Αλλαγές στις αρμοδιότητες των δικαστηρίων τα οποία θα εκδικάζουν στο εξής τις φορολογικές υποθέσεις επιφέρει το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατέθηκε στη Βουλή, ενώ συγχρόνως τίθενται και όρια για τη συνέχισης μιας δίκης που εκκρεμεί.
Στα φορολογικά δικαστήρια προσφεύγουν χιλιάδες φορολογούμενοι που αμφισβητούν τους φόρους και τα πρόστιμα που τους έχουν καταλογίσει οι ελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, και αφού προηγουμένως η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών έχει απορρίψει, πρωτόδικα, την προσφυγή τους.
Σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία, ο φορολογούμενος που παραλαμβάνει Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού του Φόρου, έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στη ΔΕΔ εντός 30 ημερών για να το αμφισβητήσει και κατόπιν, εάν δεν δικαιωθεί από τη ΔΕΔ, μπορεί να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια.
Αν δεν προσφύγει στη ΔΕΔ, δεν μπορεί να προσφύγει στα φορολογικά δικαστήρια. Στόχος είναι η μείωση των προσφυγών στα δικαστήρια, οι οποίες έχουν μειωθεί κατά τουλάχιστον 30%, αφού στο ποσοστό αυτό, ανέρχονται οι φορολογικοί έλεγχοι που ακυρώνονται από τη ΔΕΔ.
Αναλυτικότερα, με βάση το εν λόγω νομοσχέδιο, προωθείται η αλλαγή του κριτηρίου της κατά τόπο αρμοδιότητας για την εκδίκαση των φορολογικών διαφορών, από εκείνο της έδρας της Αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, σε εκείνο της κατοικίας ή της έδρας του υπόχρεου φυσικού ή νομικού προσώπου, αντιστοίχως.
Δηλαδή, η τοπική αρμοδιότητα των δικαστηρίων καθορίζεται πλέον με βάση την κατοικία ή την έδρα του φορολογούμενου, αντί της έδρας της αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Για παράδειγμα, αν ένας φορολογούμενος με έδρα την Πάτρα, προσφύγει κατά απόφασης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η υπόθεση θα εκδικαστεί από το τοπικό διοικητικό δικαστήριο της Πάτρας και όχι σε δικαστήριο της Αθήνας.
Επίσης, με τις νέες ρυθμίσεις, οι υποθέσεις κατατάσσονται ανάλογα με την αξία τους και συγκεκριμένα:
- Διαφορές έως 40.000 ευρώ εκδικάζονται από το Μονομελές Πρωτοδικείο.
- Διαφορές από 40.000 έως 250.000 ευρώ από το Τριμελές Πρωτοδικείο.
- Διαφορές άνω των 250.000 ευρώ αρμόδιο είναι το Τριμελές Εφετείο, το οποίο αποφασίζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό.
Εξώδικη επίλυση διαφορών
Παράλληλα, αναφορικά με τις αιτήσεις εξώδικης επίλυσης διαφορών το νέο καθεστώς προβλέπει ότι σε περίπτωση που δεν υποβληθεί αίτηση για συνέχιση της δίκης από οποιονδήποτε από τους διαδίκους εντός εξήντα (60) ημερών από την κοινοποίηση του πρακτικού ματαίωσης προς τον αιτούντα ή από τη σιωπηρή απόρριψη της αιτήσεως εξώδικης επίλυσης λόγω άπρακτης παρόδου της σχετικής προθεσμίας, η δίκη καταργείται.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίθηκε αναγκαία για να μην μένουν ανοικτές και σε εκκρεμότητα ενώπιον των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων ή του Συμβουλίου της Επικρατείας φορολογικές υποθέσεις για τις οποίες, παρόλο που δεν επιτεύχθηκε τελικώς η εξώδικη επίλυσή τους, οι διάδικοι δεν εκδηλώνουν ενδιαφέρον για τη συνέχιση της δίκης ενώπιον του δικαστηρίου, στο οποίο είχε αρχικώς εισαχθεί η υπόθεση.
Η προθεσμία μάλιστα των εξήντα (60) ημερών για την υποβολή της αίτησης περί συνεχίσεως της δίκης κρίνεται πλέον από τις αρχές ως επαρκές χρονικό διάστημα, το δε σημείο έναρξης της προθεσμίας θα είναι ασφαλές και γνωστό στους διαδίκους, δεδομένου ότι το μεν πρακτικό ματαίωσης κοινοποιείται στον αιτούντα, η δε προθεσμία συντέλεσης της σιωπηρής απόρριψης της αιτήσεως ορίζεται ρητά στον νόμο.
Με βάση το ισχύον καθεστώς η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών μπορεί να προτείνει την εν όλω ή εν μέρει αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος, υποβάλλει δε, σε κάθε περίπτωση, συγκεκριμένη πρόταση στον αιτούντα, στην οποία αναγράφονται τα ποσά του κύριου φόρου, των πρόσθετων φόρων, των τόκων, των προσαυξήσεων και των προστίμων.
Εάν ο αιτών αποδεχθεί την πρόταση της Επιτροπής εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση αυτής, συντάσσεται σχετικό πρακτικό εξώδικης επίλυσης, ενώ η αποδοχή επιβεβαιώνεται με την υπογραφή της πρότασης από τον αιτούντα και μάλιστα ο αιτών κατά το χρονικό σημείο της υπογραφής της πρότασης, επιλέγει και τον επιθυμητό αριθμό δόσεων.
Ο αριθμός των δόσεων είναι ίδιος, τόσο για την καταβολή του κύριου φόρου όσο και για την καταβολή των πρόσθετων φόρων, τόκων, προσαυξήσεων και προστίμων. Το πρακτικό εξώδικης επίλυσης είναι εκτελεστός τίτλος και το αναγραφόμενο σε αυτό ποσό βεβαιώνεται ως δημόσιο έσοδο, ενώ η αρχική βεβαίωση διαγράφεται.
