν σημαντικά οι τιμές των καυσίμων.
Υπό αυτό το πρίσμα η κυβέρνηση εξετάζει την απαλοιφή έκτακτων μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της ακρίβειας τα προηγούμενα χρόνια, με κυριότερο αυτό του πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων καταναλωτικών προϊόντων και των καυσίμων. Σ’ αυτή την επιλογή που βρίσκεται στο τραπέζι της κυβέρνησης και θα εξετασθεί εκ νέου τη Δευτέρα στο υπουργικό συμβούλιο, υπάρχει και ο αντίλογος που επιχειρηματολογεί ως εξής: εν μέσω ενός ρευστού διεθνούς περιβάλλοντος όπου ήδη ασκούνται πιέσεις στις τιμές βασικών αγαθών (καφές, κρέας, κακάο), η κατάργηση του συγκεκριμένου μέτρου μπορεί να πυροδοτήσει ένα νέο γύρο ανατιμήσεων, προς λύπη, βεβαίως, των καταναλωτών. Να λειτουργήσει ως ένα «συμπιεσμένο» ελατήριο που θα εκτοξεύσει με δύναμη προς τα πάνω τις συγκρατημένες-πιεσμένες τιμές σε τρόφιμα αλλά και καύσιμα.
Η κυβέρνηση, βεβαίως, θέλει να αποφύγει ένα τέτοιου είδους ατύχημα, ιδίως σε μια εποχή που επιχειρεί να κερδίσει και πάλι επικοινωνιακούς-πολιτικούς πόντους. Γι’ αυτό τον λόγο οι ιθύνοντες του υπουργείου Ανάπτυξης εξετάζουν το σενάριο το μέτρο να μην καταργηθεί άμεσα και οριζόντια, αλλά σταδιακά και αρχικά και συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων. Υπάρχει βέβαια και η πρόταση για οριστική του κατάργηση αλλά και αυτή για νέα παράταση του μέτρου το επόμενο τετράμηνο.
Σε ισχύ από τα τέλη του 2022 το μέτρο
Να θυμίσουμε ότι το πλαφόν στον καθορισμό του μικτού περιθωρίου κέρδους επιβλήθηκε στα τέλη του 2022, όταν ο πληθωρισμός στα τρόφιμα είχε χτυπήσει «κόκκινο» και η ακρίβεια στα ράφια των σούπερ μάρκετ απομυζούσε τα οικογενειακά «πορτοφόλια». Από τότε η κυβέρνηση έδωσε αρκετές εξαμηνιαίες παρατάσεις στο εν λόγω μέτρο, με τελευταία την τετραμηνιαία που αποφασίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.
Εδώ και πολύ καιρό που ο πληθωρισμός τροφίμων έχει υποχωρήσει σημαντικά, επιχειρήσεις και φορείς τάσσονται υπέρ της κατάργησης του πλαφόν. Την ίδια άποψη, για τον κλάδο των καυσίμων, συμμερίζονται και οι βενζινοπώλες, επικαλούμενοι το επιχείρημα των μη βιώσιμων επιχειρήσεων αλλά και της αύξησης της παραβατικότητας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την πώληση λαθραίων-νοθευμένων καυσίμων.
Στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου – ενώ μέχρι τότε οι παρατάσεις των μέτρων ήταν 6μηνες – η παράταση που δόθηκε ήταν τεσσάρων μηνών.
Από τα αναλυτικά στοχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Μάρτιο, αναδεικνύεται το μείζον πρόβλημα με τις τιμές των τροφίμων, τα οποία, με εξαίρεση το ελαιόλαδο, ανατιμήθηκαν αισθητά.
Ειδικότερα, η αύξηση του πληθωρισμού κατά 2,4% τον Μάρτιο οφείλεται στις ακόλουθες αυξήσεις των δεικτών κατά:
- 2,2% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, κρέατα (γενικά), νωπά ψάρια, άλλα βρώσιμα έλαια, φρούτα (γενικά), λαχανικά (γενικά), ζάχαρη- σοκολάτες-γλυκά-παγωτά, καφές-κακάο-τσάι, μεταλλικό νερό-αναψυκτικά-χυμοί φρούτων. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε, όπως προαναφέρθηκε, από τη μείωση κυρίως των τιμών σε τυριά, ελαιόλαδο
